Urteurren apokaliptikoa
Eromena da gerra, onen eta gaiztoen mugak ezabatzen dituen oihaneko legea. Gerraren krudelkeria, zentzugabekeria eta, batez ere, zoramena irudikatzen duen film onenetakoa da Apocalypse Now eta 30 urte bete ditu aurten. “Nire filma ez da Vietnameko Gerrari buruzkoa. Vietnam da”, esan zuen Francis Ford Coppola zuzendariak, pelikula onenaren Cannesko Urrezko Palmondoa jaso zuenean.
Vietnameko oihaneko txoko batean bertakoen jainko modukoa bihurtu den Kurtz (Marlon Brando) koronela aurkitu eta akabatzea da Willard (Martin Sheen) kapitainaren egitekoa. Odisea horretan, gudek eskaintzen dituzten eszena surrealistei egin beharko diete aurre protagonistek, napalm, metraileta eta gorpu artean. Ahaztezina pelikularen hasiera: Willard kapitaina ohean etzanda, sabaiko haizegailuari so, honen irudia bonbardatzen ari diren helikopteroenarekin nahastuta eta The Doors taldearen The End entzuten dela.
Ia hiru urte iraun zuen errodajea infernu bilakatu zen hasieratik. Marlon Brando gizenegi eta mozkor iritsi zen, aurrekontua bikoiztu beharragatik ia dirurik gabe geratu zen Coppola (bere buruaz beste egitearekin mehatxatu zuen hiru aldiz), Martin Sheen malariaz eta bihotzekoak jota hil zen ia-ia, eta eurite eta tifoiek asko atzeratu zuten filmaketa.
Azkenean, ordea, ezinbestekoa den filma burutu zuen zuzendari estatubatuarrak. Vietnam izan zuen eszenatoki, baina Persiako Golkoa, Afganistan, Irak… ere izan zitekeen, irudi eta indar sinbolikoz beteriko lana baita Apocalypse Now, burugabekeriaren apokalipsiaren isla.
Genero belikoari zinemak eman dion ikuspegiari buruzko erreportajea idatzi zuen ARGIAn Gorka Bereziartua kazetariak: Gerrak zeluloidea inbaditu du.
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]