ANTXON EZEIZA Donostiarrak Mexikon egindako filmea


1977ko martxoaren 06an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Antxon Ezeizari elkarrizketa

Mina-Viento de libertad
ANTXON EZEIZA Donostiarrak Mexikon egindako filmea
- Anton, Mexikon zergatik zaude?
- Zer nahi duzu? Beste euskaldun abertzale eta sozialista askok bezala handik hanka egin behar izan nuen eta.
- Filme hori egitera zerk bultza zaitu?
- Mexikoko kontairan iraultzai!e bezala zerbait egin zuen esukaldunen baten bila hasi nintzen. Bi asmo hauek bete nezazkeen honela: Hemen bizi naizenez filme mexikano bat egin batetik ; bestetik berriz, gure herriaren, Euskal Herriaren borroka adierazten zuen zerbait egin, orain arteko filmetan ez bait nuen honelakorik egin. Burutapen horrekin nenbilela MINArekin egin nuen topo liburutegi batean.
- MINArekin?
Nafarroako Otanon jaio zen MINA, 1789garrenean. 1808an Napoleonen aurka atera zen gerrilleroa dugu. Berorwn atzaparretan preso geratu zen. Garai hartako pentsamendurik iraultzaileenaren jabe egin zen espetxean. Gero Fernando VII aurka jeiki zen. Londresa ihesegin behar izan zuen. Hortik Mexikora etorri zen Amerikako herriak askatzera. Independentziaren alde borrokatzen zen "Internacionalista" gudari taldearen gudalburu izan zen. Azkenik, espainolek afusilatu zuten 27 urte zituela.
- Euskaldunetik ezer ba ote du zure filmeak?
- Mexiko independentziaz egina da; historia aldetik, beraz, ez da euskalduna. Pertsonaia eta egilea bera euskaldunak izatez gainera euskal izpiritu sakon bat badu filmeak: askatasun egarria eta independentziaren alde bizia emateko adorea. Bestalde, TXIKIren ohorez egina da filmea; 1975. irailaren 27an afusilatu zutenaren omenez, alegia. Hil aurretik idatzitako bertsotik hartua du Filmeak bere izena :
Mañana me enterrarán
No vengais a rezar por mí
Yo no estaré allí Seré
VIENTO DE LIBERTAD
Bertso hoikin Cubako "Orquesta Sinfómca Nacional"ak jotzen duen "Eusko gudariak gera" kantuz amaitzen da filmea. Ez da etsipenezko bukaera. Askatasunaren aldeko borroka, herria askatzen denean itzaltzen dela adierazten du. Minaren heriotza 1817~n eta Txikirena 1975ean herrien borroka bidean argi-gidariak dira: hil arte borroka egin.
- Mexikoko eta Espainiaka historialariek bezala hartzen al duzu zuk MINA?
- Espainolentzat traidore bat da Mina. Mexikokoentzat, aldiz, Martin Luis Guzman-ek bere liburuan deitzen diona: "Un heroe de España y de Mexico". Neretzat, berriz, euskaldun internazionalista bat da.
- Antzerki gisako zati batzuek ere baditu filmeak: zer adierazi nahi dute?
- Mina afusilatu zutenean, berau kakaztu .nahian, antzerkia egin zen Mexikon. Minaren hitzak eta antzerkiko jantziak hartzeko sartu dut antzerkia. Espainiaren mendeko herriek Espainiaren alderdi batetaz duten iritzia hor agertzen da: zapalkuntzaren, oskurantismoaren, jauntxoen, elizgizonen eta gudalostearen Espainiarena alegia.
- Zenbait diru behar izan duzu filmea egiteko eta nork lagundu dizu?
- 120 miloi peztatik gure kosta da filmea. Mexiko eta Cuba estatuetako zineerankundeek aurreratu dute dirua. Bi aste pasa dira bi herri hoietan filmea egiten, ehunen bat teknikarik, beste horrenbeste aktorek eta, tarteka, mila lagun eta gehiagok parte hartuz. Minak egin zuen bide berdina egin dugu, hondartza, baso eta mendietan barrena. 1817garrengo ibiltari haiek izan zituzten eragozpen berak izan ditugula uste dut gainera.
- Euskal Zine Nazionalaren barruan sar daitekeela zure filme hau iruditzen al zaizu?
- Erantzun luzea eskatzen du galdera horrek. Euskal zineak zer izan behar duen euskal kultura nai dugun guztion artean erabaki behar dugu: kultur, politik, ekonomik eta sozial arloan bere kabuz erabakitzen duen Euskal Herri askatua nahi dugun artean alegia.e

YON DE LUISA

Txikiren oroirnenez filma
41

GaiezKulturainemaFilmeakLuzemetraia
GaiezKulturainemauzendariakEZEIZA1
PertsonaiazEZEIZA1
EgileezDE LUISA1Kultura

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


Eguneraketa berriak daude