Arabako Foru Aldundiko Ingurumen Jasangarritasunaren eta Natura Ondarearen sailek egindako txostena oso zorrotza, zehatza eta irmoa da (hemen PDF osoa ikusgai). Amaia Barredo Martínek bidali zion ekainaren 14an Pedro Rodríguez Díazi: Barredo orduan Arabako Foru Aldundiko Jasangarritasun, Nekazaritza eta Natura Ingurunearen saileko foru diputatua zen eta Rodríguez Eusko Jaurlaritzako Industria Administrazioko Arabako delegazioko kidea. Txostena bidali eta hamar egunera, ekainaren 24an, Amaia Barredo Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantzako sailburu izatera igaro zen.

"Laminoria" proiektuak bere barnean zentral eoliko eta fotovoltaikoa planteatzen baditu ere, Arabako Aldundiaren txostenak dio ingurumenean izango dituzten eraginak neurtzerakoan bereizi egin behar direla, bakoitzaren ondorioak oso ezberdinak izango direlako.

Gainera, txostenak ohartarazten du Aixeindar enpresak Jaurlaritzari aurkeztu dion beste proiektua, hain zuzen Azazetako zentral eolikoa, Laminoriako proiektu honengandik "gertu" egongo dela, 2,4 km-ra, eta hori kontuan hartu behar dela ingurumenean proiektu bakoitzak eta elkarrekin izango luketen eraginak aztertzerakoan.

Baina bere ondorioa irmoa da, Azazetako zentrala egin edo ez, Laminoriako zentrala bakarrik egiteak izango lituzkeen kalteen inguruan: zentral eolikoak eragingo lituzkeen ingurumen inpaktuak ez lirateke onargarriak, "kritikoak" izango liratekeelako "mehatxatu" gisa izendatuak dauden hegazti eta xaguzarrentzat, Natura 2000 Sareko guneen arteko Konektibitate Ekologikoarentzat, eta "Interes Komunitario" eta/edo "Lehentasunezko" izendatutako landare eta habitatentzat.

Ezberdin baloratzen du Laminoriako zentral fotovoltaikoak ekarriko lukeen kaltea: "magnitute onargarrikoa" litzatekeela dio, eremu hori jada antropizatuta dagoelako (lehengoratze fasean dagoen harrobia da). Hala ere Aixeindar enpresak planteatu duen kokapen zehatza berriz aztertu behar litzatekeela dio, lehengoratze lanekin ahalik eta egokien uztar dadin, eta eragingo lituzkeen kalteak konpentsatzeko enpresak inguruan ekintzak egin beharko lituzkeela dio.

Hegazti eta xaguzarretan izango lukeen inpaktua

Arabako Foru Aldundiko txostenak dio inguru hori Arabako mendialdearen eta lautadaren arteko trantsizio gunea dela eta oso egokia dela hegaztiek bertan habiak egiteko eta janaria bilatzeko. Mehatxatuta dauden hegazti askoren presentzia ziurtatuta dagoela argudiatzen du: 122 espezie detektatu ditu bertan MITERD-ek (Espainiako Ministerioa, Trantsizio Ekologiko eta Erronka Demografikokoa). Espezie horietatik %40 mehatxatuta daude, EAEko Espezie Mehatxatuen Katalogoaren arabera.

Bertan zenbatu diren xaguzar espezieak gutxienez 20 dira, hau da, EAE osoko xaguzar espezieen %75 baino gehiago.

Txostenak Aixeindar enpresak inguru horretako hegaztiez aurkeztu duen txostena oso motz geratu dela dio: "Bertan presentzia dutela ziurtatuta dauden hegaztien %40 soilik identifikatu ditu promotoreak, gure ustez egin duen ahalegina ez da nahikoa izan". Baina Aixeindar enpresak berak zera onartzen duela jaso du Arabako Foru Aldundiaren Txostenak: "Promotoreak hegaztiez aurkeztu duen ikerlanean bertan zera ondorioztatzen du, nahiz eta neurriak hartu babesteko, zuzentzeko eta konpentsatzeko, korridore ekologikoaren etena, batez ere Laminorian, zaila litzateke leuntzeko".

Urriaren 20an "Erresistentzia eguna" egin dute Arabako Mendiak Aske elkarteak deituta Iturrietako eta Gasteizko mendietara egindako mendi-martxaren bidez.

Urriaren 26rako manifestazioa deitu dute Gasteizen, hamasei plataformak baino gehiagok, "Makroproiekturik ez!" lemapean.