Kaxa Hutsak proiektuak ‘Oroimina loretan’ Josu Lariz iheslariaren dokumentala aurkeztu du

  • Kaxa hutsak proiektuaren baitan, azken hamarkadetan Uruguain bizi den Josu Lariz euskal iheslariaren esperientzia biltzen duen dokumentala estreinatu zen ostegun honetan Iruñeko Katakrak liburudendan: Oroimina loretan


2021eko apirilaren 23an - 17:46
Argazkia: Kaxa Hutsak
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Dokumentalaren berri emateaz gain, Kaxa hutsak proiektua biltzen duen webgunea ere eman zen ezagutzera. Bertan azaltzen denez, “Kaxa hutsak Euskal iheslarien esperientziak ezagutu eta kontatzeko ikus-entzunezko proiektu dokumentala da. Ibilbide luzeko lana. Sakonean egindako lana. Siluetaren estigma alde batera utzi eta lehenengo pertsonan eraikitako kontakizuna”.

ETAko kide zelakoan Guardia Zibila bere bila joan zenean, Elgoibar utzi eta Josu Lariz iparraldera exiliatu zen 1984an. Estatu Frantsesa utzi eta 1988an sartu zen Uruguaira. Egileek dokumentalaren sinopsian aipatzen duten moduan, “hiru bider sartu zuten kartzelan, Uruguain bitan eta behin Argentinan. Espainiar justiziak egindako estradizio eskariei bi herrialde ezberdinetan irabazi dien euskal herritar bakarra da. Espainiako Estatuan oraindik itxi gabeko kausak dituenez, ezin du bere jaioterria den Altzolara itzuli; Montevideo hirian bizi da”.

Astean bertan bi iheslari itzuli dira Euskal Herrira, Joseba Sarrionandia eta Agustin Azkarate. Egunotan Foro Sozialak adierazi dutenez, oraindik 41 euskal herritar daude atzerrian gatazka politikoak eraginda, zortzi deportatu eta 33 iheslari. 1998tik, halaber, 201 iheslari itzuli dira Euskal Herrira.

Kaxa hutsak webgunean irakur daitekeenez, "erbestea kontzeptu bat da, hitz bat; egoera bat, alegia. Paktu isil antzeko bat. Ez-jakintasuna eta askotan… hobeto ez jakitea. Pertzepzioa edo imajinarioa alde batera utziko dugu eta deserria hitza moldatuz joango gara. Letrak gehituz, formak aldatuz, edukiz betez eta esanahia bera ere eraldatuz joango da”.

2012tik abian den proiektua da Kaxa hutsak eta jakinarazi dutenez, “erbesteratuen egia osoa ezagutu eta ezagutzera emateko xedeari jarraitzen dio egitasmoak. Hain justu, egia osatzea justiziaren, erreparazioaren eta berriro ez gertatzeko neurri edota bermeen abiapuntu eta oinarri dela ulertuz”.

Proiektuaren bultzatzaileak dira Bostok Photo lan taldeko argazkilari Josu Trueva, Gari Garaialde eta Iker Oiz.

Argazkia: Kaxa Hutsak

 


Azkenak
Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-11 | ARGIA
Editoriala
Hartu edo utzi

Okindegiko ilaran, bi emakume. Itxuraz erdi-ezagunak, hitz egiteko duten moduagatik. Pareko egunkaria hartzeko keinua egin du bietan zaharrena dirudienak, eta zera esan dio besteari: “Dauden albisteekin, agian gaur nahiago izango dut animalien dokumental bat ipini”... [+]


“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Eguneraketa berriak daude