Izar bat jaio da: FBI
Lehen Mundu Gerran, herrialde etsaietako etorkinak zelatatzen jardun zuten buru-belarri. 1929ko porrot ekonomiko ezagunak, ordea, gero eta lasaiago zebiltzan gangsterrei begira jarri zituen bulegoko agenteak. Bigarren Mundu Gerran, sabotajea, subertsioa, espioitza eta desertzioa bilakatu ziren taldearen jomuga.
Ordurako J. Edgar Hoover zen zuzendaria; ia 50 urte emango zituen karguan. Hark eman zion taldeari gaurko izena (Federal Bureau of Investigation) eta, neurri handi batean, izana. Erakundearen itxura behintzat ederki zaindu zuen; besteak beste, agenteak gero hain berezkoa bilakatu zitzaien janzkera eramatera behartu zituen: trajea, gorbata eta kapela, eta neguan gabardina eta beroki luzea.
Gerra amaituta, sobietarrak bilakatu ziren etsai nagusi, eta mehatxu gorria edonon ikusten zuten Hooverren gizonek. Sukar antikomunista Sorgin Ehiza deitutakoarekin iritsi zen gailurrera. Intelektualak kriminalak bailiran tratatzen zituzten bitartean, J. Edgar Hooverrek benetako kriminalekin, Mafiako buruekin, afaldu ohi zuen jatetxe ezagunetan.
Baina abila zen FBIko burua bere gaineko susmoak uxatu –besteak beste, homosexuala izatea, publikoki joera hori gaitzetsi eta horren aurka jazarri arren– eta besteei egozten. Hollywoodeko hainbat izar estu hartzen zituela, FBI bera pantailetako izar bihurtu zuen.
1959an hasi ziren The untouchables telesaila emititzen, Elliot Nessen gorabeherak kontatuz. 60ko hamarkadan gorbata eta kapeladun heroiak pantailan ugaltzen ziren bitartean, bulegoak ez zuen hamarkadako kasurik garrantzitsuenak argitzea lortzen: Kennedy eta Luther Kingen hilketak. Hoover 1972an hil zen eta harekin batera amaitu zen mende erdiko agintaldi zorrotza. FBIk ez zuen berriro izango hamarkada haietan lortutako boterea.
1974an, Watergate eskandaluan, CIA izan zen protagonista. 2005. urtera arte ez genuen jakin kasu hartako giltzarria, Deep Throat (Eztarri Sakona) ezizenez ezaguna, Mark Felt zela, orduko FBIko bigarren burua.
Ehun urtean, munduko agenterik ezagun eta mediatikoenak, haien inguruko film eta telesailak bezala, izugarri ugaldu dira. 34 lagunentzako bulegotxo hark 30.000 langiletik gora dauzka egun.
Ur azpian utzitako herrietatik joan behar izan ziren 600 pertsonen omenez jarri dute oroigarria urtegiaren begiratokian, "ez ditugu inoiz ahaztuko urperatutako bizitzak", adierazi du Arabako ahaldun nagusiak.
Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.
Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik.
2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]
Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]
Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]
Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.
AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.
Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]
The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.