Euskalari Gazteak "Oskillaso"


1964ko urtarrilaren 05ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Oskillaso idazleari elkarrizketa.
Euskalari Gazteak "Oskillaso"
Agertu barria dogu "Oskillaso", gure euskal idazleen artean. Bere liburuak, "Kurluink", sarata aundia atara dau euskal literatura zaleen artean.
Egia egia dan rnoduan esateko, gure gerra aurretik be asi zan lan pixka bat egiten. Bere lenengoko bierren ganean itandu deutzagu. Eta erantzun:
–1933 edo 1934'garren urteen erderazko ipuin batzuk oso txarto euskeratu nituzen sariketa batera bidaltzeko. Neure lana biduldutakoen arte txarrena izan arren niri emon eustien berrogeta hamar pesetako saria. Juradoari etxako bota behar errna, neure lana txarrena bazan be, etzan agertu boste lanik eta.
Besterik?
–Orduan Donostiko "Argia" astekariari bidaltzen neuntzazan euskeraz Madrid'eko barriyak.
...?
–Sari bat irabazi neban Donostiko Euskal Jaietan euskal iphuin sariketean. Leher Zengoko saria, hamar milla pesetakoa, emon eustien. Lehenagoko gauzak ardura gitxikoak izan jatazan. 1934 garreneko jaietan Bilbo'n sagardo botilla bat irabazi neban, "tiro al blanco" eritxen jokoan.
Beren bizitzaren ganean galdetu, eta erantzuten, deusben.
--...?
–Aita ta aitaren- parteko aittita izugarri onak ziran gauzak eta iphuinak euskeraz kontetan. Idazle gutxi topeu dotez euren bosteko gatzagaz. Baña ezeben idazten euskeraz. Lumea busti baño ez eta erderaz hasten ziran.
...?
–Madrid'en estudiatu neban Universidadean. Licenciado en Ciencias Físicas y Malernáticas nozu. "Príncipe de Viana" deritxen Institutotan inglesezko irakasle naz, Madrid'en irabazitako oposizinoen ostean.
...?
–Axularrek, "Gero"-en azkeneko argitaratzeagaz, biztu eustan zeozer euskerazko gaietako zaletasuna. Baña lehendik berez. uste dot ezteutsatela zor ija ezebe euskaltzalei euskaltzaletasunaren gaindegitik, baña bihotzetiko eskerrik beroenak emon behar deatsaduz euskeraren arerioei, asko lagundu deustelako, euren gorrotoagaz, neure euskaltzaletasana sendotzen.
...?
–Urten herritik hamazazpi urthegaz eta bothi ibili naz euskaldunekaz. Erdal Herrian, bethi euskeraz egiten lanetik urtendako denpora guztijen. Hau Iruñera ethorri arte. Hemen ija hamar urthe daroaduz, baña hemen ezin dot egin Madrid'en eta Ehdal Herriko toki guztijetan egiten nebana, ezin botu euskaldan kuadrilla bat. Nere lagunak euskaltzaleak eta euskal apelliduko jenteak dira, baña erduldunak. Hona ethorri arte zebala Jazo etxatena jazoten jat hemen, erderaz egiten dot lagunakaz.
–Noiz ixartu jatzun zure euskaltzaletasuna?
–Baleitteke hamar urthe eskasak bethe orduko.
Euskal irabazleak?
–Altube'tar Saber'i zar dentzat neukazan akasik handijenak khentzen jakitea (G. B.) Egoarri edo pazientzi handijagaz ibili zan denpora askotan biduldu neuntzazan lanei akatsak banan batia aztertzen.
–Euskal Literatura esagutzen dozu?
–Gerra ostean argitaratutahorik gehiena.
–Zure begiko diran euskal idazleak?
–Axular, Mogel, Kirikiño, Domingo Agirre, Anabitarte.
–Euskal Literaturari buruz zein da zure iritzia?
–Hizkuntza oso ederra da, edozein hizkuntz bat bezain ona iduz~eko, erdera baño biziagoa. Litteraturea oso txarra, españolez izan ezik, eztot~ikusi euskerazko libarnak bezain txarrak. Olerkian ezkagoz hain txarto.
Eta gure gerra ostekoa?
–Antz handiagoa dauka berba eciten danekoogaz eta hobea da horregaitik. Liburu gehiago atharaten dira. Baña askotan erdel kursua nabariegia da, jostueran eta esakeretan. Gaia kontetako modua erderazko eredua erakusten deu larrei.
–Eta beste izkuntzetako oraingo literaturen aurrean jarri ezkero, zelan gelditzen da gurea?
–Bertsoetan ezkagoz txarto. Baleitteke bertso gehiago sortzea gure arte, España ta Frantzia guztian sortzen diran baño. Libaru txarretan be ezkara gelditzen gaztelerazko liburuen atzean.
–Gure gerra ostean sortu ote dogu beste izkuntzetako liburu onen parekokorik?
–Orixe'ren poema ospetsua, "EUSKALDUNAK", irakurri dabenak badiñoie munduko onenetarikoen arte ipiñi leittekela. Beste gauza bat be badaukagu: "KURLOIAK", munduko liburu guztien arte lotsa barik ipiñi leittekena, gaindegi batetik begiratzen bada. Beste litteraturetan libaru bakhotxeko bost irakurle egoten dira gehienetan. KURLOlAK irakurle bakhotxeko hamar libaru dituz. Hau bentaja handi but da irakurlearentzat, lohitzen jakonian bethi erdsi lei beste bat barri barrija. Mila athara ta ehun irakurle baño eztotez euk'. Hamar tokatzen jakoz ba irakurle bakhotxari. Hau munduko libaru gitxiguitik esan leitteke.
Nun idatzi dozu euskeraz orain?
–"EGAN"-en (1962, 4-ó) gauza bi: "Mikel eta erdeldurzak" eta "Ihardezpen bat Aita Villasanteri".
Aurreranzko asmoak?
–Novela but doukat eginda argitaratu barik eta beste butegaz asi naz. "Egan"-en (1963, 3-4'gn zenbakean) nik egindako "Ihardespen but Mitxelena jannarz" agertuko da, J. I. Iphuin bi be idutzi neLazan esandako sariketara bidultzeko, euretaLo boti lehenengoko saria emon eatsen esan dotelez. Laster argitaratuko dihduz nonon.
Irakurle, alkarizketa onetatik ikusiko dozu ez jatorkula mutill makala Oskillaso euskalari barri au. Eta konturatuko ziñan, gañera, eztala edozelako humoristea.
BITAÑO
3

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakOSKILLASO1
PertsonaiazOSKILLASO1
EgileezBITAÑO1Kultura

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude