AZPEITIARRAK ARGENTINAN

1975eko abuztuaren 10an

AZPEITIARRAK ARGENTINAN
Herriko Bestaburu hauek lagun eta adiskide zaharrak ezagutzeko eta agurtzeko oso egokiak izan ohi dira. Urtero izaten dugu geure arteko herritarren bat ezagutzeko egokiera. Eta aurten zein izango eta hara, Alberto Rafael Nazabal Buenos Airesetik etorri!. Aspaldion gure herritar hau, hementxe ikusteko bagenuen gogorik! Eta hara aurtengoan non agertu zaigun hirurogeita bi urte Argentinan igaro ondoren. Bejondaizula Nazabal jauna, Ongi etorria izan zaitezela Azpeitira!
Nazabal jauna, 1913an irten zan Hego Ameriketara gaur lau seme-alaban guraso da. Abuztu honen zazpian beteko ditu 73 Ameriketara urte; baina begiratu batetara berrogeita hamar baino gehiago dituenik ez du agertzen. Hirurogeita bi urte luzetan herbestean bizitu arren, euskara ederra du bere ezpainetan. Nola mintzatzen zaigulako gero!
Azpeitian ateak zabaldu berri dituen Iraurgi bazkunean gaude gure "amerikanoarekin" elkarrizketan. Hementxe bere alboan ahozabalik e.a irrika biziz, Nazabalen kontuak entzuten ari gara, Amezua argazkilari trebea Jon Etxeberria beizamatar gazte argia, Xabier Arozena langile joria eta lerro hauek idazten ari den, delako Anatsan bera. Nazabal jaunak ezertan hasterako bere sakela ireki eta eskupeko bat eman digu Zeruko Argiarentzat. Guk ezer galdetzen hasi orduko, hara beronek esan:
Poz haundia neukan Z. Argiako norbait ezagutzeko eta batipat zu, gure herriko herriak idazten dizkiguzulako. Han, Buenos Airesen, jende askok irakurtzen du Z. Argia, pozik irakurri ere!
Nazabal jauna, Argentinako berriak ematen hasi baino lehenago, galdera bakar bat egin nahi dizut. Hirurogeita bi urtetan zeure herritik landara bizitu ondoren, nolakoa iruditu zaizu Azpeitia? Ze sentitu duzu zure bihotzean zeure jaioterrira iritxitzeaz?
-Negarrez lagun maitea, NEGARREZ egon naiz ordu luzetan. Loiolak emozio haundi bat egin dit. Baina negar egin dut batez ere, neure lagun azpeitiarrak, Argentinan bizi direnak eta bizi izan direnak, gaur hemen ikusi ezin ditudalako. Nola ahaztu neri Ildefontxo Gurrutzaga bat, eta berau bezala bere jaioterriara etorri gabe beste mundura joanak. Azpeitia asko hazi da, edertu egin da. Zelai luzea oso apaina arkitu dut, baita Madalena ere; baina Eskustak negargura emar dit. Gure gazte edo haurtzaroan Urola eta Hibai ederratik amorrai bizi-biziak eramaten genituen. Begira egon naiz, eta txal buru eta ezkalu bat ere ez dut ikusi. Zikindu dira hemengo hibai ederrak.
--Gure azpeitiarra, euskaraz barra-barra mintzatzen ari. Adiskide, Argentinako Euskaldungoaz zerbait esan iezaguzu.
--Gutxienean izan ginen. Buenos Airesko Laurak Bat elkarte ezagunean, ikastola bat antolatu dugu, asteko jakineko egunetan euskaraz ilrakasteko asmoz; haraxe biltzen gara, zahar eta gazte, injinadore, mediku, langile eta beste. Saninazioz, Aberri egunez eta beste edozein ospakizunetan bi mila euskaldun baino gehiago elkartzen gara. "Euskaltzale" izeneko bazkun bat ere badugu; neu naiz bertako lehendakaria. Elkarte honetan 300 bazkide baino gehiago gara. Beste Batzoki bikain bat ere badugu, Lomasen berau. Eta honelaxe, liburuak, diskoak, aldizkariak eta argitaratuaz, indartzen eta oinarritzen ari gara Argentinako Euskaldungoa.
Hango espetxeratuen alde lan asko egiten ari zaretenez gero, zuen Erakundea zer-nolakoa den adieraziko ahal diguzu?
Ezertaz mintza banadi, honetaz egingo nuke zuzenki Elkarte hau, honela deitzen da: "Secretariado de Ayuda Cristiana a las Carceles" 1958an sortu genuen, beronen eragile nagusia Azpiazutar Iñaki apaiza duzue.
Nola laguntzen diezue espetxeratuei?
Era askotara laguntzen saiatzen gara. Hango presuek, erabat jota irteten dute beren zigorraldia bukatu ondoren. Askotxok dokumentaziorik ere ez dute izaten, beste asko noraezean gelditzen dira. Bakoitzari arropak eta hamabost eguneko bazkari eta afariak ordainizen dizkiogu. Lantegi bat, lanegin dezan arkitu, osasunez nolabait dabilenari gaixoetxe bat egokitu, beste askori berriz beren etxeetara itzultzen lagundu, trena eta gainontzeko laguntzak emanaz.
Jende askori laguntzen ahal diozue?
Igazko urtean 1800nen bat bale banatu genituen. Honek, gutxienik, beste hainbeste laguni lagundu geniela esan nahi du
Era guzietako presoei laguntzen ahal diozue?
Bai, guk kolore guzietako jendeari laguntzen diogu, era honetan ez dugu batere bidegabekeriarik egin nahi.
Zuen Elkarte horrek zer laguntza jasotzen du?
Gure "Secretariadoa", Argentinako gobernuaren lege-babesean dago badu, han esaten diogun "personalidad juridica" delakoa. Peronen gobernuak, igazko urtean 60 miloi pixu eman zigun, Fundacion Banco Frances-ek beste miloi bat eta gero, guztion artean, ongile eta arpideen artetik, diru asko geureganatzen dugu. Baina, halare, dena behar izaten dugu. Gisa honetako lan batek diru asko eskatzen du
Nazabal jauna, azkenik, bukatzeko, Argentinan bizi zarenez gero, eta Abuztuaren 21 ean berriro haruntz itzuli behar duzunez, zer deritzazu Euskara Batua izeneko honi ?
Sinets iezadazu, guretzat beharrezkoa da gure Euskara maite honen batasuna; han oso pozik gaude eta eskertzen dugu hemen egiten ari zareten lan bikaina
Eskerrikasko Nazabal jauna, Zeruko Argiaren izenez ere, eskerrak
Jon Etxeberria, Anatsan, Nazabal jauna eta Xabier Arozena.
10

GaiezGizarteaEuskal dias
EgileezANATSAN1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Efemeridea: Joxepa Antoni Aranberri ‘Xenpelar’ bertsolariak neskazaharrren defentsan bertso sorta argitaratu zuen

ARGIA

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude