Dantzari Bat Gure Artean

1963ko urriaren 27an

Maite Egiguren dantza klasikoko dantzariari elkarrizketa.

Dantzari Bat Gure Artean
Egiguren'dar Maite, Donostiarra
Gurekin egun batzuek igarotzen degu Maite Egiguren, donostiar dantzari jatorra. Erroma'n du bere oraingo lan-lekua, ta bere txoko ontara agertu zaigun ezkero, txango bat berarekin egitea bururatu zaigu. Gure galderak Maite'ren goraberak jakiteko izan dira batzuek; eta besteak dantza klasikoa dalakoaren lanketaz zertxobait aditu nairik.
Donostiarrak gogoan izango dute guziontzat ain arrigarri izan zan nexkatil ura. Bera da, ba, gaur aurrera dakargun Egiguren'dar Maite au. Bere amaika ta amabi urtetan, "Antzarraren Eriotza" deritzan dantza ta beste orrelakoak egiten zizkigun, edozein dantzari legezko bezin egoki. Gure artean, etzuan bere lanaren goratzaile maillakorik. Ezpaigendun emen dantza-jakintzan bear bezelako iritzia eman zezakenik.
Etxean ezin zezakena, Italia'n egin du Andik etorri zaigu gure nexka dantzari onen goraitamena. Ta aitamen goeneko ori eman digutenak, dantza ara zoan oso aituak eta jakitunak ditugu.
Joan gatzaizkio, ba, gure Maite'ri, ta besterik gabe asi gera galdezka:
–Zentat urtekin asi zinan dantza klasikoa ikasten?
–Bederatzi urtekin, ain zuzen ere.
–Nolatan eman zizun buruak bide ori artzea?
–Ara, ba: egun batean, Kursaal'eko iskillaretan arkitzen nintzan, nere kideko lagun baten zai. Nexka laguna, Uruñuela'tar Jose-rekin dantza-eskola ematen ari zan. Orretan nengoala, agertu zan gure D. Jose, ta dantzan ikasi nai al-nuan galdetu zidan. Nik ez nekian gauza aundirik, lan ura zer ziteken, baina ala ta guztiz ere, baietz erantzun nion. Eta besterik gabe sartu ninduten dantza-mundu orretan.
–Ze lan egin zenduan Uruñuela Maixuarekin?
–Ikasten eta obetzen joan nintzan poliki-poliki nere dantza-lana. Urtero, ikaste-egunak bukatzen ziranean, dantza-jai bat antolatzen zuten, eta papeletako iritxi-emaileak, gure dantza-lana, artan bizi - ziran dantzarien parekoa zala, esan oi-zuten. Baiña gerora, dantza-ikaste onek ;etzuan gure artean bear bezelako berotasunik arkitu, ta Akademi aretan asitako lanak, etzuan aurrerapiderik iritxi.
–Ta emen agertu zenituzten dantzaeraketa onenak?
-Nereki-ko auetxek- Ravel'en "Pavana a una infanta difunta", Benedotto Martzelo'ren "Concierto en RE", Gounod'en "Fausto" ta abar. . . Euskal-folkloreko dantza-eraketa batzuek ere, Uruñuelak eratutakoak, eman genituan. Onela "Contrapasa", "Sagar-dantza", Azkoiti'ko Zalduntxoen "Minueta"ta abar...
–Noiz atera zinan Euskalerritik?
–1951'garren urtean. Siena'ra, "Academia Musicale Chigiana"ra joan nintzan. Salkharoff (andre-gizonak), dantza-eraketa onetan berritzaile oso sonatuak, nituan ango nere maixu-maistrak. Eta antxe pindu zan nere dantza-lana.
Siena'n, 1961'garren urtean, lenengo saria irabazi nuan. Dantza ta Dantza-eraketa edo koreografia leiaketa zan.
Leiaketa onek, "Conte Guido Chigi Saracini" izena du. Nere sarfia Ravel'en "Rigodon du Tombeau de Goperin"en dantza ta dantza-eraketa egiñaz iritxi nuan. Ta ori, lenengo ariketan, beste-aldirik egin bearrik gabe. Inor ezpaizan nere pareko agertu lenengo saioan. Ta dantzariak errialde askotakoak izan ziran tartean.
–Orain zertan ari zera?
–1962'garren urteko dantza-ikasaldia bukatuta gero, Sakharoff andre-gizonak, Erroma'ko Akademiko irakasle laguntzaile lekua eskeini zidaten. Ikas-leku ortan aritzen naiz orain.
–Ze dantza-era erabiltzen dezue Erroma'n?
–Oso era bizia. Ta ori Sakharoff senar-emazteak darabilten teknika klasiko ta plastikoari eskerrak. Erabat Sakhanoff jaun-andreak oso era ereskoia erakusten dute. Onela dantzariak bere nortasuna obeto agertu dezake, ta arte-bidean asko aurreratzeko bidea arkitzen du. Au ez da leku guzietan ikusten; sarri, dantzaria dantza-taldeko gauza lotu ta erabaki bat bezela erabiltzen bai-dute.
–Zerorren barruak ze dantza-mota eskatzen dizu?
-Amaboskarren eta amaseigarren gizaldiko madrigalak. Or daude Luis Milan eta Mudarra'renak.
–Gerorako asmoak...?
–Dantza-era berri ta erabaki bat sortu nai nuke, Akademi batean erakusteko. Oraingoz, ballet-mota berri baten bila nabill. Ez nuke nai, etxeko ta lagunen artean egiteko uskeri batzuek erakusten, nere egunak agortzerik.
–Ba al-da biderik, euskal-musika ta giza-tankerak ballet baten eiñean, azaltzeko?
–Gure erriko gaiekin, eta dantza-era dotore ta geldian, or degu gure Uruñuela Maixuak iritxi duana. Bera izan degu ontan lenengo, ta erakusle bakarra gaur arte.
Eskerrak emanaz eta ondorengo lanetan aurrerapen asko opa diogula, agur egin diogu Maite, dantzari donostiar jatorrari. Ongi ibili, Maite, Italia'ko lurralde oietan!
E'tar N.
4

GaiezKulturaDantzaBalleta
PertsonaiazEGIGUREN1

Irakurrienak

Matomo erabiliz

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Pastoral bat Iruñearendako

Amets Aranguren Arrieta

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude