Kaxa Hutsak proiektuak ‘Oroimina loretan’ Josu Lariz iheslariaren dokumentala aurkeztu du

  • Kaxa hutsak proiektuaren baitan, azken hamarkadetan Uruguain bizi den Josu Lariz euskal iheslariaren esperientzia biltzen duen dokumentala estreinatu zen ostegun honetan Iruñeko Katakrak liburudendan: Oroimina loretan


2021eko apirilaren 23an - 17:46
Argazkia: Kaxa Hutsak
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Dokumentalaren berri emateaz gain, Kaxa hutsak proiektua biltzen duen webgunea ere eman zen ezagutzera. Bertan azaltzen denez, “Kaxa hutsak Euskal iheslarien esperientziak ezagutu eta kontatzeko ikus-entzunezko proiektu dokumentala da. Ibilbide luzeko lana. Sakonean egindako lana. Siluetaren estigma alde batera utzi eta lehenengo pertsonan eraikitako kontakizuna”.

ETAko kide zelakoan Guardia Zibila bere bila joan zenean, Elgoibar utzi eta Josu Lariz iparraldera exiliatu zen 1984an. Estatu Frantsesa utzi eta 1988an sartu zen Uruguaira. Egileek dokumentalaren sinopsian aipatzen duten moduan, “hiru bider sartu zuten kartzelan, Uruguain bitan eta behin Argentinan. Espainiar justiziak egindako estradizio eskariei bi herrialde ezberdinetan irabazi dien euskal herritar bakarra da. Espainiako Estatuan oraindik itxi gabeko kausak dituenez, ezin du bere jaioterria den Altzolara itzuli; Montevideo hirian bizi da”.

Astean bertan bi iheslari itzuli dira Euskal Herrira, Joseba Sarrionandia eta Agustin Azkarate. Egunotan Foro Sozialak adierazi dutenez, oraindik 41 euskal herritar daude atzerrian gatazka politikoak eraginda, zortzi deportatu eta 33 iheslari. 1998tik, halaber, 201 iheslari itzuli dira Euskal Herrira.

Kaxa hutsak webgunean irakur daitekeenez, "erbestea kontzeptu bat da, hitz bat; egoera bat, alegia. Paktu isil antzeko bat. Ez-jakintasuna eta askotan… hobeto ez jakitea. Pertzepzioa edo imajinarioa alde batera utziko dugu eta deserria hitza moldatuz joango gara. Letrak gehituz, formak aldatuz, edukiz betez eta esanahia bera ere eraldatuz joango da”.

2012tik abian den proiektua da Kaxa hutsak eta jakinarazi dutenez, “erbesteratuen egia osoa ezagutu eta ezagutzera emateko xedeari jarraitzen dio egitasmoak. Hain justu, egia osatzea justiziaren, erreparazioaren eta berriro ez gertatzeko neurri edota bermeen abiapuntu eta oinarri dela ulertuz”.

Proiektuaren bultzatzaileak dira Bostok Photo lan taldeko argazkilari Josu Trueva, Gari Garaialde eta Iker Oiz.

Argazkia: Kaxa Hutsak

 


Azkenak
2025-06-23 | Hala Bedi
Gasteizko Txosnek 2025eko programazio osoa argitaratu dute

Gasteizko Txosnek gaur aurkeztu dituzte ofizialki 2025eko Andre Mari Zuriaren jaietarako kartela eta musika zein kultur programazioa. Hirugarren urtez jarraian, Entxosnatu, etorri gugana! lelopean, gune autogestionatuak abuztuaren 4tik 9ra egongo da irekita, 40 kontzertu eta... [+]


Ugatza Azazetan: kontserbazioa edo txikizioa?

Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]


Nekropolitiken politika

"Oxala Mediterraneoko herrialdeek beren betebeharrak beteko balituzte, eta bilaketa eta erreskateko uretan eskura dauzkaten operatibo guztiak martxan jarriko balituzte, jendeak itsasoan arriskurik izan ez dezan". Mikel San Sebastian Aita Mari erreskate ontziko kidearen... [+]


Astelehenean hasiko dira Zaharraz Harro! jaiak Gasteizko Alde Zaharrean

Astelehenetik igandera askotariko 106 jarduera antolatu dituzte auzoko bizilagun eta eragileek, parte hartzea, auzo harrotasuna eta autogestioa ardatz. Aurten poliziak bortizki hustu berri duen Korda espazioa izango dute gogoan. Hamazazpigarren edizioa da aurtengoa.


Gasteizko lorezainak hiru hilabete greba mugagabean
“Egoera oso zaila da une honetan, baina langileek borrokari eutsiko diote”

Ostegunean hiru hilabete beteko dira Gasteizko lorezainek greba mugagabea hasi zutenetik aho batez, ELA, LAB eta ESK sindikatuek deituta. Gasteizko parke, igerileku eta berdeguneak belar eta sasiek hartuta ikusteak oso ikusgarri egin du greba, baina iragan astean “zerbitzu... [+]


Sergio Ayucar (BSH): “Prozesuari eustea oso gogorra izaten ari da; mediku-bajak bikoiztu egin dira”

Eskirozko BSH lantokia ixteko asmoa plazaratu zutenetik lan taldearen mediku-bajak bikoiztu baino gehiago egin direla salatu dute gaur: "Abenduan prozesua hasi zenean lan taldearen %4 zegoEn bajan, orain %13 baino gehiago dago", adierazi du Sergio Ayucar BSHko langile... [+]


Kanpaina bukaerako ariketa

Hau idazten ari naizela, kanpaina bukatzear dugu. Datorren astelehenean jetzaldi batera pasako gara. Horrek esan nahi du hiru egunetik behin egingo dugula gazta, eta gaztek izango dituztela bospasei kilo. Uztailaren bigarren astean edo utzi egingo diogu gazta egiteari.


2025-06-23 | Irati Diez Virto
Askari izena duen haragijale txikia

Duela egun batzuk Zeraingo mendietan nenbilela, gorpu bat topatu nuen bidearen erdian. Lehen aldia zen halakorik ikusten nuela, eta kosta zitzaidan identifikatzea. Bere tamaina txikia ikusita, kume bat izan behar zuela pentsatu nuen; baina oker nenbilen. Munduko ugaztun... [+]


2025-06-23 | Jakoba Errekondo
Arrosa basatiaren izen saltsa

Loratu da. Kostata baina loratu da, bai, arkakaratsa (Rosa spp.). Lore arin, mehe, hegalari itxurakoa da, arrosa bat da eta lorea ere arrosakara eta zuriaren arteko kolorea du. Urtero loratzen da lurrin fina zabalduz. Lore horiek destilatu egiten dira, ia erabat kosmetikan eta... [+]


2025-06-23 | Garazi Zabaleta
Azpigorri
Bertako ahuntz arrazaren txorizoak

David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]


NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Eguneraketa berriak daude