Lehenengo aldiz txiste kasete bikoitza kalean


1986ko azaroaren 23an
Kike Amonarriz eta Joxe Ramon Galarragaren eskutik
Lehenengo aldiz txiste kasete bikoitza kalean
ARGIA egunerako ezkutuan eduki genuen sorpresa kalean dugu jadanik. Kike Amonarriz eta Amasako Joxe Ramon Galarragaren artean grabaturiko txiste kasete bikoitza, hain zuzen.
Grabazioa IZ diska etxearen laguntzari esker egina da eta, bien desioz, ARGIA dugularik lanaren produktore.
Lehenengo aldia da, guk dakigula, euskaraz txisteak grabatzeari ekin zaiola. Primizia bila beraiengana jo dugu eta elkarrizketa hau duzue honen adierazgarri.
Kike Amonarriz: "Iparraldeko ohitura zahar bat jarraitu nahi izan dugu"
ARGIA.– Nondik nora sortu zen txiste kasetea grabatzeko ideia?
KIKE AMONARRIZ.–Argian txisteak idazten hasi eta gero txiste afarien mugimendu hori hasten da, ondorioz ,"Arpa Jotzen" liburua sortu zelarik. Liburu honek oso harrera ona izan zuen eta jendea txisteak grabatzeari noiz ekin behar genion galdezka hasi zen. Garai haietan Joxe Ramon ezagutu nuen eta ordutik hona elkarrekin ibili gara. Hainbat txiste afaritan batera ibili ondoren, bertan botatako txisteak grabatzea egokitzat jo genuen, eta horrela atera da.
A.–Txiste aferiak ugaldu egin dira azken aldi honetan. Noiz sortu zen txiste afarien moda berri hau?
K.A.– Tolosako berreuskalduntze taldean genbiltzala pentsatu genuen ohizko bertso afariak eta abar egiteaz gain gauza berriak egiten ere hasi behar zirela. Nik entzuna nuen Iparraldean gau batzutan biltzen zela jendea zenbait pasadizo eta historioak kontatzeko eta, polita izango zelakoan hegoaldean ere, txiste edo umorezko afari bat antolatzea bururatu zitzaigun. Horrela, lehenengo afarian bost elkartu ginen txisteak botatzeko: Joxe Ramon, Jexux Peñagarikano (bertsolariaren anaia), Billabonako gazte bat, Andoni Egaña eta bostok. Txiste afaria egin genuen, jendeari gustatu zitzaion eta deika hasi zitzaigun jendea leku desberdinetatik. Gaur egun, hilabetean behin edo bi txiste afaritan hartzen dugu parte.
A.– Hitzkuntza mota aukeratzerako orduan, ez al dezute prolemik izan?
K.A.–Udako ikastaroetan prolema txikiren bat egon da honekin, nola kontatu... Dena dela, ni hor ere harrituta geratu naiz, jendeak ez du agian txiste osoa ulertzen baina normalean ez zait egokitu jendea isilik edo ulertu gabe geratzea. Normalean jendea algaraka gainera. Bosgarren mailatik gorakoa izan behar noski.
Kasete hau hika moduan eta gure hizkeran grabaturik daga. Beharbada ez da oso kasete pedagogikoa, eman dezagun klasetan erabiltzeko, baina iruditu zaigu umore klase hori egin beharra zegoela, umore zuzena. Hurrengo batean heldu beharko diogu kasete pedagogikoa egiteari.
Joxe Ramon Galarraga: "Saio bakoitzaren aurretik ez dakizu jendeak nola erantzungo duen"
A.–Zein da kasete bikoitz honen historia?
J.R.G.–Guk gazte gaztetandik, hamalau-hamabost urte, lagun artean ohitura izaten genuen txisteak botatzeko eta hortik datorkit oraingo zaletasuna. Beti esaten zen erdaraz bazeudela kaseteak eta euskaraz ez zegoela batere, grabatzearen beharra agertu nahiean. Kike Amonarriz eta biok, atarietara elkarrekin joaten ginenez, horri eutsi genion eta posible izan da Argia Egunerako ateratzea.
A.– Zein herrialdetan aurkitzen duzue demanda gehiago?
J.R.G.– Dudarik gabe esan behar dugu Gipuzkoan ematen ditugula saiorik gehientsuenak. Hala ere, azpimarratzekoak dira beste herrialdeetan ere ematen ditugun hainbat eta hainbat ekitaldi. Jendearen aldetik, harrera nahiko ona izan da beti, batzutan nahiko beldur baginen ere. Saio bakoitzaren aurretik ez dakizu jendeak nola erantzungo duen. Batzutan erantzun ona espero duzun lekutan ez da uste bezain ondo ateratzen, alderantzizkoak gertatzen diren bezalaxe.
A.– Zein helbururekin grabatu dituzue txiste kasete hauek?
J.R.G.– Gure helbururik nagusiena horrelako kasete bat grabatzerakoan jendeari farre eragitea da. Hala ere, dudarik ez, eskoletan eta gau-eskoletan erabili ahal izatea nahi genuke, helburu pedagogikoa deituko geniokena. Ikasleek ordea zenbait trabarekin aurkituko dira, hika moduan eta hizkera zuzenean grabaturik bait dago.
Tx. ITURRIA
45

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaBesteak
PertsonaiazAMONARRIZ1
PertsonaiazGALARRAGA1
EgileezITURRIA2Kultura

Azkenak
Inteligentzia Artifiziala
264 milioi euroren truke, Musken Grok adimen artifiziala Telegrameko erabiltzaileetan instalatuko da

Urtebetean Grok-ek Telegramen ibiltzeko aukera izango du, mezularitza enpresaren 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du. Pável Dúrov Telegrameko sortzaile eta jabeak baietsi du operazioa bere kanal ofizialean.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


Jaurlaritzari “kezka” sortu dio EHUko Medikuntza Fakultateko euskarazko plaza berrien kopurua %60 murrizteak

EHUk, aldiz, azaldu du ezinezkoa dela hitz emandako 40 plaza berriak eskaintzea, ez baitute horretarako baliabiderik. Plaza berrien kopurua pixkanaka areagotzeko asmoa erakutsi du EHUk.


Donostiako Guardetxearen aldeko osoko bilkurako protestan gazte bat atxilotu du Udaltzaingoak

Tentsio uneak bizi ahal izan dira ostegun eguerdian Donostiako Udaletxeko udal batzar aretoan.


AEBek proposatutako su-eten akordioa “aztertzen” ari da Hamas

Proposamenak “hilketek eta goseteak” bere horretan jarraitzea bermatuko duela salatu du Hamasek, baina gehitu du zer erantzun aztertzen ari dela. Israelek proposamena onartu duela jakinarazi dute AEBek.


2025-05-30 | ARGIA
Gizon batek 13 urteko alaba hil du eta bere buruaz beste egin du ondoren, Bilbon

Bilbon, Larraskitu auzoan, familiaren etxean gertatu da. Eztabaida bortitz baten ondoren emakumeak etxetik ihes egin du eta Udaltzaingoari deitu dio. Udaltzainek alabaren eta aitaren gorpuak aurkitu dituzte etxean. Emakumea ospitalera eraman dute zaurien ondorioz.


Herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela uste du COFNAk

Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.


Bunkerretik ihes egiteko manifestua

Heriotzak Eduardo du izena

  • Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
  • Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
  • Noiz: Maiatzaren 23an.

-------------------------------------------------------------

Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]


2025-05-30 | ARGIA
Kerik gabeko eremu gehiago ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak: markesinak, campusak, terrazak...

Espainiako Osasun Ministerioa kerik gabeko eremu berriak ezarriko lituzkeen lege aurreproiektua eratzen ari da eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan izango luke eragina. Eremu berri horien artean, tabernetako terrazak, unibertsitateetako campusak edo autobus-markesinak ageri... [+]


Bizkaiko Aldundiak Jaurlaritzaren ardurapean utzi du Bilboko itsasadarraren azpiko metroaren lotura egiteko aukera

Bilboko itsasadarraren ertz biak lotzeko ibilgailuentzako tunelaren proiektuagaz batera, Areeta eta Sestao lotuko zituen anezka-tren bat ere iragarri zuen Bizkaiko Foru Aldundiak 2022an. Orain, proiektua gauzatzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren mendeko Euskal Trenbide Sareari... [+]


Atxondon hildako langilea “diru-gosearen” biktima izan dela salatu du AHT Gelditu!-k

AHT Gelditu elkartearen esanetan, AHTren obretan asteartean izandako heriotza bezalakoen atzean "esklabotza-baldintzak" eta "tratu arrazista umiliagarri eta iraingarriak" baino ez daude. Atxondoko Udalak gertatutakoa ikertu eta argitzeko eskatu du. AHTko obretan... [+]


2025-05-29 | ARGIA
Segregazioa hezkuntza
Ikastolen Elkartea: “Matrikulazioren kudeaketak ez du segregazioa bukatzeko balio”

Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]


CAF Palestinan eraikitzen ari den trenbidearen bigarren fasea hasi izana salatu dute

Okupatutako Jerusalemgo Ekintza Nazional eta Zibileko batzordeak jakinarazi du trenaren bigarren fasearen hasiera, eta gaitzetsi egin du kokalekuen arteko komunikazioa indartzea duelako helburu. Zisjordanian 22 kokaleku berri ezarriko dituela adierazi du Israelek.  


Eguneraketa berriak daude