Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
igandea 2024ko maiatzaren 12an
ETB-n Erdara Sartzera Doaz
Euskal Herrian Euskaraz taldeak, Donostian, Arranobeltza Euskaltokian, prentsaurrea eman zuen. Bertan beti kanpainatan sartuta dagoen erakunde honen bozeramaile batengana jo dugu, azken kanpaina honen arrazoiak, eta ekintza programa ezagutzeko. Hau da ekarri duzuegun elkarrizketa.
Hasteko, PNV-ri interesatzen zaio, bere politikarekin bat egiten ez duten guztiak zaku baten barruan sartzea. Era honetara, kanpaina hau guk antolatuta dela jakinez HB-k antolatzen duela esanaz bi gauza lortu nahi ditu: EHE HB-ren submarino bat dela adierazi, eta gu HB-kin alderatzean, euskararen alde borrokatzen baino Instituzioen kontra borrakatzen ari garela bere partaideei sinistu arazi.
Ondoren, beraiek, bere alderdiaren interesak hauteskundeei begira aurrera ateratzeko, ETB-ren erdara derrigorrez erabili behar dute, eta beraz goi-mailako instituzioetan erdara erabiltzea onartzen dute, baina alderdikide askok, ETB euskara hutsez dela pentsatzen dute, eta beraz, gure txostenaren alde definitzen dira. Ondorioz, beraiek hartutako erabakiaren aurka posizionatzen dira alderdiko zinegotzi asko, kontradizio haundia beraien artean sortuaz. Hau ez zaie inondik ere komeni eta inolako argumento balidorik ez dutelako, gure txostenaren kontra posizionatzeko, HB-ren maniobra bat dela jakin arazten dute, eta goitik erabakia inposatzen saiatzen dira.
Bukatzeko, Euskal Herrian euskarak eta Euskal Herriak euskal telebista bata behar duela, hau da, euskara hutsezko kanal bat behar duela pentsatzen duen jende asko dago, eta alderdi guztietako jendea, eta beraz baita PNV-koa ere noski. Bestaldetik euskara hutsez eduki dezakegun telebista kanal bakarra hau da, 4. kanala, eta hor erdara sartzea ez da erizpide garrantzitsuetan oinarritutako erabakia, Euskal Herriko erdaldungoarentzat 3. kanala «Canal de las Autonomias» bait dago, eta Barcelona Real Katalunian kanal horren bitartez eman zen. Beraz erdara sartzekotan hor sartu behar da, eta kanal elebidun bat egin. Sentsibilizazio kanpaina honen aurrean eta manifestaziora jende asko etorriko delaren beldurrez. HB-ren kanpaina dela adierazten dute, bi helbururekin: bata beraien jendea ez etortzea, eta euskara alderdikiri bat bihurtzea.
Guk gure kanpainak antolatzen ditugunean, alderdi guztien laguntza eskatzen dugu, eta PNV-k euskararen aldeko gure kanpainak, eta une honetan ETB-ren aldeko kanpaina onartzen ez badute, bultzatzen ez baditu, berari dagokio arrazoia ematea.
Bestaldetik. beraiek erdara sartzeko dituzten arrazoiak ezagutu eta publikoki eztabaidatzeko, ETB-n Areizaga eta gure arteko eztabaida bat eskatu dugu. Benetan demokrazia eta pluralismoaren alde badaude onartu beharko dute mahai inguru hori.
Begira euskararen normalkuntza arazo globala da, hau da ez da ETB-ren arazoa bakarrik, baizik eta komunikabide guztiena, Irakaskuntzarena, administrazio munduarena, marko juridikaorena, lan munduarena. . Hau dena kontutan harturik baloratu behar da ETB-ren arazoa, bestela galdu egiten gara, eta aurrera joan beharrean atzeraka joan gaitezke konturatu gabe. ETB-ren 33 ordutatik hiru bakarrik erdaraz, bale. Eta Telenorten, eta irratitan, eta egunkarietan; eta aldizkaritan.... Horrela gauzak ikusirik aldatzen da prespektiba guztia. Zer esanik ez administrazio mundua, lan mundua,... barne sartuko bagenitu, hau da, ETB euskaraz, baina gainerako guztia erderaz.... Edo irakaskuntza euskaraz, eta komunikabideak erdaraz? Arazoa globala da, eta globalki aztertu beharra dago.
Bestaldetik hizkuntza baten normalkuntza edo desagerketa beti ordezkapen prozesu bat izaten da, hau da hizkuntza bat galtzen denean beti beste batek ordezkatzen du. Zentzu honetan edo erdara edo euskara aurrera doa. Erdarak euskara ordezkatzen du edo alderantziz, eta ez dago beste irtenbiderik. Zentzu honetan diogu EHE-koek elebitasuna pauso bat dela eta ez helburu bat.
Hau guztia kontutan edukirik aztertu beharra dena zera da, egiten dena, nola egiten den, eta era berean oso garrantzitsua, aski egiten oten den. Gure ustez zerbait egin da, ezin da ukatu, baino askotan gaizki: adibidez EIKE eta EEPAren arteko istilua, edota HABE eta AEKren artekoa. Beste ekintza batzu nahiko egokitzat jo ditzakegu, ETB adibidez, baina ordezkapen prozesua oraindik aurrera doa, oraindik erdara irabazten ari da, eta hasteko ordezkapen hau frenatu behar dugu, eta gero inbertitu.
Bestaldetik KORRIKA-n zehar ahal dugun herri guztietan «ETB-n euskaraz eta kitto» lemapean kilometroak egingo dutugu. Azkenik, eta KORRIKAko azken egunean, BILBOn Abenduaren 11-ean, 1959 kilometroan konzentrazio nagusia egingo dugu. Gure iritziz ekintza hauek KORRIKA barruan egiteak bi zentzu ditu: Bata KORRIKA bultzatzea, eta KORRIKA euskararen arazo globalaren aurrean erantzun bat denez, ETB-ren orain arteko linearen alde jartzea.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Amets Aranguren Arrieta
#2
#3
Euskal Irratiak
#4
Lander Arbelaitz Mitxelena
#5
Euskalerria irratia
|
Miren Mindegia
Azkenak
2024-05-12
Urko Apaolaza Avila
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia
Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.
Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]
2024-05-12
Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"
Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]
2024-05-12
Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da
Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]
2024-05-12
Amets Aranguren Arrieta
Pastoral bat Iruñearendako
Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]
2024-05-12
Urko Apaolaza Avila
'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak
10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]
Eguneraketa berriak daude