Gaur egun eta aspaldian, ez dira askorik ikus eta entzuten, baina garai batean bai, asko ziren goizean goiz, etxean zintzilik zegoen kaiola barrutik kantari esnatzen ziren txoriak. Txinparta zuen izena, benetan dotorea zen Txinparta, zilar dirdirak ziruditen bere lumak eta mokoa ere ezin garbiagoa zeukan. Hain dotorea izanik, –nola ez– etxe dotore batean bizi zen. Etxe dotore honen sukaldean zeukan bere kaiola. Eta jakina, kaiola ere ederra zen, dena urrez estalia.
Bere nagusiak ongi zaintzen zuten, beti behar zuen janaria izaten zuen ontzi txukun batean, baita ura ere behar adina.
Gauza guzti oiek aski ez, eta Txinpartak sekulako sortea zuen. Egunero bi orduz kaiolako ateak irekitzen zizkioten hegan egin zezan.
Hau dena kontutan hartuz, Txinparta pozik bizi zen, munduan ez zegoela bera bezain ongi eta zoriontsu zegoen txoririk pentsatzen zuen.
Urriko egun euritsu batean, etxeko teilatu azpian zegoela, bere bi orduko askatasunaz gozatzen, bere luma dirdiratsuak bustitzeko pena ematen ziolako. Eta halako batean, mokoa bustitzen hasi zitzaiola konturatu zen, bere bazterrera begiratu, eta, beste txori bat ikusi zuen.
- Aizu, kontuz ibili, bustitzen ari natzaizu eta, -esan zion erabat haserreturik, bazterrean zeukan txori arrotzari-
+ Barka zaidazu, hor zinenik ez naiz konturatu -erantzun zion erabat bustita zegoen beste txoriak-
Txinparta haserretu egin zen erantzun hori entzutean, eta - handik alde egiten zuen bitartean- pentsatu zuen: Nola izan liteke, nola liteke ni ez ikustea, hain ederra eta polita izanik?
Berriro ere bere kaiola miresgarrira itzuli zen eta, etxeko jendeak egin zizkion “mainekin”, gertatutako guztia ahaztu zuen.
Garai haietan orain baino euri gehiago egiten zuen eta, handik egun gutxi barru, berriro ere, euria barra-barra ari zuen. Txinparta -ohiko zuen bezala- teilatu azpian zegoen bere askatasun txikiaz gozatzen, eta alako batean, nor ikusiko eta, aurreko eguneko txori arrotz ber-bera.
Txinpartak begiratu orduko igarri zion ez zegoela bustita, baina -hegal baten azpian- odola ikusi zion. Txinpartari txori arrotza horrela ikusteak pena eman zion, eta, hitz egiten hasi zitzaion.
- Zer gertatu zaizu hegal azpian? -galdetu zion Txinpartak-
+ Atzo, teila azpian nagoela irrist egin eta erori egin nintzen, baina lasai, berehala sendatuko zait -erantzun zion txori arrotzak-
- Nola da zure izena? -galdetu zion Txinpartak-
+ Eta txori arrotzak erantzun, - Zeru da nire izena-
- Nik Txinparta dut izena. Aizu non bizi zara, ez duzu bizitzeko etxerik?
+ Bai, mundua da nire etxea.
- Mundua, baina ez al duzu kaiolarik? - Harritu zen Txinparta –
+ Kaiola bat, zer esaten ari zara, kaiola bati deitzen diozu zure etxea? Neretzat kaiola bat, kartzela da -erantzun zion Zeruk-
- Hori diozu nire kaiola ezagutzen ez duzulako, -erantzun zion Txinpartak irribarrez-
+ Ez Txinparta, kaiola hitza entzutearekin aski dut. Urrezkoa bada ere, kaiola beti
Kaiola da, guretzat kartzela.
- Baina zuk ez duzu inoiz ikusi nire kaiola eta ezin duzu horrelakorik esan. Nire kaiola oso handia da. Hegaz egiten ahal dut lasai alde batetik bestera.
+ Zeru triste, oso triste jarri zen, eta malkoak begietan, esan zion: Txinparta, ez duzu ezagutzen benetan zer den hegaz egitea. Ez dakizu zer den itsas gainean ibiltzea. Ikusi ahal dituzu sekula, itsasoaren olatu erraldoiak?
- Ez, baina nik ere egunero bi ordu ditut hegaz egiteko, -erantzun zion Txinpartak-
+ Eta zer? Bi ordu horiek mugatzen zaituzte, beti itzuli behar duzu, bi ordu igaro eta gero. Txinparta, niretzat hori ez da libre izatea, nik trabarik gabe hegan egin nahi dut. Ordurik gabe, lagunekin egon nahi dut.
Loreak usainduz hegan egin, orbela ukitu eta gainean lo egin nahi dut.
- Zeru, zurekin gustura nago baina, etxera joan behar dut, -esan zion Txinpartak- Agur.
+ Agur Txinparta, ni gaur hegoaldera noa. Ongi bizi.
Handik aurrera, Txinparta ez zen ordurarte bezain lasai bizi. Zeru, txori arrotzak esandakoak asko hausnartzea eraman zuen.
Negua atzean utzi eta udaberriko egun dotore bezain eguzkitsu batean, etxeko kaiola dotore ura hutsik zegoen. Txinpartak itsasoa ezagutu nahi zuen. Txinpartak libre, benetan libre bizitzea nolakoa den, ikasi nahi zuen. Kostatako erabakia.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]