Baztango sagar-dantzen eta soka-dantzen inguruko ikerketa argitaratu du Patxi Larraldek
Baztango sagar-dantzen eta soka-dantzen inguruko ikerketa-lan sakona argitaratu berri du Patxi Larraldek Txistulari aldizkarian. Artikuluekin batera Larralde aita-semeei egindako elkarrizketa argitaratu da. Arizkungo eta Baztango dantzen eta musika kontuen inguruan aritu dira Larraldetarrak.
Baztango sagar-dantzak
Baztango, Amaiurko, Arizkungo, Erratzuko, Elizondoko eta Lekarozko sagar-dantzak ikertu ditu Patxi Larraldek, Javier aitaren laguntzatz. Sagar-dantzen historia, gorabeherak, koreografien eta melodien xehetasunak, berreskurapen prozesuak, irudiak, partiturak... jaso dituzte; nola ez, ondorio orokor batzuetara ere iritsi dira ikerlanean.
-
Arizkungo sagar-dantza, Arizkun, 2017-02-28. Argazkia: Oier Araolaza-dantzan.eus CC-BY-SA
Jasotako testigantzetan ez da ageri sagar-dantzak baserri eta auzo sakabanatuetan dantzatzen zirenik, herri-guneetan soilik dantzatu izan dira. Arropari dagokionez, normalean zuriz eta koloretako apaingarriekin atera izan dira dantzatzera eta nabarmentzekoa da dantzarien burukoa, koloretako zetazko paper eta zintez apaindutako konozko txano luzea. Harrigarritzat jo dute horren distantzia txikian, Baztanen, aurkitu daitekeen sagar-dantzen ugaritasuna.
-
Arizkungo sagar-dantzako taldea. Sagar-dantzariak (danbolinnausiek): Jon Zubiri, Anne Karrikaburu, Oier Neol, Manex Etulain. Txistulariak: Patxi Larralde, Eki Angevin, Xabier Durruti eta Jose Javier Indabere. Atabalaria: Ander Barrenetxea. Botileroa: Kaiet Iriarte. Arizkun, 2017-02-28. Argazkia: Oier Araolaza-dantzan.eus CC-BY-SA
Soka-dantza Baztanen
Baztan bailarako sagar-dantzak ikertzeaz gain bertako soka-dantzei ere erreparatu diete. Soka-dantza, identitatearen eraikuntzan eta kontzientzia komunitarioan giltzarria izan dela diote. Horrez gain, sozializazio-tresna gisa ulertu behar dira soka dantzak, gazteen arteko harremanak erraztu dituzte, Baztango eremu geografiko sakabanatuan, askotan, konplexuak izan diren harremanak.
-
Soka-dantza Berruetan. Argazkia: Baztango haizegoa
Umeen, gazteen, ezkonduen edota agintarien soka-dantzak bereizi dituzte. Soka-dantzen izaera ludikoa zein zeremonial-liturgikoa ikertu dituzte eta dantzen historia, eratzeko moduak, antolaketa, koreografiak, partiturak, irudiak... jaso dituzte.
-
Soka-dantza Oronozen, XX.mende hasiera. Argazkia: Txistulari aldizkaria
Bi lan mardul horiek batera argitaratu nahian, txistulari aldizkariaren 248. eta 249. zenbakiak ale bakarrean batu dituzte.
"2000. urteko San Joan egunez, aspaldiko urteko jende multzorik handiena bildu zen Andoaingo Goikoplazan, hamabiak jotzearekin batera dantzarako prest. Lehenengo aldiz gizon eta emakumez osatuta zegoen axeri-dantzarien taldea zen". Hitz horiekin ireki zuen "Emakumeak... [+]
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]
Biteri Kultur Etxean egin dugu zita Pepi Arrospiderekin (Hernani, 1952). Izaskun Auzmendirekin (Arribe, 1964) agertu da, biak San Joan konpartsako kideak. Telefonoa. Auzmendirena da, hizketan hasi da, baina Arrospide adi-adi dago. Ia sartu da telefonora bera ere. Segituan... [+]
Iurretan 1995ean andreek soka-dantza nola plazaratu zuten idatziz jasoa du Jon Irazabalek. Izan ere, 1837ko San Migel jaietan emakumeek osatutako aurreskua dantzatu zela ikusita, arrasto haiei jarraika, kopla doinuz lagundutako soka-dantza ikasi eta kaleratu zuten Iurretako... [+]
Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]
Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]
Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]
Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]
Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.
Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.