Txirrindulaari Trebia. Sagardui
Sagardui'tar Jon Joseba mutil gazte eta txirrindulari trebiak, benetan dau adiskide asko beren erri auetan ezkerrak beren trebetxua beren espanetan dabela, mutil apala tasun da alaitasuna gaitik. Beti irribarre ta maitegarria da erritar eta adizkide guztientzat.
Ikusirik beti dogozala zerbat jakin-guzian Sagardui'en ezagunak, asko dira maite dabenak, beren txtrrindularitza'ko gora-berak, beronen etxera zuzendu gintzazan Epaian l'gn. igande berdian "Zeruko Argia"'rako zerbait esan nai ba'dau.
Beren etxeratu garenian oean aurkitu dogu, baña. itandu dogunaz batera gure aurrera aurkeztu da, ta gure agurraz batera itandu dautsegu:
- Zer jazotenda JuanJo, (auetan esaten dautsegu adizkide guztiok) gaizorik al-zagoz ala?
- Ez, baña txirringutzan nabilenan goizetik bazkaldu ta oera juaten'naz atsedendu edo deskantzetan.
- Ederto dago ori kiroletik bizi dabenantzat.
- JuanJo, zentzaz idatzi naidot ZERUKO ARGIA'n esan gura daustazu zerbait?
- Bai ta pozik, astekari oietarako, itaundu nai dozuna.
- Ba, zure barri piskat ba'dakit baña zeuk esatia nayago dot: noz da nun jayo zintzan? Irri-barrez egoala berak baño lasterrago bere aitak erantzun dauskun: Orain ogetabi urte Zaratamo'ko Arkotxa auzumen.
- Orduban etsara galdakanotarra?
- Yayotzez ez, baña izatez bai. Nik ezdot azestu nai Arkotxa, maite dot ausune ori, baña txiki-txikitan ekarri eustan nere guresuak, Galdakano'ko Bengoetxe ausune oanetara (bai alanda, diño bere aitak), eta geyago emen bizi naz, ta emen egin naz naizena. Orregaitik beti uste izandot galdakanotarra naizela.
- Alantxe da, gizona ezta jayotsen dan errikoa, egiten danekoa baño. Guretzako bardin da Zaratamo'koa edo Galdakano'koa izatea, biskaitarra, Euskal_Erriko semea zera ta naikua da.
- Zenbat urte da txtrrindulari asi zintzala?
- Eztakit, gaztetxutan asi ta geyago nabil da.
- Geyen poztu zaltuzan garaitzak (triunfos)?
- Ainbat dira baña, geyen-geyen. Madrid' en Bizkaya'ren izenean Uriona, Uribezubla ta nik, iru gasteok lenengo egin gendubanian. Orain urtebi Bilbao'tik, Artxanda'ko: bira-biraka España'ko onenan aurretik garalle urten nebanian. Arrate'ko igoerata Eibar'eko txirringutzaen sariketa irabasi nebazenian da abar.
- Zuretzat, nor izanda emengo txirrindulari onena?
- Loroño.
- Eta oraingua?
- Orain onak asko dagoz, Bahamontes, Perez Frances, ta abar, ta abar.
- Zeu zelan ikusiten zara?
- Aldi-onetan, uste dot iñoz baño oteto: Ongi trebetu naz da, zertait egingo dada lakoan nago.
- Zelan zago "Kas"'en?
- Pozik, butusagi edo kete ona dauku, Langarika, ta lagun on ta adizkide benetakuak, bata-bastiari lagundutseo beti gertu dagozanak.
- Urren, Ze azterketa edo karreran alde artu biar dozu?
- Biar, illa n 2'gn. guaz Barcelonara da, ango azterketak amaitu orduan Italiaira, eta bertan zer egiten dogun ikustrik jakingo dogu noz gatozan geure lurraldera.
Ez, aldozu eukiko eragozpenik zeure ibileratan garalle urten da~zun zabiltzan errietan jarririk Galdakano gorengo mailan eta gure Euskalerria biotzan erdian.
Basajaun
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]
3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.
Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]
Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute.
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]