Karmelo Ikastola, Euskal Eskola Publikoaren Alde


1984ko uztailaren 08an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Luze mintzatu ginen bertako zuzendaritz batzordekoekin
Karmelo Ikastola, Euskal Eskola Publikoaren Alde
Karmelo Ikastolak ba du izena egina ikastolen mugimenduaren barnean. Duela 20 urte sortua eta hamaika istorio latz pasea gaur egun 707 haur ditu, 30 irakasle eta bestelako 12 langile (idazkaritzan, jantokian, garbiketan,...)
Bilboko Santutxu auzategian kokaturik, D ereduaren arauera egiten dute lan, hau da, euskara hutsez. Hori ere zerbait ba da, erdaldun fama duen Bilbo horretan euskaraz bizi nahi duten familien ahaleginaren fruitua baita. Bertako zuzendaritz batzordekoengana hurbildu gara, ikastolen etorkizunari buruz dituzten eritziak biltzeko, eta elkarrizketa bideratzeko euskararen arlotik hasi gara.
ARGIA.–Nola da posible hain ingurune gogorrean haurrak euskara hutsez hezitzea?
K.I.–Aukera kontua da lehenengo; eta medioak jartzearena bigarren. Eskolaurrean hiru urteko harrekin hasten gara. Hiru talde ditugu, 20-25 haur ingurukoak. Batetik jatorrizko euskaldunak, bestetik erdizkakoak eta bestetik erdaldunak. Talde bakoitzean, haurrei egokituriko pedagogia darabilgu, talde guztiak ongi koordinaturik; horrela Eskolaurrea bukatu aurretik haur guztiak daude euskaldundurik. Esfortzu pedagogiko handia da, baina merezi duena.
A.–Azken Ibilaldiak berak ere erakutsi du ibili ba gabiltzala, ez?
K.I.–Bai, baina ez nahi genukeen bezain ongi. Hain zuzen, gu oso kezkaturik gaude ikastola-mugimenduarekin, ez baitugu argi ikusten etorkizuneko euskal eskola publikorantz doanik.
A.–Dena den, dakigunez, azkeneko batzarre batetan irakaskuntzako sare publikora sartzeko erabakia hartu duzue. Nondik nora dator erabaki hori?
K.I.–Arazoa aspalditik dator. Guk betidanik eduki dugu zerbitzu publikorako bokazioa. Horrela, duela lau bat urte, esperantza izan genuen, ikastolaren izpiritu hori Eusko Gobernuak hartuko zituen transferentziekin gauzatzea posible izango zela. Eta bidea egin nahian hasi ginen.
A.–Beraz, orduan sortu zen Euskal Eskola Publikoaren Aldeko (EEPA) mugimendua.
K.I.–Ez! Hori geroagoko kontua da orain dela bi urte ingurukoa, nolabait horrela pentsatzen zuten ikastola batzuren artean koordinatu beharra ikusi ondokoa, baina ordurako, aurretik izandako itxaropenak lainotzen hastia zeuden. Eta bi pausotan, lehenengo komenioa zela eta gero EIKE zela. Eusko Jaurlaritzak irtenbiderik gabe utzi gintuen.
A.– EIKE aipatu duzue. Ikastola askotan irtenbide gisa aurkeztu izan denak, ez dirudi zuen eritziz baliagarria denik. Zer dela eta?
K.I.–Hara! Gu ez gaude, batuko ez diren hiru bide egiteko prest. Ikastolatik Euskal Eskola Publikorantz nahi genuen eta nahi dugu jo, eskola euskaldunduz eta ez euskararako ghetto moduko eskola eginez. Horrela, EIKEren projektua ezagutu bezain azkar aztertu egin genuen eta 1983.eko Martxoan eginiko asanblada batetan, bozketaz gure Ikastola gehiengo handiz agertu zen EIKE delako projektuaren aurka. Ordurako martxan zebilen EEPA mugimendua.
A.–Nola bideratu zenuten bide hori?
K.I.– Hasteko, esan behar dugu, beti, asanblada egin aurretik, informazioa zabaldu eta kurtsokako batzarreak egiten ditugula. Orduan? erabakia hartu ondoren Gasteiza joan ginen negoziaketa eskatuz, sare publikorako baldintzak eskatuz. Udazkenean EIKE legea onarturik zegoen. Eta gobernutik aukera latza eskaini ziguten: EIKE onartu ala laguntzarik gabe gelditu, gure projektua beren asmo politikoen aurka omen zihoan eta.
A.– Baina EEPAk aurrera egin zuen, ala ez?
K.I.–Hola da. EEPA barruan mobilizazio-kanpaina antolatu zen Abenduan eta aurtengo Otsailean, zenbait hertsialdi eta Donostiako manifestazioarekin jarraituz. Baina ekonimiak ito egiten gintuen guztiok eta, EEPAren ideiarekin segitu arren, sare publiko transferituan sartu ala Gobernuaren biabilitate-plana eta EIKE hartu, beste aukerarik ez genuen eta puntu horretan geunden.
A.– Eta azkenean erabakia hartu duzue.
K.I.– Egin beharrekoa baitzen. Maiatzeko Asanbladan argi agertu ginen sare publikoan sartzearen alde. Baiezko botoak 595 izan ziren, ezezkoak 104. zuritan emanikoak 19 eta nuluak 2. Gauza garbia, beraz.
A.–Ez al duzue beldurrik, sare publiko horrek irentsi egin dezakeela zuen ikastola-izate hori?
K.I.–Dudarik ez dago. horranzko pausoa ematean áurki ditzakegun arriskuez asko pentsatu dugula. Hain zuzen ere prozesu bat ireki dugu, guk nahi dugun euskal eskola publikorantz abiatzeko eta hori segurtatzeko ba daude baldintza minimoak, gure ustez, onargarriak eta onartu beharrekoak. Baldintza batzu pedagogikoak dira: D eredua (euskara hutsezkoa) mantentzea, haurren eskolaratzea 3 urterekin hastea, orain gelako daukagun haur-kopurua mantentzea edo gutxitzea... Beste báldintza batzu erdi pedagogiko erdi laboralak dira: Klaustroa ez desegiteko oraingo irakasleak gutxienez bi urtez jarraitzea, irakaskuntzako lanpostuak kolpez konkurtsora ez ateratzea, irakasle ez direnen lanpostuak Udaletxearekin negoziatzea.... Beste batzu, ekonomikoak, hala nola, oraingo zorrak kitatzeko lokalen balorazio objektiboa egitea... Baina gure ustez, baldintza logiko eta onargarriak dira.
A.–Asmo ederrak baina, lortzeko biderik?
K.l. Gure aldetik, beti bezala, hitz egiteko prest gaude. Jo behar diren aldabak joko ditugu eta gero gerokoak.
Horrekin utzi ditugu. Gero gerokoak. Ezin uka hala ere, bere biziko 20 urteetan makina bat lan egin dutela ikastola honetakoek. Zorte ona zuen lanean.
J.R. ETXEBARRIA
28-29

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakEuskal Esko
GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
EgileezETXEBARRIA3Gizartea

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude