Papua: ehunka hizkuntza herrialde berean
Munduan hizkuntza gehien biltzen dituen herrialdea da Papua Ginea Berria (Ozeania); hizkuntza batzuek milaka hiztun dituzte, beste batzuek bost soilik. Beren kultura, sinesmena eta hizkuntza duten milaka tributan banatutako bost milioi biztanlek osatzen dute herrialdea. Urtero irailean biztanle guztiak bildu, beren arteko arazoak alde batera utzi, eta nazio-festa ospatzen dute.
Papua Ginea Berria munduko leku berezi eta esploratu gabeenetakoa da, hainbat irlek osatzen dute.
Bost milioi biztanleko duten herrialdean 800 hizkuntza daude. Hainbeste hizkuntza izatearen arrazoia lurraldeak dituen mendi, bailara eta basoak izan daitezke.Tribu askok ez dute denbora luzean besteen berririk izan, elkarrengandik kilometro batera zeuden arren.
Oso kultura ezberdinak ditu herrialdeak, talde gehienen hizkuntzen artean gainera ez dago antzekotasunik. Esan bezala, 800 hizkuntza inguru daude eta hauek oso hiztun kopuru ezberdinak dituzte; Engak esaterako 130.000 hiztun ditu eta Abagak berriz bost soilik. Taldeek dituzten sinesmenak ere oso ezberdinak dira: 700.000 katoliko inguru daude, 500.000 luterano eta beste hainbeste protestante.
1957an misiolari batzuek nazio-festa antolatzea erabaki zuten. Gorokan tribu guztiak bildu eta kantatu eta dantzatuz ‘Sing sing’ eguna ospatzen dute geroztik. Egun alai eta koloretsua izaten da, tribu bakoitza bere musika tresna eta jantzi koloretsuekin aritzen da.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Hiltegietako irudiak publiko egiteak kaltea eragiten dietela jakitun, animaliak hiltzea negozio bilakatu duten arduradunek hermetismo handia ezarri dute hiltegien inguruan.
Arnaldo Otegik eta Jose Luis Rodriguez Zapaterok ezkutuko bilera egin zuten irailean Elgoibarko Txillarre baserrian. Bileraren xedea “elkar ezagutzea” zela esan duten arren, ezker abertzaleko iturriek Beranduegiri esplikatu diotenez, bi politikariek beren buruari egindako omenaldia ere izan da.
Oso gutxitan erabiltzen dutela-eta, Espainiako Legioak erabaki du bere desfileetan parte hartu ohi duen ahuntza, Cientocincuentaycinco, birziklatzea.
Urriaren 5ean milaka pertsona bildu dira Frantziako Estatuko hirurehun hiri eta herri baino gehiagotako udaletxeen aurrean, "Nous voulons des coquelicots" (Mitxoletak nahi ditugu) deialdiarekin bat egiteko. Bi urte iraungo duen kanpainaren antolatzaileek ez dute huskeria eskatzen: pestizida kimiko guztiak debekatzea eta oraintxe bertan. Bioaniztasunaren hondamendiari eta gizakien pozoiketari behingoz erremedioa jartzea aldarrikatuko dute hileroko lehen ostiraletan.
Ruben Collio maputxeak (Santiago, Txile, 1976) itsasoa zeharkatu du Macarena Valdés ekintzailearen hilketaz jakinarazi eta nazioartean babesa lortzeko, salatzen duenez Txileko Estatuaren baitan maputxeentzat justiziarik ez baitago. 32 urte zituela hil zuten Valdés Tranguileko bere etxean, beraien bizilekuan zentral elektrikoa eraiki duen RP Global enpresa transnazional austriarraren auto batetik mehatxatuak izan eta egun batera. Macarenaren bikotekidea zen Ruben Collio, eta... [+]
Sarritan gertatu zaio Nerea Arriolari; azkena, uda honetan bertan: ezezagunak hurbildu zaizkio, zaleak, bera zelakoan Idoia Txoperena, Supertxope, euskal youtuber sonatua. Hura, baina, kanpaina politiko baterako propio pentsaturiko pertsonaia zen [Hiru Damatxo ideia faktoriak egin zuen kanpaina, Sortu alderdiarentzat]. Arriola, berriz, Supertxope gorpuztu zuen aktorea dugu. Eta erizaina. Eta bakarrizketa-egilea. Eta…
Erizaina da lanbidez, baina antzerkian ibili da betidanik, Zurriolako Ikastolako antzerki-taldean. Berak eman die gorputza eta ahotsa Supertxope euskal youtuberrari eta Info7 irratiko Dolores Mujika Dolox pertsonaiari. Duela bi urte egin zuen lehen bakarrizketa, eta besteak beste, zeregin horretan dabil orain han eta hemen. Aurten bukatu du antzerki-prestakuntza, Donostiako Arte Eszenikoen Tailerrean (TAE).
