"Ibaizabaleko estuarioa ez dago erabat osatuta kutsaduratik", EHUren ikerketa baten arabera

  • Bizkaiko hiru estuario (Ibaizabal, Plentzia eta Oka) aztertzen dabil EHUko lantalde bat, haien azidotasuna neurtzeko asmoz. Ondorioetako bat da Ibaizabalen kutsadurak iraun egiten duela oraindino. Gainera, badirudi Galindo ibaitik kutsadura sartzen dabilela eten barik, momentuz haren jatorria zehazterik izan ez badute ere.


2019ko martxoaren 14an - 09:27
CC BY SA-HARESGOD

Leire Kortazarrek zuzentzen duen Kimika Analitikoa Saila da hiru estuarioen azidotasuna neurtzen dabilena. Atmosferara isuritako gehiegizko CO2ak eragiten du itsasoak azidotzea. Hura uretan disolbatu eta pH-a gutxitzen du, hau da, ura azidotu. Horrek kalte egin diezaieke, besteak beste, oskoldun animaliei, oskolak osatzen dituzten mineralak disolbatu egin baitaitezke ur azidoagoan. Metal astunen disolbagarritasunean eta toxikotasunean ere eragina du pH-a txikitzeak.

Ozeanoen azidotze-prozesuak sakon aztertu dira azken urteetan. Estuarioen kasuan, ordea, azterketa hori egitea ez da hain erraza, bertako uren gazitasuna, tenperatura eta beste zenbait ezaugarri batzuk askoz aldakorragoak direlako, mareen eta bestelako faktoreen ondorioz.

Kortazarren lantaldeak, hain zuzen, estuarioetako azidotzea neurtzeko sistema garatu du, eta Bizkaiko hiru gunetan dabil erabiltzen, horietako bi Uribe Kostan: Ibaizabal eta Plentziako itsasadarra. Hiru urtez laginak hartu dituzte hilean behin, urtaro-aldaketen eragina behatzeko.

Ibaizabaleko kutsadura "historikoa"

Orain arte egindako azterketen arabera, Oka eta Plentziako estuarioetan "arrazoizko balioak" neurtu dituzte; "Ibaizabal, aldiz, ez dago erabat osatuta kutsadura historikotik", EHUk zabaldutako prentsa-oharrean adierazten denez. Arrazoi bakarra ez den arren, antza denez etengabeko kutsadura-motaren bat sartzen dabil Galindo ibaitik, baina ikerlariek ez dute jakiterik izan hura nondik datorren.

Laborategian egindako probetan, ikusi dute pH-aren jaitsierak metalak uretan disolbatzea eragiten duela, eta horrek bidea eman lezakeela metal horiek bizidunengan ailegatu eta elikadura-katean sartzeko. Ikerketaren hurrengo pausoetako bat datuak batzen jarraitzea izango da, estuarioak azidotzearen mekanismoak ondo ulertzeko; bestalde, azidotze horrek moluskuengan zer eragin duen ikertu gura dute. Diotenez, hiru urteko lana ez da nahikoa pH-aren jaitsiera zein den jakiteko.

 


Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
Konponbiderik gabeko desoreka?

Ordizian orekara eramango gaituen interbentzio plan berezi bat behar dugu; urteroko matrikulazio lehia eta arriskutik atera, egonkortasuna eman eta herriko ikasleak modu orekatuan batzeko aukera emango digun plana.


Hauteskunde kanpainan isildutako makroproiektuei buruzko eztabaidak

Igande honetan egingo dira hauteskundeak Katalunian, maiatzaren 12an. Procésaren ondorenak eta Carles Puigdemonten balizko itzulerak estali ditu zenbait mintzagai. Baina abian dira bi proiektu erraldoi eta esanguratsu, biak ala biak turismoari estuki lotuak: Hard Rock... [+]


2024-05-07 | Euskal Irratiak
"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

"Zenbat dugun kontatzeko!" mapa ilustratu bat sortu dute elkarlanean Ikas Bi, Biga Bai, Euskal Haziak, Seaska eta Euskal kultur Erakundeak.


Eguneraketa berriak daude