EUROPAREN BIDEGURUTZE HIRUKOITZA
1. Mundua bere osotasunean, eta Europa bereziki, une historiko batean dago. Europa munduko liderra izan da 500 urtez. Bigarren Mundu Gerran utzi zion lider politiko izateari, eta azken bi belaunaldietan Historiaren kaxoira garamatzan gainbehera bizkorreko prozesu batean murgildu da.
2. 50 urteko gainbeheraren ondoren, Europak orain, une historiko honetan, bidegurutze hirukoitz bati egin behar dio aurre: ekonomikoari, geopolitikoari eta kultura eta balioei dagokienari.
3. Bidegurutze ekonomikoa bi alderdik zehazten dute. Alde batetik, gure eredu ekonomikoa nabarmen agortzen ari da, 15 urteko geldialdia izan duelarik, demografia-hondoratzeri aurre egiteko gaitasunik gabe eta bestea, gehiegizko zorpetzea. Bi faktore horiek ezinezko egiten dute eredu horri iraunaraztea.
4. Bestalde, AEBk eta elite korporatiboak gure arduradun politikoei ezarritako neurrien mehatxupean dago Europako ekonomia. Errusiar energia-iturri merkeen itxiera alde batetik eta, bestetik, Txinarekiko haustura ekonomikoaren estrategia. Gainera, itxuraz, garapen bidean dauden eta gorabidean dauden herrialdeen ekonomien aurrean Europa isolatu egingo dela aurreikusten da.
5. Europak berehala hartu behar ditu erabakiak zorra berregituratzeko, jaiotza-tasa berreskuratzeko eta eredu ekonomiko berri bat abian jartzeko, hain zuzen ere gehiegizko zorpetzearen eta eskulan merkearen gehiegizko esplotazioaren mende ez dagoen eredua abiatzeko.
6. Baina hori guztia aurreikusi gabeko testuinguru geopolitiko batean egin behar da, non – munduko gerra baten kasuan izan ezik – mundua Mendebaldearen eta gainerako munduaren arteko (garapen bidean dauden herrialdeak barne) banaketa zorrotz batera bideratzen ari den. Orain arte bezala, Europa testuinguru berri horretan murgilduta egotera mugatzen bada, Estatu Batuekiko mendekotasun estrategiko gero eta handiagoa izango dugu, eta ziurrenik, desindustrializazio-prozesu bizkorra, deskarbonizazio- eta desazkunde neonazi gisa kamuflatzen saiatzen ari garena. Hori bai, planeta salbatzeko.
7. Europak badu beste aukera bat. Atlantikoko ardatzetik aldentzea eta sortzen ari den munduarekin eta, bereziki, BRICSekin eta Errusia eta Txinarekin lankidetzan aritzearen aldeko apustua egitea, alegia. Baina horrek gure egungo klase politikoan inondik ere ageri ez den ikuspegi estrategikoa eta autonomia eskatzen ditu.
8. Azkenik, Europak erronka nabarmena du kulturari eta balioei dagokienez. Postmokapitalismoak, emakumearen emantzipazioaren, ingurumenaren defentsaren, gutxiengoekiko errespetuaren eta giza eskubideen oinarri objektiboak suntsitu ditu, elite korporatiboen estrategia suntsitzaileen zerbitzura jartzeko, postmofeminismoaren, katastrofismo klimatikoaren, gutxiengoen manipulazioaren eta migrazio-mugimenduen bidezko lan-esplotazio masiboaren bidez. Erabateko irrazionaltasun erradikalez blaitutako kultura eta balio horiek dagoeneko suntsitzen ari dira Europaren oraina eta etorkizuna. Gure kontinenteak lehenbailehen begiratu behar dio gainerako munduari; balio horiek dakartzaten akatsaz eta hondamendiaz ohartu behar dugu, eta interes orokorren eta gutxiengoen eskubideen defentsan arrazionaltasunaren alde egin behar dugu. Eta berehala egin behar da.
9. Europako bidegurutze hirukoitzak gure politika publikoetan ahalik eta azkarren funtsezko aldaketak egitea eskatzen du, ezin baitira gauzatu klase politiko berririk gabe. Mugimendu batzuk gertatzen ari dira. Gure esku dago hori beranduegi abian ez jartzea.
Agiri hau EKAI Centerrek landu du GOGOZ egitasmoaren barruan, HURBIL adostasun-metodologiari jarraituz. Eskerrik asko zure interesagatik. Segi gurekin.
PDF:
