Aragoik uko egin dio Pirinioetako hiru eski estazio lotzeko proiektuari
Huescako Pirinioetan dauden Astun, Formigal eta Candanchú eski-estazioak telekabina handi batez lotu nahi ditu –lehenbiziko biak Roya Harana (Canal Roya) zeharkatuta– Aragoiko Gobernuak, baina proiektuaren sustatzaileetako bat den Huescako Diputazioak Formigal-Astun loturari uko egitea erabaki du, ez proiektua begi onez ikusten ez duelako, baizik eta Europar Batasuneko Next Generation laguntzak jaso ahal izateko epeak betetzerik ez duelako.
Horregatik irakurri dugu hainbat hedabidetan "oraingoz" utzi dutela proiektua bertan behera. "Ikusteke dago hilaren 29tik [udal eta diputaziorako hauteskundeen biharamunetik] aurrera zer gertatuko den", dio Paco Iturbek, eragingo lituzkeen ingurumen kalteengatik proiektuaren aurka egin duen Salvemos Canal Roya (Salba dezagun Roya Harana) plataformako kideak, El Salto-k plazaratutako erreportajean irakurri daitekeenez.
Eskiaren promotoreek zortzi kilometroko telekabina berria eraiki nahi dute Roya Haran enblematikoaren gainean, horretarako Next Generation funtsetatik 26 milioi euro gastatuz. Orotara 33 milioi euro jasoko lituzke Diputazioak, zer eta jasangarritasunari lotutako azpiegiturak bultzatzeko. Diru-partida horren puskarik handiena hartu behar zuen Roya Harana zeharkatuko lukeen telekabinak: 37 dorre erraldoi, errepide berriak, aparkalekuak... Orain, Huescako Diputazioko presidente Miguel Graciak (PSOE) eskatu du diru hori bideratua izateko beste proiektu batzuetara.
Aurkako ahotsak
Aragoiko Gobernuak iragarritako mega-proiektuak, Formigal-Astun loturak bereziki, haserrea eragin du ez soilik eragile ekologisten artean; besteak beste, Sabiñanigo eta Jacako udal batzarrek ere haren aurka egin dute, horrelakoetan ohikoa den moduan, alderdi politikoen, Gobernu-Diputazio-Udalen eta enpresarien arteko botere-harremanak azaleratuz.
Aragoiko Gobernuko presidente Javier Lambán-ek (PSOE), Diputazioak diru-partidari uko egin ostean eta hauteskundeak ate joka direnean, adierazi du mendialdeko jendeak eski estazioak batzeko egitasmoa babesten ez badu "aparkatu" egingo dutela, baina alde agertuz gero "sustatu" egingo dutela. "Ikusiko dugu etorkizunean zer gertatuko den", esan du.
Salvemos Canal Roya eta Aragoiko Mendien Defentsarako plataformako kide Paco Iturberen hitzetan, epeena "aitzakia" besterik ez da: "Duela hiru hilabete kalkulatu zuten denbora nahikoa izango zutela eta orain, aldiz, ezetz esaten dute?". Dioenez, funts hauek ez daude pentsatuak mega-proiektuetara bideratzeko, baldintzak diferenteak lirateke interes orokorreko proiektu izendatuko balute, Aragoiko ordezkari politikoek nahi zutena, hain justu. Kontrara, aurkakoek nahi dute zonaldea babestutako espazio izendatzea, mehatxua betiko desagertu dadin, "tartean behin gisa honetako proiektuak mahai-gaineratzen dituztelako". Greenpeace, SEO/Birdlife eta WWF moduko elkarteek ere maiz eskatu dute Anayet-Partacua Parke Naturala eratzeko.
Greenpeace elkarteko bozeramaile Ricardo Magán-en adierazpenak jaso ditu El País-ek: "Arazoa da Europar Batasunak proiektuak auditatzen dituela dirua jada gastatua denean. Roya Haraneko proiektuari argi berdea eman balitzaio, eta ostean erabaki inbertsioa ez zela egokia, nork itzuliko luke diru hori? Funts publikoak baliatu beharko lirateke". Kasu honetan argi asko zegoen, lagundutako proiektuek ezin dutelako biodibertsitatea kaltetu.
Dei batek dena alda dezake. Eguna bai, bederen. Hurrengo orduetako martxa, sikiera. Ourensen dagoen lagunak jasotzen du Noainen dagoen Lugoko lagunaren deia. Dei bakar batek ekarri zituen Galizako elkarte bateko zortzi artzain eta ahuntzain bat etxera. Zoragarria izan zen... [+]
Sugea ikusi orduko: “Sugegorria!”. Telesforo Aranzadi zenak esaten baitzuen, begiek ez dutela ezagutzen dutena baino ikusten. Eta sugegorria ezagutu, ezagutzen dugunez (entzunaz, sikiera), hori bera izaten da joera: ikusten dugun suge oro sugegorria dela iruditzen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Bada Garde. Urrutira gabe hor dago, urrutieneko mugaren guardan. Umetan ezagutu nuen Garde, ez dut gogoan zenbat urte nituen, baina landatuta geratu zitzaidan han ikusi nuena.-
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Vichamako (Peru) aztarnategian, arkeologoek 3.800 urte inguruko estatuatxo berezi bat aurkitu berri dute. Caral zibilizazioaren azken arokoa da, eta bi apo irudikatzen ditu.
Aztarnategi bereko hainbat hormairuditan gosetea, lehortea eta, finean, ingurumen krisiari lotutako... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
Erdialdeko Amerikan izan da ARGIA uztailean, meatzaritza metalikoko megaproiektuek sortzen dituzten kaltean bertatik bertara ezagutzen. Guatemala eta Honduraseko meatzeak bisitatu ditu, eta El Salvadorren ere izan da, bertako egoera politikoaren berri jasotzen: herrialdean... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]