Udaberriko loreez zirriborroa neukan egina gaurko artikulurako, naturaren zikloei begira idaztea eta garaian garaikoa ekartzea gustatzen baitzait baina artikulugile daramadan denboran ikasi dut maiz gaia ezin duela norberak aukeratu, biziak ekartzen dituelako beste gai batzuk.
Baserrian bizi den hamar urteko iloba aztoratuta ikusi dut. Ingelesa ikastea ez da gehien maite duena, this is not his cup of tea. Ingelesik ez badu ikasten bizitzan ez dela ezer izango esan dio irakasleak, baserrian sortzen dituen produktuak ezingo dituelako mundu guztian saldu. Hori akaso motibatzaile izango dela pentsatuz ariko zen, ez dut fede txarrik ikusi nahi baina esaldi horren atzean dauden ezjakintasuna, harrokeria, laineza eta arriskua aletu nahi nituzke. Hamar urteko haur batek ez dauka horri erantzuteko argudiorik oraindik baina guk argudio horiek zein diren ba ote dakigun jarri naiz pentsatzen.
Gertukoa, garaikoa eta agrotoxikorik gabe ekoiztua jan behar dugu eta ez Almeriako negutegietatik urte guztian ekarritako tomate hidroponikoa, guregatik eta gure lurrarengatik. Eredu horren atzean dauden karbono aztarna, prezio suntsiketa, esplotazioa eta agrotoxikoen kutsadura ikusarazi beharra dagoela dirudi. Tokiko elikadura sistema jasangarri eta osasuntsua eratu behar dugu eta ez hegazkinez ekarritako elikagaien salerosketa areagotu. Ingelesak baliatu dezake truke komertzial hori, noski, baina larrutik ordainduko du planetak eta gure osasunak. Hau beti izan da garrantzitsua, baina aldaketa klimatikoaren larriagatik gero eta gehiago izango da ezinbestekoa.
Norberaren herrian ekoiztutako ogia herrian bertan jatea normaltzat jotzen dugun bezala barazki eta frutekin ere hori normaltzat jo behar genuke, baina lehen sektorea suntsitzeko egindako politika negargarriek halako ezjakintasuneraino ekarri gaituzte. Ez du balio jatorri izendapenaren urrezko zigiluak asmatzeak egunerokoan atzerrian ekoiztutako kalitate eskaseko elikagai kutsatuak jaten baditugu. Elikagaien globalizazioak ez dakar osasunik, eta akordatu sendabelarrak baino elikagaiak izan beharko lukeela gure lehen botika.
Harrokeria da ingelesa jakiteagatik norbait bizian zerbait izango dela pentsaraztea ere. Hizkuntza handiak inperio eraikitzaileak eta, batez ere, zapaltzaileak izan direla eta badirela erakutsi behar litzaieke haurrei, hori bai. Gure aita zena Andoaingo La Sallen egurrezko erregelarekin jotzen zuen maisuak, azazkalak puskatuz, euskara baztertu eta gaztelera ikas zezan. Gaur egungo ikastetxeetan ez da jotzen baina min ematen da, norberarena baino hizkuntza garrantzitsuagoak badirela ezin baita onez irakatsi.
Bestalde, bizian norbait izan beharra dagoela ere erakusten zaie haurrei, hori edozer izanik ere. Ez dakigu irakasle jende honentzat inor ez izatea baserrian eta baserritik bizitzea ote den. Bertako elikagaiak sustatuz eta kontsumo eredua eraldatuz, elikadura burujabetzaren alde lanean ari diren Elikagunea, Ereindajan, Labore edo Elikaenea eta horien atzean dauden ekoizle guztiak datorzkit burura, besteak beste. Egunerokoan ziurrenik ingelesik erabiltzen ez dutenak baina niretzat arrakastaren eredu direnak. Beraz, dear teacher, respect please.
Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.
Everest muturreko lekua da, arriskutsua, iristeko zaila, baina urtero 60.000 pertsona inguru elkartzen dira haren magalean. Ezagunak zaizkigu horrelako irudiak, ehunka lagun gailurrerantz, merkataritza-guneetako eskailera mekanikoetan nola, selfiearen bila. Makineria turistiko... [+]
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
Unibertsitateko ikasleak azterketa garaian dauden bitartean, irakasleoi ikasturtea ixtea dagokigu. Irakasleak talde txikitan biltzean oso ohikoa da urte batetik besterako aldaketen gainekoak konpartitzea eta hausnarketaren brindis gisara ikasle belaunaldiaren
ezaugarritzea... [+]
Elon Musken xAI enpresak garatutako Grok adimen artifizialeko txatbota Telegramen txertatuko dute. 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du Pável Dúrovek zuzendutako enpresak. Orain arte, Grok X sarean edo Musken bestelako... [+]
Diskrezioa edo zuhurtzia hitzak entzuten dizkiedanean buruzagi politikoei kezka sortzen zait. “Hobe izango da zuhurtziaz jokatzea”, esaten digute. Horixe izaten da estalkia jakiteko, era publikoan egin izan balitz, onargarria ez zatekeen operazioa era sekretuan... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Diziplina askotan ibilia da Amaiur Epher (Izpura, 1994). Aktore lanak egiten ezagutu nuen orain urte batzuk. Diabolo Kiwi edo Frigo taldeekin erritmo dantzagarriak joz ikusi eta entzun du, ziur, batek baino gehiagok. Eta idazlea ere bada. Bigarren liburua argitaratu berri du:... [+]
Ekainaren 5ean 50 urte beteko dira Gabriel Aresti zendu zela, jaio zen hirian bertan, Bilbon. Ziutatearen tristeziak bestelako kolore bat duen garaiotan, belaunaldi berri batzuek Arestiren hitzak goratzeaz aparte, haren esanak gaurko egunetik aztertu dituzte hiri horretan... [+]