Radiata Pinuetan onddo marroiak sortzen dituen gaixotasuna dela eta, Bizkaian zonalde askotan eta Gipuzkoan, era masiboan ari dira pinuak mozten. Ehundaka hektarea. Horrek ingurumenaren eta paisaiaren gaineko eragin larria du.  Zonalde hauetan eta ez kasualitatez, zuhaitzen guztizkoaren %80 baino gehiago da aloktonoa.

Hain zuzen, zentrimetro bateko lur-zatiak ehundaka urte behar ditu eratzeko; ondorioz, beharrezkoa da hori babestea eta higadura saihestea. Malda handiko hegaletan pistak irekitzeko makineria astuna erabiltzeak, lurraren mugimendu handiak eragiten ditu eta horiek ,era berean, higadura prozesu larriak sortzen dituzten ur-fluxuak eragiten dituzte.

Kontuan hartu behar da lurra ekosistema konplexunetariko bat dela eta biodibertsitatearen laurden bat du. Baso-lurzoruaren soilik metro karratu batean ornogabeen 1000 espezie baino gehiago aurki daitezke. Horrez gain, klima-aldaketari aurre egiten eta klima-aldaketara egokitzen laguntzen du, karbonoaren zikloan funtsezko egitekoa baitu, karbonoa harrapatuz eta berotegi-efektuko gasen emisioak murriztuz. Berez, karbono organiko gehiena lurzoruan biltegiratzen da. Lurzoruaren azaleko geruzan dago materia organiko gehiena, eta hori funtsezkoa da airea, hezetasuna eta elikagaiak gordetzeko.

Gainera, higaduraren ondorioak areagotu egingo dira datozen hamarkadetan, klima-aldaketak penintsulako desertizazio-prozesuak areagotzen baititu. Beraz, beharrezkoa da, lurzoruaren emankortasuna errespetatuko duen basogintzaren alde egin behar da.

Hala ere, Pinus Radiataren alternatiba gisa eukaliptoak ari dira landatzen.  Biodibertsitatearentzako mehatxua dira, baso-espezie exotikoa eta epe laburrekoa baita (12 urte inguru), eta horren kudeaketak kalteak baino ez ditu eragiten ingurumenean, lurzoruan, ekosistemetan, faunan eta paisaian, ur asko kontsumitzen baitu eta basoetako suteak errazten baititu. Horrez gain, horren kudeaketa intentsiboak arraseko mozketa egitea eskatzen du, higadura eta lurzoruaren galera eraginez.

Eukaliptoen landaketek eragindako kalteak eta kopuruan eta azaleran izan duten hazkunde handia gorabehera, gaur egun aldundiek ez dute arazo horri aurre egiteko inolako araudirik garatu. Era berean, ez dago plangintzarik monolaborantza hori lur publikoetatik kentzeko. Portugalen landatzea debekatuta dago, Galizian mugak jartzen ari dira, eta Estatu-mailan ere zientzialariek espezie inbaditzaile gisa kontuan hartzea proposatu dute.

Habitat-ak suntsitzea, zatitzea eta espezie inbaditzaileak sartzea dira gure baso autoktonoen biodibertsitatearen mehatxu nagusietako batzuk.

Gipuzkoako eta Bizkaiko Mendi Publikoko baso-azaleraren zatirik handiena udalei dagokie, eta, normalean, kudeaketa Aldundiari uzten diote.

Lurraldean, bertoko basoen azalera handitu behar da. Bere biodibertsitatea bermatuz eta azalera handituz, kontserbazio eta jolas funtzioak bete ditzaten, merkatuan balio handia duten aritza, gereziondoa, gaztainondoa edota pagondoa bezalako bertoko espezieen kalitatezko egurraren produkzioarekiko apostua eginez.

Arrazoi hauek kontutan hartuz, Foru Aldundien aldetik laguntza- ildo zehatzak ezartzea proposatzen dugu, lursail pribatuentzat baso-laguntza berriak sortuz, eta biodibertsitatea babestuz eta higadura ekidituz baso-kudeaketa pribatu jasangarria sustatzeko beharrezkoak diren tresna eta laguntzak emanez.

Goi-mailako balio ekologikodun basoen kontserbazio eta birsorkuntzarako diru laguntzak areagotu eta hobetu beharko lirateke: %50-%60 baino aldapa gogorragoa duten lursailetan higidura prozesuak sortzen ez dituzten egur erauzketa teknikentzat diru-laguntzak emonaz, erriberako landaretza berreskuratuz eta mantenduz, ibai edo errekaren ibilguaren alde bietara 20 metrorarte erriberako basoa berriztatuz, eta baita ibai edo errekaren ubidearen alde bietara gaur eguneko 5 metroetatik 8 metrotara lursail pribatu guztietan, lur-eremu hauek kontserbazio lursail bilakatuz.

Baita ere, boluntariotzaren bidez lur-eremuen zainketan edo sentzibilizazio eta ingurugiro heziketan diharduten erakundeentzat, baso autoktonoen sorrera bideratzeko diru-laguntza ildo bat eratzea.

Honetaz gain, Eguzkitik landa eremuko lurjabeei eskatzen diegu, honelako zuhaitz espezieak, ingurumenerako kaltegarriak direnak, eukaliptoa esate baterako, alde batera utzi ditzatela. Diru iturri azkarretan soilik pentsatzeari utzi eta bere lurraren emankortasuna eta ingurumen kalteak ere baloratuz. Bestalde, Aldundiari azken hamarkadetan zehar eman den baso politika negargarria eta zuraren sektoreko lobby pribatuen esku egon dena berbideratzen jarrai dezala eskatzen diogu.

La entrada Zer da gertatzen gure mendietan? aparece primero en Eguzki Talde Ekologista.