DESAZKUNDE KATASTROFISTA ETA DESAZKUNDE SOZIALDEMOKRATA

 

1. Politika "berdeen" uholde berriak modan jarri du berriro "desazkundearen" kontzeptua zirkulu alternatibo eta korporatibo batzuetan. Eztabaida horren testuinguruan behar bezala kokatzea komeni da.
2. Egia esan, bi pentsamendu korronteren aurrean gaude, edo bi planteamendu analitiko erabat ezberdinen aurrean. Alde batetik, desazkundea berez helburu gisa defendatzen dute ildo batzuek, eta beste batzuek berriz, hazkunde-ereduan batzuetan metatutako egitura-arazoei aurre egiteko tresna saihestezintzat hartzen dute kontzeptu hori.
3. Lehenengo korronteak, desazkundea arrazoi ekologikoengatik edo baliabideen agorpenagatik defendatzen duenak, zabalkunde-oinarri argia izan zuen Erromako Klubaren lanetik abiatuta, Rockefeller dinastiak sortutako estrategia geopolitiko antinatalisten tresna gisa. Behin baino gehiagotan azpimarratu dugun bezala, proiektu neonazia izan da, azken batean biztanleria murrizteko helburuetara bideratua, eta mendebaldeko oligarkia korporatiboak 70eko hamarkadatik aurrera abian jarritako kanpaina katastrofistetan oinarritua. Jakina, autore batzuek asmo zuzen eta zintzoz jarraitu dituzte ideia horiek, baina horien funts geopolitikoak nahiko argia dirudi.
4. Hala ere, ez da zentzugabea analisi sozialdemokrataren ikuspegitik desazkunde estrategien balizko interesa planteatzea. Kasu honetan, garapen ekonomikoak giza eta gizarte aurrerapenerako eskaintzen dituen aukerekiko konfiantzatik abiatzen da. Jaitsiera ez da guretzat berez helburu bat, baina estrategia saihestezina izan liteke erronka jakin batzuei aurre egiteko edo egiturazko desoreka larriak zuzentzeko.
5. Zehatzago esanda, mendebaldeko garapen-ereduaren desorekei erreparatzen badiegu[1], hazkundea, aldi baterako gutxienez arriskuan jarri gabe bi arazo estrukturali aurre egitea zaila izan liteke: hondoratze demografikoa eta gehiegizko zorpetzea.
6. Hondoratze demografikoan zein gainzorpetzean, hamarkadetan zehar Europako ekonomia modu artifizialean bizirik mantentzea ahalbidetu duten prozesuen aurrean gaude. Emakumearen gehiegizko esplotazioaren bidez demografia hondoratzeak,  eskulan merkea etengabe eskuragarri izatea ahalbidetu du, biztanleria aktiboaren hazkunde nabarmena ekarriz. Bestalde, zor publikoaren eta pribatuaren etengabeko hazkundeak ondasunen eta zerbitzuen ekoizpena mantentzea edo handitzea sustatu du hainbat hamarkadatan.
7. Bi kasuetan, egungo garapen-eredua jasanezin bihurtzen duten eta lehenbailehen bideratu behar diren egiturazko arazoak dira. Hondoratze demografikoa zuzentzea ia ezinezkoa da gizonek eta emakumeek aisialdi handiagoa izateko neurri zorrotzik gabe, eta beraz, lan-ekarpen eta ekoizpen-ahalmen txikiagoarekin. Gainzorpetzearen kasuan, garapen ekonomikoari eusteko gai izango den eredu berri bat behar dugu, zorra etengabe handitu gabe, pilatutako gainzorpetzeari aurre egiteko gai izango dena.
8. Bi kasuetan, teorian, etorkizuneko hazkunde potentzialaren zati bat horretara bideratuz konpondu litezkeen arazoak dira. Hau da, hazkunde txikiagoarekin, lanordu eta zorpetze publiko eta pribatua pixkanaka murriztearen truke. Hala ere, produktibitatearen egungo geldialdian, hazkunde txikiagoa nahikoa izango dela espero izatea utopia hutsa izan daiteke. Ezin da baztertu susperraldi demografikoaren eta finantza-berregituraketaren premiak nolabaiteko desazkunde maila batera behartzea, ikuspegi sozialetik eta politikotik zaila bada ere.
9. Edonola ere, desazkunderako estrategia saihestezinei dagokienez, ikuspegi arrazional eta sozialdemokratak ez du zerikusirik estrategia neonaziekin. Azken hauek oinarri irrazionala baitute eta katastrofismo klimatikoko kanpaina korporatiboetan oinarritzen baitira.

EKAI Center-en proiektu bat da hauxe, SOZIALDEMOKRAZIAREN ETORKIZUNARI buruzkoa. Eskerrik asko zure arretagatik. Jarraitu gurekin.