Kataluniako desanexioa ‘to go further’
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Independentzia aldarrikatzea erraza da, baina adierazpen hori sostengatzea ia ezinezkoa da kontrolatu nahi den lurraldean indarkeriaren monopolioa eskuratu gabe eta nazioarteko babesik gabe. Independentzia ez da aldebakarreko erabakia soilik, nazioarteko komunitateak gauzatzen duen errealitate bat da. Kataluniak independentzia aldarrikatuko badu txosten demokratiko eredugarri bat aurkeztu beharko du. Beharrezko baldintza da, baina ez nahikoa Estatu katalana hezurmamitu dadin. Horregatik hainbeste mobilizazio, negoziazio eskaera eta kontsulta legala burutzeko saiakerak.
Gaurkoa [azaroaren 9koa] ez da kontsulta legal bat, prozesu parte-hartzaile modura aurkeztu dute zirrikitua bilatu nahian, legeak erabat hautsi gabe legeekin eta Espainiarekin tentsioa sortuz mobilizazio zenbakarria burutu dute. Tentsio horrek milaka katalan independentista bihurtzen ditu, batez ere, Espainiako Estatuaren baldarkeriak lagunduta. Prezio berean bi produktu lortzen dira: jarrera eta portaera demokratiko eredugarriak mahai gaineratzea eta independentismoaren olatua handitzea.
Alderdi soberaniazaleen arteko miseriak alboratu eta denek egin dute bat Trantsizio Nazionaleko Liburu Zuriaren 29. orrialdean aurreikusita zegoen hori gauzatzeko. Masek bere hitza bete du. Gaurkoa independentismoarentzat ondo ateratzen bada laster ospatuko dira hauteskunde “plebiszitarioak”. Geopolitikoki Espainia munduko Inperio nagusian txertatua ez balego, hauteskunde hauek lirateke biderik azkarrena independentzia erdiesteko. Baina, tamalez edo zorionez, Espainia NATOko eta Europar Batasuneko kidea da, Amerikako Estatu Batuen aliatu sendoa.
Kataluniako independentzia prozesuak geopolitikoki bazterrak nahasten ditu eta Espainiarentzat kostu handiegia dauka. Horregatik, independentistek nazioarteari eta bereziki Mendebaleko herrialdeei mezuak bidaltzen dizkiete aspalditik. Praktikan Eskoziak, Quebecek eta Kataluniak planteatu dutena ez da sezesio bat, Mendebaldeko Inperioaren barnean desanexio bat baino ez da (metafora Mario Zubiagari zor diot), jakinik nazioarteko erakundeek murriztutako soberania txiki bat izango dutela eta ahal den neurrian EBko balizko proiektu federal horretako subjektu bat baino ez direla izango.
Norbaitek pentsa dezake Mendebaldeak onartuko lukeela Kataluniako aldebakarreko independentzia aldarrikapen demokratiko bat estatu berria Txina, Errusia edota Latinoamerikako ezkerreko estatuen aliatu izango balitz? Independentista katalanen mezua Mendebaldeari garbia da: ez larritu, independentziak kostu txikia izango du AEBentzat eta bere aliatuentzat, etxe barneko desanexio bat da. Hor dago zirrikitua gerrarik gabe Estatua lortu ahal izateko. Prozesua txukuna bada, demokratikoki eredugarria eta babes sozial oso zabala badu, aldebakarreko independentzia aldarrikapen baten ostean (edo lehenago) nazioarteko onarpena baino Mendebaldeko presioak aurreikusi daitezke Espainiari eskatuz negoziatu dezala adostutako autodeterminazio erreferenduma.
Aita eta ama bitxiak behar dira desanexioa gauzatzeko. Independentzia ez da eskuratzen den estatus estatiko bat, independentzia dinamikoa da eta egunero landu beharrekoa. Desanexioa ez da baldintza nahikoa independentzia eraikitzeko, baina garbi izan behar da independentzia lortzeko beharrezko baldintza dela desanexioa lortzea, tarteko helmuga Katalunia independenteago bat eta sozialki justuago bat eraiki ahal izateko, to go further, per anar més enllà.
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]
Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.
Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Asteko albiste nagusietako bat izan da, zalantzarik gabe: ehuneko 50eko muga-zerga ezarri die Trump administrazioak Indiatik datozkien esportazioei. Brasilekin parekatuta, zerga estatubatuar astunenak pairatu beharko dituen ekonomia handia izango da, aldaketarik ezean,... [+]
Goizegi Hiltzeko
Ødei
Autoekoizpena, 2025
53 min.
Ulertzen nauten herrian ez da musika hau entzuten. Rap musikak akaso urte okerragoak izan ditu Euskal Herrian, baina oraindik ez da beste batzuen altuerara heldua. Denentzat ditu koplak Odei Barroso... [+]
Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]