Urola bailaran dihardugun Eguzkiko kideok ikusi ahal izan dugu Joxe Mari Korta industrialdean uralita ugari isuri direla ibaira.

Uralitak amiantoa du. Amiantoa kantzerigenotzat hartzen da, hau da, minbizia sortzeko gai den kanpoko agentetzat. Horregatik, 2001ean amiantoa merkaturatzea eta erabiltzea debekatu zen.

Amiantoarekin kontaktuan egote hutsak ez dakar ia arriskurik osasunerako, baina, kontuz!, egoera aldatu egiten da material hori manipulatzen edo aldatzen denean, zuntzak airera pasa eta erraz arnasteko moduan geratzen direlarik. Hori gertatzen da, besteak beste, hausturak izaten dituztenean edo degradatzen hasten direnean, kasu honetan bezala; izan ere, ibaira isuritako plaka batzuk apurtuta daude, eta baliteke uralita horiek hondatzen hasi izana; izan ere, kalkulatzen da amiantoaren bizitza baliagarria 30-50 urte bitartekoa dela, eta material horren zatirik handiena 60- 80 urteen artean fabrikatu zela.

Uralitan dagoen amiantoak osasun-arazo larriak eragiteaz gain, ingurumenari ere kalte egin diezaioke, behar bezala kudeatzen ez bada. Horregatik, uralitak kontrolik gabe isurtzea delitutzat hartzen da, substantzia horren arriskugarritasunagatik. Hori dela eta, kontrolik gabeko isurketa mota horiek osasun publikoari eta ingurumenari buruzko araudiak urratzen dituzte, eta, beraz, arduradunei ingurumenaren aurkako delitu bat egotz dakieke.

Uralitak kentzea legezko prozedura berezi batek arautzen du, segurtasun- eta higiene-neurri zorrotzak betetzera behartzen duena, eta modu kontrolatuan ere kendu behar da, oso protokolo zorrotzari jarraituz. Bestela esanda, ezin da amiantoa duen elementurik kendu horretarako akreditatutako enpresa baten zerbitzuak kontuan hartu gabe.

Industrialde honetan, zoritxarrez, ehunka kilo uralita isurtzeaz gain, beste hondakin kutsagarri asko ere bota dituzte ibaira.

Apirilalaren 9an, erakunde honek ohar bat argitaratu zuen. Bertan, Urolara isuritako tona hondakinak gogor salatu genituen, eta Urola Erdiko eta Zumaiako udalei eskatu genien “ibaia kutsatzen duten zabor tonak kentzeko, neurri zuzentzaile gisa”. Era berean, “hondakin horiek aprobetxa ditzatela eta eskura dituzten komunikabide guztiak erabil ditzatela biztanleei ibaiaren arazoen berri emateko”. Era berean, URArekin lankidetzan, “hautatu eta identifikatu zein ibai-tartetan egiten diren isurketa ohikoenak: industrialdeak, aparkalekuak, txabolak… eta egin zaintza-, ikuskapen- eta kontrol-lanak”.

Hona hemen joan den apirilaren 9ko komunikatua: Urola ibaia kutsatzen duten zabor tonak kentzeko eskatu die Eguzkik Zumaia, Aizarnazabal, Zestoa, Azpeiti eta Azkoitiko udalei | Eguzki Talde Ekologista

Horregatik, Eguzkik Zumaiako Udalari eskatu dio egin beharreko kudeaketak egin ditzala uralitak modu kontrolatuan kentzeko, horretarako ezarritako protokoloari jarraituz. Era berean, Zumaiatik igarotzen den Urola ibaiko gainerako zabor-tonak kentzea eta, URArekin lankidetzan, isuriak maiz gertatzen diren ibai-zati jakin batzuk hautatu eta identifikatzea eta zaintza-, ikuskapen- eta kontrol-lanak egitea. Eta industrialde hori, salaketa honek  eta horren larritasunak erakusten duen bezala, horietako bat izan behar da.

EGUZKI, 2024ko apirila