Gure Bertsolariak, Lesaka Erri Politean. "Basarri", Arozamena, Mitxelena eta Lazkao-Txiki'rekin Berriketan
Ez nabillen oker sumatu nue nean zer edo zer zekartela, bertsolari auek Lesakan. Nola ez bada, Arozamena'ren sorterria baita eta bertsolari auek laguntasunaz gaiñera, arkitzen baitute alkartzen diranean arrazoi bat beren erretolikak agertu arazteko. Jakiña gañera, aitatu degun au, Nafarroako bertsolarien txapelduna izanik, zaletasunn berebizikoa sortu zan Lesakan, izendatu ditutenen bertsoak aitzeko.
Ala, antxe agertu giñan eta baita ere lagun on auekin maieran exeri. Ementxe, momentu auetan nabaitzen da gizon auek dakarten filosofia sustratsua. Errexat baldin badira kantuan, sakonak izketan, barruan daramaten olermena, edozein esakeretan iraultzen dakite. Or dira, or...
Lazkao-txiki, erderazko esaerak dion bezela, «Zozo-txuri bat degun (mirlo blanco). Bere inguruan dauden lagunak ba dute zar edo zar onentzat. Umorea barra-barra sakabanatzen du inguruan gure Lazkao'k. Onen xelebretasunak eta intenzioz jositako begiak, zorrozten dituzte bere ateraldi maltzurrak.
«Basarrin gure lagun jatorra, apal xamar arkitu det. Goraberak baititu; familiko arazoak, alegia. Beti oi dan bezela, ixil, apal. Ez da beriala zabaltzen. Onen jakiteak bertso kontuz ba dirudi batasun bat sortu arazi duela, danak baitira ikasi dutenak, maixu onen inguruan.
Bestia berriz, Mitxelena. Sendo, sakon, ixillik ere. Bein edo ebin parrari ekiten dio ta ikusten degu ere, zerbaitek atzerazten duela. Regimen pixka bat komeni zaiola ere, bixtan dago. Berdura eta legatz xerrak... Ezin degu asmatu nola etorriko dan arratsaldeko jai-aldia. Graziak Lazkaokin, pipertasuna barra-barra erabiltzen duelako. Ala, danak sartzen gera alkar izketan. .
Eta azkenik Arozamena. Napar-morrosko sendoa. Arrazaren erakustalle bikaiña. Naturaltasun. guztiarekin agertzen zaigu eta irri-parra sortzen da gure artean, berotzen asi geranean...
Gero, saioa. Bostak izango ziran igande otz-otz ontan, Lesaka'ko zinetxoa ondo osatu zanean, eta lau «artista. auek be
Gure lagun Muxika jaunaren magnetofonoari éskerrak, ekarri ditugu izparringira aurten bertso mordo batzuek:
Gaia, "Apaiza eta pekataria"... Apaiza Basarri. Pekataria, nola ez! "Lazkao-txikin":
B.–Txarrerako ba dauka abilidadia,
Apaizak ezagutzen du debilidadia
Zeruratzeko alare, ba dauka idia,
Noiztikan aztu zaizu, Eleiza bidia?
L.–Apaiz jaunak, zuek ere,
etzabiltzate fin,
Au jakin dezazuten,
nai nuke itzegin.
Gauzak gaizki esatiak,
neri ematen dit min
Guri lana galerazi eta berak egin...
* * *
Ala beste bertso batzuek.
* * *
Gai, Kaletarra eta baserritarra, Arozamena eta Mitxelena aurrez-aurre dirala.
M.–Konparazioz diyat jarriko,
ibaiaz baserritarra,
Zuen soroan aundi xamarra,
egiten danin belarra,
Eroziñeri esango diok,
ortxen da bide txigorra,
Au bezelaxen kalean ere,
dago ibilli bearra.
* * *
A.–Olago gauzak izaten ditu
bai Mitxelenak gogotan,
Oker aundiak ikusten ditut,
nik ere erria ontan,
Paret-izkiñan begira jarri,
eta an dago erdi lotan,
Arrai oriak alperrik dituk ez pasatze ezkerotan...
* * *
* * *
* * *
Ikusitzen det jaiot-errzan,
oraindik maite nautela.
eman dirate neri bi aldiz,
nafarroako Txapela,
Lesakangatik saiatuLo naiz,
lengo urtetan bezela.
-–Ori dek.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]