Ubu Enperatriz: Karraka


1983ko urtarrilaren 16an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Karraka antzerki taldekoei elkarrizketa

Ubu Enperatriz: Karraka
Larogeietako Esperpentoa
Antzerki taldeek ari dira lanean, antza, eta denbora gutxian ia josi gaituzte, azkenak? Karraka? Honek berez ez du axolik. Bestetik Derrigorrezkoak bihurtu dira Hiruburuetako emanaldiak, nahiz eta ez hartu, pelikulen bidez ezagutzen ditugun estrenaldi gauen, espektazio ta dizdirak. Izar beltza sumatzen zaie gainetik, aurrekoan "Historia de un soldado" izan zen, oraingoan "autores"etik etorri zaie abisoa, kasik gurekin zeudenean, bainan uste dugu, eta ez ditugu kontrako berririk joso, ez dela ezer grabea gertatu.
Bestetan izan dugun joera bikoitza izan da, batetik elkarrizketa eta bestetik kritikatxoa, eta zerbaiten aldatu egin dugu. Elkarrizketa besterik ez dugu egin. Alferkeria? Agian, agian... Minutu butzuk lehenago joan ginen eta kafea hartzen genuen bitartean, antzerkigileen irudi dagoeneko esperpentikoa desirudikatzen zuten ispilu artean hitzegin genuen. Gero, ordu ta hiru ordulaurden butakan aldaraz pasa. Farre gehiago egin beharko genuke herri honetan, desdramatizatu gure egunerokotasuna, eta KARRAKAKOAK alegindu dira eta gure iritziz oso ondo, hau da kritika ez egitearen beste arrazoi bat. Euskal herriko talde batek eginik ikusi dugun lanik politena. Aukera izanez gero ez galdu, bestela irakur ezazu elkarrizketa hau. Ubu erregearen subdito zareten zuek, agurtzen zaituzte.
ARGIA.- Ezer baino lehen, zer da oraintsu zabaldu den zurromarru horretaz? Badirudi obra honekin ere arazoak izango dituzuela...
KARRAKA.- Bai "Historia del Soldado"rekin gertatu zen berbera. Hasteko, zein lan zedin zen. KARRAKA talde gaztea da, bi urte, eta honek sortze ahalmenak nolabait mugatu egiten ditu. Ondorioz beste aukera hau etorri zen: oinarrizko testu bat abiapuntutzat hartuz lan egin. «Ubu» aukeratu genuen eskeintzen dituen aukera teatralengatik, joku asko ematen du. Burutu duguna haserako "Ubu Rey" horretatik oso ezberdina da, hain ezberdina "Propiedad intelectual y de autores"etan José Ramón Barearen izenean errejistratu dugula, bera bait da testu-egilea. Plajio bat dela aurpegiratu digute eta hor gabiltza, guk geurea argituko dugu. Hortaz gain, guretzat, eta talde independiente guztientzat «Sociedad de Autores»ek taldeak egon daitezen lagundu beharrean eragotzi egiten du, zerga etabarrekin. Ezin da talde guztiak galbahe berarekin neurtu
ARGIA.- Beno, bainan obra hor daukagu oraindik eta hitzegin dezagun piska bat "Ubu Emperatriz"i buruz... Honekin "Pase sin llamar" montaia horren haria berrartzen duzuela dirudi...
KARRAKA.- Bai, lan egiteko eragatik «Pase sin llamar» montaiaren jarraipena da hau, lanean koerentzi piska bat lortzeko, talde pertsonalitate bat. Obra jostalari bat atera zaigu, antzezlariek eszenatokian joku aukera guztiak dauzkate, farre egin dezakete... Bestalde antzerki moeta guztiz ezperfektoa da, antzezlariek huts egiten dute, errepikatzen dute, isiltzen dira, dena gaizki doa...
ARGIA.- Hori montaian barne dago edo...?
KARRAKA.- Bai, hori montaian dago, perfektoa ez den teatro baten bila, antzerki rolloaz piska bat farre eginez, inoiz trabatzen ez den antzezlariaz... Istorioa oso soila da, Ubu senar-emazteei gertatzen zaizkien eszenei lotura bat bilatu zaie. Nire iritziz obrak daukan onena eszena konposaketa da, nola egina dagoen.
ARGIA.- «Pase sin llamar» montaitik muga bat gainditu behar izan dute antrezlariek, honetan ahotsa ere erabiltzen da, zaila izan al da urrats hori ematea?
KARRAKA.- Bai, nahiko zaila izan da. Pertsonai bakoitzak mania bat dauka, arazo berezi bat, eta obra beraren ensaioak hasi baino lehen, antzezlari bakoitzarekin lan egiten hasi ginen irrigarritasunaren azken punta lortzeko asmoz, edozein egoera ez-reala bihurtu behar zuen. Hutsa abiapuntutzat, hau da, «zu, igo eszenatokira eta egin ezazu zerbait erridikulua». Lan nekoso xamarra izan da. Nire ustez lortu dugu, hobetu beti hobetu behar bada ere... Gehiago ematen dugunean gauzak finkatuko dira.
ARGIA.- Beste maila batetan, KARRAKA Kolektiboari begiratuz egituraketa aldaketak somatzen dira, sortu zenean dena bat zen, eta orain badirudi barne espezializaketa batetarantz doala, Barea zuzendaritzan...
KARRAKA.- Taldean orain hemezortzi pertsona ari gara lanean. Lehen adibidez denek egiten zuten tailerra, maskaragintza, etabar... orain berriz bi pertsona arduratzen dira lan horretaz. Badago KARRAKA barnean haur munduan lan egiten ari den jendea, borondatez sartzen da norbera taldeetan... Oraintxe bertan, haurrekin aritzen den taldea dugu, "Ubu" parte hartzen duen ekipoa, Santurtziko eskolan lanean ari den taldea eta tallerra. Beraz, bai, argi dago taldea sektore ezberdinetan banatzen ari dela espezializatze baterantz.
ARGIA.- KARRAKA bezala beste talde profesional batzu ere seriotan hartzen ari dira kanpora irtetzea, hiriburuetan aktuatzea... Nola doa esperientzi hori?
KARRAKA.- Beno, talde batek nahi duena mugitzea da, obra bat montatzean atera, arrodatu eta hortik paseatu... Bainan, Euskadi mailan taldeek hiriburuetan dirua galtzen dute herri honen antzerki azpiegituragatik...
ARGIA.- Herrietan ezberdin da...?
KARRAKA.- Noski, herrietara normalki udaletxeak kontrataturik goaz, horrela ez du taldeak arriskatzen udaletxeak baizik, bainan herria beraren aldeko arrisku bat da, berez arriskua ez dena.
ARGIA.- Eta zirkuitu finkoak bilatzeko saikera hori? adibidez Bizkaiko "bost herrien zirkuito" hori nola ikusten duzue KARRAKAoek? Nola ikusten duzue egoera orokorki?
KARRAKA.- Beno, noski, guretzat ideala ez da bost herrien arteko zirkuito bat bakarrik, baizik eta herri guztietan zehar... Orain, hor dagoen zirkuitoa nahiko txiroa iruditzen zait niri, gainera ez dagoela batere argi zein bost herri diren, lehen bost ziren eta orain badirudi hiru direla. Gero, udale txikientzat zirkuitoa ezinezkoa dela. Beste erru bat egon da, oso goitik jo dutela hasteto, lehen hiru edo lau ilabete hauetan. Ondorioz, antzerkian ogerleko bakar bat ere sartu izan ez duten taldeak bapatean, hiruilabeteko batetan sekulako inbertsioa egin dutela ikusi dute eta antzerkia denok dakigunez ez da ekonomikoa. Nire ustez guztia astirogo egin behar zen eta herrien ekonomi eta beharrei begiratuz.
ARGIA.- Eta Euskaditik irtetzeari buruz?
KARRAKA.- Beno, gu irtetzen gara eta gainera Euskadikoarekin bakarrik ezingo genuke aurrera jo, hemen oso antzerki tradizio gutxi bait dago. Udaran bai, jaietan eta kale antzerkiak eta haurrentzakoak funzionatzen dute, bainan neguan... Guk oso beharrezko ikusten dugu irtetzea, eta hortaz gain kanpoan erakusteko Euskadin egiten den antzerkia.
ARGIA.- Bukatzeko betiko galdera: ZER GERTATZEN DA GOBERNUAREKIN?
KARRAKA.- Ba gobernuarekin betiko gertatzen da... Ba subentzioa eman digute, urteroko diru-laguntza, aurten bi milloi tokatu zaizkigu. Kalkuluak atereaz gero talde gastuen ehuneko hamarra dela ikusi dugu... nahiko irrigarria. Nire ustez gobernuaren lana, taldeei laguntzeaz gain herri honen azpiegituraz arduratzea da. Aretoak prestatu ditzala, udaletxeak mugi ditzala... antzerki azpiegitura ez dagoen bitartean zail da antzerkia egitea. Horren ondorio zuzena probintzi hiriburuetan dirua galtzea da eta antzerkiaren galerak antzerki taldeek pagatzen ditugu.
OLASAGASTI eta ANTZA
36-37

GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakKARRAKA
EgileezOLASAGASTI2Kultura
EgileezANTZA1Kultura

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude