48 orduko lanegunaren ondoren hil
Lanean gertatzen diren istripuak ez dira beti izaten kapitala, patronala edo administrazioen erantzukizun soila. Langileok ere batzuetan badugu ardurarik, bai enpresa batzordeek eta baita sindikatuek ere. Dela segurtasun arauak betetzen ote diren ez begiratzeagatik, dela lankideei bete ditzatela ez eskatzeagatik, edo patronalaren erabakiak ez eragozteagatik, atzeraezinak diren heriotzak gertatu edo laneko gaixotasunak sortzen dira.
Aurten jadanik gutxienez 13 lagun hil dira euren lanpostuan Hego Euskal Herrian. Lerro hauek idazterakoan, azken kasua apirilaren 7an gertatu da: Ibaizabal 8 atoiontziko makineria burua hil zen lanean ari zela. Enpresak erabaki zuen 24 orduko guardia eta 72 orduko atsedenaldia izatetik, langileek bi egun osorik lan egin eta beste lau atseden hartzea, urtean 624 ordu gehiago eginez. Hildako langilea apirilaren 6an sartu zen lanera, goizeko bederatzietan, eta apirilaren 8an, astelehenarekin atera beharko luke atoiontzitik. Baina igandean hil zen, gaueko hamarrak inguruan, jadanik 37 ordu jarraian lan egin eta gero.
Humanoa al da 48 ordu segidan lan egiteko sistema hori? LAB sindikatuak dio “kontaezina” dela zenbat aldiz salatu duen. Baina ez dirudi nahikoa izan denik. Zergatik ez du salaketa gogortu eta beste ekintza irmoago batzuk deitu, paroak edo greba kasu, beste batzuetan egin izan den bezala? Egoera atzeratu edo zimeltzen utzi eta orain atsekabea adierazi?
Ohituta gaude lan istripuak gertatzen direnean langileen eta sindikatuen mobilizazio eta manifestazioak ikustera. Hobe litzateke aurretik heriotza horiek saihestuko bagenitu. Eta batzuetan posible izaten da, patronalen erabaki ankerrak eragotziz, 48 ordu jarraian lan eginaraztea bezalakoak.
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]