Sukaldaritza-Eskola Unibertsitatean


1983ko urriaren 16an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Sukaldaritzako irakasle diren Jose Angel Iturberi eta Jose Otaduiri elkarrizketa.

Sukaldaritza-Eskola Unibertsitatean
Edo, azken urteotan hedonismoak ezagutu duen hedakuntzaren ondorioz gertatu den, edo, Euskal Herrian tradizio luze eta ospetsua duen sukaldaritzari zor zitzaion ohore akademikoa emateagatik izan den, ez dakigu seguru, baina, gauza da, Sukaldaritzak Eskola bat duela aurtendanik–eta ikasturteari guztiz atxekia–Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako campusean.
Nonbait teoria eta praktika elkarlotzen badira, Eskola honetan da. Hemengo irakasle eta ikasleek ardura pedagogikoaz aparte, eguneroko Unibertsitateko jantokian janariak emateko konpromisoa ere hartu baitute. Eta kurtsoa hasi berria dela, eta urriko eguraldi eguzkitsuak uda atzeratu eta beroa eskaintzen digula, bertako arduradun eta ikaslerekin hitzegitera hurbildu gara eta batez ere, nola ez, beraiek prestaturiko lehen bazkari hauek dastatu eta epaitzera. Ezin uka beraz, lerro hauek jakinean idazten ditugula.
Arau akademikoak eskatzen dutenez, irakasleengana jo dugu lehenbiziz. Errespetu handiz egin dizkiegu galderak Jose Angel Iturbe gernikarrari eta Jose Otadui durangarrari.
ARGIA.–Nondik dator Sukaldaritza Eskola hau?
SUKALDARITZA ESKOLA.– Hau, berez, GOI MAILAKO OSTALARITZA ESKOLA da, nahiz eta orain arte ematen dugun espezialitatea Sukaldaritza izan. Baina, gure asmoen artean badago Zerbitzuen espezialitatea eskuratzea ere. 1981-82 ikasturtean zabaldu zituen ateak Eskolak, Gaminizen (Plentzian) eta Gobernuaren babespean, 2. maila-ko Lanbide-Heziketa barruan dagoelarik.
Iazko ikasturtearen hasieran Unibertsitateko irakasle batzu etorri ziren hara bazkaltzera, eta hortik sortu zen, Eskola Leioako campusera aldatzeko ideia.
Guri, hori iruditu zitzaigun irtenbi.derik egokiena. Zergatik?: Lehenengo eta behin, Eskolak duen emaitzarako (bazkarien produkzioa, alegia) Unibertsitateak merkatu segurua eskaintzen du. Bestalde, azpiegitura egokia ere badago Leioako campuseko jantokian.
A.–Zer irakasten duzue Eskolan?
S.E.–Hiru kurtso dira hemen ematen direnak. Lehen kurtsoan, alde batetik ikastaldi teorikoak, eta gainera, egunero bi orduz praktikak ere egiten dira sukaldean, oinarrizko gauzak ikasiz.
Bigarren kurtsoan, praktika-orduak hiru dira egunero, eta kurtso honetako ikasleek menu-rako platerak bukatzen eta self-service-a eramaten ikasten dute.
Hirugarren kurtsoan berriz, praktika espezialduagoak ikasten dituzte: batez ere, karta-rako platerak prestatzen, eta hauek arduratuko dira self-serviceaz aparteko errestauranteaz.
A.–Nolako materiak dira klase teorikoetan azaltzen dituzuenak?
S.E.–Honetarako programaketa berezia egin dugu. Alde batetik, lanbideari loturik doazen hainbat arazo azaltzen dira: Sukaldeko ekonomia, tresneriaren amortizazioa nola egin, lan-seguruak eta lan-eskubideak. Gizartearen ezaguera praktikoa eskaini nahi diegu ikasleei.
Bestalde, euskara irakatsiko da. Bai eta frantsesa ere. hizkuntza honetan baitago munduko sukaldaritzan tradiziorik aberatsena. Gero, asignatura bereziak ere badaude: sukaldeko teknologia, zerbitzarako teknikak, gastronomiaren historia, hasi greziarrengandik eta sukaldaritza frantsesa, txinatarra, eta euskal sukdaldaritzan bukatuz. Geografia turistikoa eta natur zientziak ere irakasten dira.
A.–Eta nola antolatzen dituzue praktikak?
S.E.–Praktikak, batez ere sukaldean egiten ditugu, noski. Lehen esan bezala mailakatuz. Sukaldearen antolaketa klasikoa egiten dugu, frantsesen erara. Lau sail dauzkagu sukaldean: lehena, sarrera-platerak prestatzekoa; bigarrena, saltsen saila; hirugarrena gela hotza (arrainkia eta haragia zatikatzeko tokia) eta laugarrena postreak.
Baina hemen kontutan hartzekoa zera da: Eskola barneko lanaz aparte, Unibertsitatearekin konpromisu batera iritsi garela, hemengo jantokian egunero bazkariak ematekoa alegia. Horretarako, hiru jantoki montatu ditugu. Lehena, self-servicea, non eguneroko menua eskainiko dugu 180 pezetatan (200 pzta. edariaz). Bigarrena, 40 plazatako errestaurante bat, zeinean kartara emango dugun bazkaria eta hirugarrena, lan-bileretarako jantoki txikia, 14 pertsona ingururi emateko.
A.–Zer behar da zuen Eskolan ikasle modura sartu ahal izateko?
S.E.–Hau Lanbide-Heziketako bigarren maila denez, lehen maila bukatua izatea edota BUP tituluaren jabe izatea.
A.–Zenbat ikasle izango dituzue aurten?
S.E. - 90 inguru denetara. Hamaseik egingo dute aurten hirugarren eta azken kurtsoa, eta beraz, lehen promozioa aterako zaigu.
Aipagarria da bestalde, era guztietako ikasleak dauzkagula, bai unibertsital mailako ikasketak utzi eta gure Eskolara etorri direnak eta bai BUPetik zuzenean datozenak. Eskola honetan ematen den esperientzia berria, lan teorikoa eta praktikoaren konbinaketa, antza denez. erakargarria gertatzen da Unibertsitateko giro akademikoaz aspertuta dauden ikasleentzat ere.
Irakasleekin elkarrizketa serio hau izan ondoren, bazkaltzera abiatu gara. Jantokian, 300 bat pertsona, gehien bat azterketak egitera etorri diren ikasleak, ikasturtea ez baita oraindik hasi. Menua, hauxe: spagettiak napolitar erara; atuna tipularekin eta arrozkoletxea. Ez dugu platerean ezertxo utzi.
Eta bazkalondoan, bigarren kurtsoko ikasle talde batekin izan dugu elkarrizketa Unibertsitateko kafetegian.
Aipatzekoa da, lehenengo eta behin, ikasle hauen desberdintasuna, bai adinez, bai jatorriz.
Adibidez, Jose Miguel Santamarina sestaotarrak Ekonomi Zientzien Fakultatean bi kurtso egin ondoren, Sukaldaritza Eskolara sartzea erabaki zuen:
«Fakultatearen eta Eskolaren artean ikusten dudan ezberdintasunik nabariena, zera da: hemen, Eskolan, momentuan ikusten da ikasten duzunaren aplikazio praktikoa, eta aurrerapena bistan dago. Fakultatean, irakaskuntza askoz inpersonalagoa zen».
Begoña Oiarbidek hogeitamairu urte ditu. La Habanan jaioa, gurasoekin gaztetan Euskal Herrira etorri bazen ere. Biologi Zientziak ikasteaz aspertu eta bederatzi urtetan ostalaritzan larn egiten ibili izan da, Eskolara sartu arte.
«Nik hainbat jatetxetan egin dut lan, baina Eskolan egiten dugun lana askoz ere logikoago eta antolatuagoa iruditzen zait».
Beste ikasleak, gazteagoak Lanbide-Heziketa lehen mailatik edo BUPetik zuzenean etorri dira Eskolara.
«Nik Ostalaritzako lehen maila Galdakaon bete nuen, Elejalde izeneko jatetxean. Iaz, Plentzian egin nuen L.H. 2.aren lehen kurtsoa. Baina uste dut aurten Leioan daukagun sukalde handia ikusirik, askoz gehiago ikasiko dugula», diosku Patxi deustuarrak.
Aipatzekoa da bestalde, oso neska gutxi dagoela Eskola honetan: lehen kurtsoan denetara 35 ikasle izanik, 5 neska: bigarren kurtsoko 25etik 2 eta hirugarrenean 16tik 3 baino ez. Eskolako kurtsoa bukatu ondoren, Frantziara joateko asmoa adierazi digute batzuk. han Sukaldaritza frantseseko espezialitatea egiteko ideiaz.
Hor utzi dugu ikasle taldea, Leioan hasten duten esperientzia berriari esperantzaz begira.
Karmelo LANDA. Antton AZKARGORTA
15-17

GaiezGizarteaIharduerakSukaldaritz
PertsonaiazITURBE2
PertsonaiazOTADUI1
EgileezLANDA3Gizartea
EgileezAZKARGORTA1Gizartea

Azkenak
“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Errusiak baieztatu du Putin eta Trump datozen egunetan bilduko direla

Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]


Boubacar Diouf: “‘Manteroa’ izatea ez da delitua; bakean bizi nahi dugu, diskriminaziorik gabe”

Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]


Nafarroako suteak nekazaritzako makina batek sortu zituela baieztatu du gobernuak

338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.


ChatGPT psikologo bezala erabiltzearen arriskuez mintzatu da Mireia Centeno Gutierrez psikologo eta psikopedagogoa

Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Miren Agur Meabe
“Zalantza askorekin idatzitako liburua da, baina zalantzek bultzatzen gaituzte aurrera”

Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]


‘Stabat mater’ borobila

Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana. 

Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia. 

Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.

Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]


Eguneraketa berriak daude