Dantzari Bat Gure Artean


1963ko urriaren 27an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Maite Egiguren dantza klasikoko dantzariari elkarrizketa.

Dantzari Bat Gure Artean
Egiguren'dar Maite, Donostiarra
Gurekin egun batzuek igarotzen degu Maite Egiguren, donostiar dantzari jatorra. Erroma'n du bere oraingo lan-lekua, ta bere txoko ontara agertu zaigun ezkero, txango bat berarekin egitea bururatu zaigu. Gure galderak Maite'ren goraberak jakiteko izan dira batzuek; eta besteak dantza klasikoa dalakoaren lanketaz zertxobait aditu nairik.
Donostiarrak gogoan izango dute guziontzat ain arrigarri izan zan nexkatil ura. Bera da, ba, gaur aurrera dakargun Egiguren'dar Maite au. Bere amaika ta amabi urtetan, "Antzarraren Eriotza" deritzan dantza ta beste orrelakoak egiten zizkigun, edozein dantzari legezko bezin egoki. Gure artean, etzuan bere lanaren goratzaile maillakorik. Ezpaigendun emen dantza-jakintzan bear bezelako iritzia eman zezakenik.
Etxean ezin zezakena, Italia'n egin du Andik etorri zaigu gure nexka dantzari onen goraitamena. Ta aitamen goeneko ori eman digutenak, dantza ara zoan oso aituak eta jakitunak ditugu.
Joan gatzaizkio, ba, gure Maite'ri, ta besterik gabe asi gera galdezka:
–Zentat urtekin asi zinan dantza klasikoa ikasten?
–Bederatzi urtekin, ain zuzen ere.
–Nolatan eman zizun buruak bide ori artzea?
–Ara, ba: egun batean, Kursaal'eko iskillaretan arkitzen nintzan, nere kideko lagun baten zai. Nexka laguna, Uruñuela'tar Jose-rekin dantza-eskola ematen ari zan. Orretan nengoala, agertu zan gure D. Jose, ta dantzan ikasi nai al-nuan galdetu zidan. Nik ez nekian gauza aundirik, lan ura zer ziteken, baina ala ta guztiz ere, baietz erantzun nion. Eta besterik gabe sartu ninduten dantza-mundu orretan.
–Ze lan egin zenduan Uruñuela Maixuarekin?
–Ikasten eta obetzen joan nintzan poliki-poliki nere dantza-lana. Urtero, ikaste-egunak bukatzen ziranean, dantza-jai bat antolatzen zuten, eta papeletako iritxi-emaileak, gure dantza-lana, artan bizi - ziran dantzarien parekoa zala, esan oi-zuten. Baiña gerora, dantza-ikaste onek ;etzuan gure artean bear bezelako berotasunik arkitu, ta Akademi aretan asitako lanak, etzuan aurrerapiderik iritxi.
–Ta emen agertu zenituzten dantzaeraketa onenak?
-Nereki-ko auetxek- Ravel'en "Pavana a una infanta difunta", Benedotto Martzelo'ren "Concierto en RE", Gounod'en "Fausto" ta abar. . . Euskal-folkloreko dantza-eraketa batzuek ere, Uruñuelak eratutakoak, eman genituan. Onela "Contrapasa", "Sagar-dantza", Azkoiti'ko Zalduntxoen "Minueta"ta abar...
–Noiz atera zinan Euskalerritik?
–1951'garren urtean. Siena'ra, "Academia Musicale Chigiana"ra joan nintzan. Salkharoff (andre-gizonak), dantza-eraketa onetan berritzaile oso sonatuak, nituan ango nere maixu-maistrak. Eta antxe pindu zan nere dantza-lana.
Siena'n, 1961'garren urtean, lenengo saria irabazi nuan. Dantza ta Dantza-eraketa edo koreografia leiaketa zan.
Leiaketa onek, "Conte Guido Chigi Saracini" izena du. Nere sarfia Ravel'en "Rigodon du Tombeau de Goperin"en dantza ta dantza-eraketa egiñaz iritxi nuan. Ta ori, lenengo ariketan, beste-aldirik egin bearrik gabe. Inor ezpaizan nere pareko agertu lenengo saioan. Ta dantzariak errialde askotakoak izan ziran tartean.
–Orain zertan ari zera?
–1962'garren urteko dantza-ikasaldia bukatuta gero, Sakharoff andre-gizonak, Erroma'ko Akademiko irakasle laguntzaile lekua eskeini zidaten. Ikas-leku ortan aritzen naiz orain.
–Ze dantza-era erabiltzen dezue Erroma'n?
–Oso era bizia. Ta ori Sakharoff senar-emazteak darabilten teknika klasiko ta plastikoari eskerrak. Erabat Sakhanoff jaun-andreak oso era ereskoia erakusten dute. Onela dantzariak bere nortasuna obeto agertu dezake, ta arte-bidean asko aurreratzeko bidea arkitzen du. Au ez da leku guzietan ikusten; sarri, dantzaria dantza-taldeko gauza lotu ta erabaki bat bezela erabiltzen bai-dute.
–Zerorren barruak ze dantza-mota eskatzen dizu?
-Amaboskarren eta amaseigarren gizaldiko madrigalak. Or daude Luis Milan eta Mudarra'renak.
–Gerorako asmoak...?
–Dantza-era berri ta erabaki bat sortu nai nuke, Akademi batean erakusteko. Oraingoz, ballet-mota berri baten bila nabill. Ez nuke nai, etxeko ta lagunen artean egiteko uskeri batzuek erakusten, nere egunak agortzerik.
–Ba al-da biderik, euskal-musika ta giza-tankerak ballet baten eiñean, azaltzeko?
–Gure erriko gaiekin, eta dantza-era dotore ta geldian, or degu gure Uruñuela Maixuak iritxi duana. Bera izan degu ontan lenengo, ta erakusle bakarra gaur arte.
Eskerrak emanaz eta ondorengo lanetan aurrerapen asko opa diogula, agur egin diogu Maite, dantzari donostiar jatorrari. Ongi ibili, Maite, Italia'ko lurralde oietan!
E'tar N.
4

GaiezKulturaDantzaBalleta
PertsonaiazEGIGUREN1

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude