Ballar la fusta de foc i encendre el foc. El foc ens dona alegria en els solsticis: com quan el dia passa de curt a llarg a principis d'hivern, quan a l'estiu el dia passa de llarg a curt, quan fem foc al carrer i les vivim. El foc ens pessigolleja, ens escalfa.
Si volem calor al costat del foc, cal donar-li fusta, però se li dona fusta, se li dona amb carbó. Bufaràs i et cremaran els freds. Així treballa també el carboner. Es diu que el carbó, com la llenya de foc, escalfa dues vegades: en fer i en cremar. El carboner o carbonera realitzarà carbó, vivint en la carbonera o en el carboner o en el carboner o en el carboner o en el carboner, on no s'ha fet carbó. Potser hi havia algú a les Carboneras!
Quants carbons hi ha? El carbó es genera a partir de la carbonera elaborada amb el brancatge. Però també hi ha un parany. És la poca sorra de carbó que quedava al voltant de la carbonera. També podrien aprofitar-ho, però no es ficaria en els sacs del carbó. També tenim Iduria. El carbó d'adaki o d'abella era un petit carbó de branques petites, sobretot per a braseros i per a fondre metalls preciosos en les cuines. La imatge s'ha realitzat en els orificis d'Iduri, sobretot amb el bestiar (Quercus coccinea).
Bringuillas, carboneres d'encenalls, ilinta i carboneres. Els chicharros es deien segons la grandària de la fusta utilitzada. El carbó més benvolgut és el de l'art (Quercus ilex). Però el roure (Quercus robur i Quercus petraea), l'hi hagi (Fagus sylvatica), la castanya (Castanea sativa), l'arç blanc (Crataegus spp. ), auró (Acer campestre), freixe (Fraxinus excelsior) i qualsevol fusta que es trobés a mà , també s'ha cuit en les carboneres.
Els carbons no són només per a fumar en les graelles o en els fogons. La quantitat de mineral s'ha fos en nombrosos fogons i forns. Les pólvores es fan amb carbó, entre un 10 i un 30%, i l'explosió tindrà una durada i força similars a les de la fusta, i en el dibuix del cel donarà algun color. Igual que arrenquen les bales i les bombes assassines, també encén els espectacles pirotècnics més elegants. En la pirotècnia s'utilitzen pólvores especials, de color, durabilitat, etc., que produeixen l'efecte desitjat: salze de cabra (Salix caprea), pollancre (Populus nigra), blanquinós (Populus alba) i agró (Populus tremula) es cremen ràpidament, pins (Pinus spp.) afegeix l'or, la vinya (Vitis vinifera) l'or i la força, el miter (Juniperus sabina) i el ginebre (Juniperus communis) desprenen fum vermell i es cremen ràpidament, i l'art (Quercus ilex) dona a la daurat fum vermellós i té una llarga durada.
Per a fer les conegudes encunyes de carbó de dibuix, el pal de fusta també ha de fer un camí semblant al carbó: coure. Salzes i vímets (Salix spp.) Són els millors i el més benvolgut dels vímets plorons (Salix babylonica). També s'utilitzen boix (Buxus sempervirens), llorer silvestre (Euonymus europaeus), noguera (Juglans règia), avet (Picea sp. ), Tilia sp. ), prunera (Prunus domestica) i figuera (Ficus carica).
I quan es volia fer dibuixos en el cos i no es trobaven tintes o era massa car, els mariners feien els tatuatges amb una mescla de carbó: carbó a la superfície.
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren erreketetatik, eta, azkenik, beste batzuk duela zenbait... [+]
Magnoliak eleganteak dira. Dotoreak. Anddereak. Pontxoak. Apainak. Pimentak. Gurbilak. Ponposak, ponpoxearrenak. Ortiroak. Ia-ia fazazkoak, kriket eta kraket. Ez naiz harritzen, beren loraldien azpian lurrarekin urtzerainoko handitasunaren menpeko sentitzen naiz urtero.
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Antxoa, bokarta edo albokartia, gure arrain komertzialen artean txikiena, euskal kostaldera hurbildu da.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.