Sukaldaritza-Eskola Unibertsitatean

1983ko urriaren 16an

Sukaldaritzako irakasle diren Jose Angel Iturberi eta Jose Otaduiri elkarrizketa.

Sukaldaritza-Eskola Unibertsitatean
Edo, azken urteotan hedonismoak ezagutu duen hedakuntzaren ondorioz gertatu den, edo, Euskal Herrian tradizio luze eta ospetsua duen sukaldaritzari zor zitzaion ohore akademikoa emateagatik izan den, ez dakigu seguru, baina, gauza da, Sukaldaritzak Eskola bat duela aurtendanik–eta ikasturteari guztiz atxekia–Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako campusean.
Nonbait teoria eta praktika elkarlotzen badira, Eskola honetan da. Hemengo irakasle eta ikasleek ardura pedagogikoaz aparte, eguneroko Unibertsitateko jantokian janariak emateko konpromisoa ere hartu baitute. Eta kurtsoa hasi berria dela, eta urriko eguraldi eguzkitsuak uda atzeratu eta beroa eskaintzen digula, bertako arduradun eta ikaslerekin hitzegitera hurbildu gara eta batez ere, nola ez, beraiek prestaturiko lehen bazkari hauek dastatu eta epaitzera. Ezin uka beraz, lerro hauek jakinean idazten ditugula.
Arau akademikoak eskatzen dutenez, irakasleengana jo dugu lehenbiziz. Errespetu handiz egin dizkiegu galderak Jose Angel Iturbe gernikarrari eta Jose Otadui durangarrari.
ARGIA.–Nondik dator Sukaldaritza Eskola hau?
SUKALDARITZA ESKOLA.– Hau, berez, GOI MAILAKO OSTALARITZA ESKOLA da, nahiz eta orain arte ematen dugun espezialitatea Sukaldaritza izan. Baina, gure asmoen artean badago Zerbitzuen espezialitatea eskuratzea ere. 1981-82 ikasturtean zabaldu zituen ateak Eskolak, Gaminizen (Plentzian) eta Gobernuaren babespean, 2. maila-ko Lanbide-Heziketa barruan dagoelarik.
Iazko ikasturtearen hasieran Unibertsitateko irakasle batzu etorri ziren hara bazkaltzera, eta hortik sortu zen, Eskola Leioako campusera aldatzeko ideia.
Guri, hori iruditu zitzaigun irtenbi.derik egokiena. Zergatik?: Lehenengo eta behin, Eskolak duen emaitzarako (bazkarien produkzioa, alegia) Unibertsitateak merkatu segurua eskaintzen du. Bestalde, azpiegitura egokia ere badago Leioako campuseko jantokian.
A.–Zer irakasten duzue Eskolan?
S.E.–Hiru kurtso dira hemen ematen direnak. Lehen kurtsoan, alde batetik ikastaldi teorikoak, eta gainera, egunero bi orduz praktikak ere egiten dira sukaldean, oinarrizko gauzak ikasiz.
Bigarren kurtsoan, praktika-orduak hiru dira egunero, eta kurtso honetako ikasleek menu-rako platerak bukatzen eta self-service-a eramaten ikasten dute.
Hirugarren kurtsoan berriz, praktika espezialduagoak ikasten dituzte: batez ere, karta-rako platerak prestatzen, eta hauek arduratuko dira self-serviceaz aparteko errestauranteaz.
A.–Nolako materiak dira klase teorikoetan azaltzen dituzuenak?
S.E.–Honetarako programaketa berezia egin dugu. Alde batetik, lanbideari loturik doazen hainbat arazo azaltzen dira: Sukaldeko ekonomia, tresneriaren amortizazioa nola egin, lan-seguruak eta lan-eskubideak. Gizartearen ezaguera praktikoa eskaini nahi diegu ikasleei.
Bestalde, euskara irakatsiko da. Bai eta frantsesa ere. hizkuntza honetan baitago munduko sukaldaritzan tradiziorik aberatsena. Gero, asignatura bereziak ere badaude: sukaldeko teknologia, zerbitzarako teknikak, gastronomiaren historia, hasi greziarrengandik eta sukaldaritza frantsesa, txinatarra, eta euskal sukdaldaritzan bukatuz. Geografia turistikoa eta natur zientziak ere irakasten dira.
A.–Eta nola antolatzen dituzue praktikak?
S.E.–Praktikak, batez ere sukaldean egiten ditugu, noski. Lehen esan bezala mailakatuz. Sukaldearen antolaketa klasikoa egiten dugu, frantsesen erara. Lau sail dauzkagu sukaldean: lehena, sarrera-platerak prestatzekoa; bigarrena, saltsen saila; hirugarrena gela hotza (arrainkia eta haragia zatikatzeko tokia) eta laugarrena postreak.
Baina hemen kontutan hartzekoa zera da: Eskola barneko lanaz aparte, Unibertsitatearekin konpromisu batera iritsi garela, hemengo jantokian egunero bazkariak ematekoa alegia. Horretarako, hiru jantoki montatu ditugu. Lehena, self-servicea, non eguneroko menua eskainiko dugu 180 pezetatan (200 pzta. edariaz). Bigarrena, 40 plazatako errestaurante bat, zeinean kartara emango dugun bazkaria eta hirugarrena, lan-bileretarako jantoki txikia, 14 pertsona ingururi emateko.
A.–Zer behar da zuen Eskolan ikasle modura sartu ahal izateko?
S.E.–Hau Lanbide-Heziketako bigarren maila denez, lehen maila bukatua izatea edota BUP tituluaren jabe izatea.
A.–Zenbat ikasle izango dituzue aurten?
S.E. - 90 inguru denetara. Hamaseik egingo dute aurten hirugarren eta azken kurtsoa, eta beraz, lehen promozioa aterako zaigu.
Aipagarria da bestalde, era guztietako ikasleak dauzkagula, bai unibertsital mailako ikasketak utzi eta gure Eskolara etorri direnak eta bai BUPetik zuzenean datozenak. Eskola honetan ematen den esperientzia berria, lan teorikoa eta praktikoaren konbinaketa, antza denez. erakargarria gertatzen da Unibertsitateko giro akademikoaz aspertuta dauden ikasleentzat ere.
Irakasleekin elkarrizketa serio hau izan ondoren, bazkaltzera abiatu gara. Jantokian, 300 bat pertsona, gehien bat azterketak egitera etorri diren ikasleak, ikasturtea ez baita oraindik hasi. Menua, hauxe: spagettiak napolitar erara; atuna tipularekin eta arrozkoletxea. Ez dugu platerean ezertxo utzi.
Eta bazkalondoan, bigarren kurtsoko ikasle talde batekin izan dugu elkarrizketa Unibertsitateko kafetegian.
Aipatzekoa da, lehenengo eta behin, ikasle hauen desberdintasuna, bai adinez, bai jatorriz.
Adibidez, Jose Miguel Santamarina sestaotarrak Ekonomi Zientzien Fakultatean bi kurtso egin ondoren, Sukaldaritza Eskolara sartzea erabaki zuen:
«Fakultatearen eta Eskolaren artean ikusten dudan ezberdintasunik nabariena, zera da: hemen, Eskolan, momentuan ikusten da ikasten duzunaren aplikazio praktikoa, eta aurrerapena bistan dago. Fakultatean, irakaskuntza askoz inpersonalagoa zen».
Begoña Oiarbidek hogeitamairu urte ditu. La Habanan jaioa, gurasoekin gaztetan Euskal Herrira etorri bazen ere. Biologi Zientziak ikasteaz aspertu eta bederatzi urtetan ostalaritzan larn egiten ibili izan da, Eskolara sartu arte.
«Nik hainbat jatetxetan egin dut lan, baina Eskolan egiten dugun lana askoz ere logikoago eta antolatuagoa iruditzen zait».
Beste ikasleak, gazteagoak Lanbide-Heziketa lehen mailatik edo BUPetik zuzenean etorri dira Eskolara.
«Nik Ostalaritzako lehen maila Galdakaon bete nuen, Elejalde izeneko jatetxean. Iaz, Plentzian egin nuen L.H. 2.aren lehen kurtsoa. Baina uste dut aurten Leioan daukagun sukalde handia ikusirik, askoz gehiago ikasiko dugula», diosku Patxi deustuarrak.
Aipatzekoa da bestalde, oso neska gutxi dagoela Eskola honetan: lehen kurtsoan denetara 35 ikasle izanik, 5 neska: bigarren kurtsoko 25etik 2 eta hirugarrenean 16tik 3 baino ez. Eskolako kurtsoa bukatu ondoren, Frantziara joateko asmoa adierazi digute batzuk. han Sukaldaritza frantseseko espezialitatea egiteko ideiaz.
Hor utzi dugu ikasle taldea, Leioan hasten duten esperientzia berriari esperantzaz begira.
Karmelo LANDA. Antton AZKARGORTA
15-17

GaiezGizarteaIharduerakSukaldaritz
PertsonaiazITURBE2
PertsonaiazOTADUI1
EgileezLANDA3Gizartea
EgileezAZKARGORTA1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude