Musikarekiko pasioak gidatutako ibilbidea

  • Asier Leatxe Londresen bizi da azken hamar urtean, baina, horren aurretik, AEBetan bizi izan da, San Frantziskon, New Yorken eta Chicagon. Soinu ingeniaria da, eta musikaria halabeharrez. Ibilbide oparoa egin du, hango eta hemengo musikariekin lan eginez. Euskal musikariekin ere aritu da lanean, soinu ingeniari eta ekoizle artistiko gisa. Makala edota Axular DJrekin egindakoa, horren lekuko.

Myriam Garzia

Aspalditik ezagutzen dut Asier Leatxe (Arrasate, 1968), nerabezarotik. Londresko Candem Road kaleko bere etxean (Amy Winehouse zenaren etxetik gertu) hartu nau, egun batzutarako, beti eskuzabal, beti emankor. Bertan egon naizen bitartean, Londresko hainbat musikari pasatu dira bere etxetik. Ohikoa da. Etxean duen estudioan grabatzen ditu hurbiltzen zaizkion musikarien lanak. Ez da ekoizle arrunta, bera ere musikaria denez, ekoizle artistikoa izan ohi da sarritan. Irizpide eta esperientzia handiko ekoizlea dela esan daiteke.

Egongelan, hainbat musika tresna barreiatuta: bateria, baxua, gitarrak, perkusio tresnak, mikroak, anplifikagailuak, konpresoreak, ordenagailuak, milaka kable. Abuztuan, Erresuma Batuko Soundway Records diskoetxe ezagunak My Panda Shall Fly musika elektronikoa lantzen duen taldearen diskoa argitaratu zuen, Asierrek ekoitzia. Kritikak aipamen berezia egin dio Suren Seneviratne musikariarekin egindako ekoizpen lanagatik: “zehaztasun handiko lana” dela zioen.

Egongelako izkina batean dagoen mahaian eseri gara, bere bizitzari errepasoa egiteko. Arrasaten duela 30 urte okupatutako gaztetxeaz gogoratu da. “Han hasi nintzen lehenengo soinu grabaketak egiten, sotoan zegoen entseguetako lokalean eta jam sessionetan, mikroekin esperimentatzen-eta. Horiek izan ziren nire lehenengo grabaketak, bitxiak ziren” diosku barrez. Orduko biniloetako kredituak jakin-minez begiratzen zituen, soinu ingeniaria zer ote zen jakin gabe. “Nik, egia esan, astronomoa izan nahi nuen (karkar), baina bizitzak beste bide batzuetatik eraman nau”, dio.

80ko hamarkadaren amaieran, Asierren aitak, Arrasateko Kooperatibako lankidea, AEBetara joateko aukera izan zuen, Kooperatibak bertan kokatutako bulegoa zuzentzera. Chicagorantz abiatu ziren Leatxetarrak, familia osoa, Asierrek 18 urte zituela.

Ingelesa ikasi eta gero, Filosofia eta Psikologia ikasketak egiten hasi zen Chicagoko Columbia unibertsitatean, baina bi urte geroago, soinuaren inguruko mintegietan parte hartzen hasi zen Columbia Collegean. “Erakargarria egiten zitzaidan musika ekoizteko mundu hori”. Ikasketak bukatuta, Chicago Track estudioan hasi zen lanean, baina handik gutxira, bere kabuz New Yorkera joateko erabakia hartu zuen, eta bertako Institut of Audio Reserch eskola aitzindarian hartu zituen eskolak. “Orain hainbat ikastetxe daude soinuaz ikasteko, baina garai haietan ez ziren hainbeste”.

1992an graduatu, eta New Yorkeko 440 estudioan hasi zen lanean. Estudio honetan hainbat saio eta kontzertu ekoitzi zituen. Tarte horretan John Fausti ekoizle ezaguna ezagutu zuen, bere aita ponteetako bat. Faustik gomendatuta, Electric Lady Studio ezagunean, Jimmy Hendrixek sortutako estudioan, hasi zen lanean. Horren ostean, New Yorkeko hainbat estudiotan aritu zen freelance ingeniari. New Yorken ere musika ikasketak egin zituen. Besteak beste, gitarra eta baxua jotzen ditu, “hartara, kristalaren alde bietan egoteko aukera dut” diosku.

90eko hamarkadaren bukaeran, New Yorketik San Frantziskora joan zen, eta, besteak beste, Tiny Telephone Recording estudioan jardun zuen. Musika elektronikoa lantzen duen X-Roads musika taldean ere aritu zen musikari, sintetizadoreak, samplerrak, pedalak eta roland-ak jotzen.

Aro analogikoak indarrean dirau

2004tik Londresen bizi da, eta freelance ingeniari gisa aritzen da bere etxeko estudioan, Next Door deiturikoan. Decca zinta analogikoaz aritzen da masterizazioan, gerora grabazioak digitalizatu egiten baditu ere. Mastering lanak egiten ditu batik bat, “baina edozer gauza graba dezaket estudio portatilean”. Estilo anitzak jorratu ditu ingeniari bezala, musika afrikarra, folka, rocka... baina batez ere musika elektronikoaren eremuan nabarmendu da, soinu ingeniaria denez, teknologia bikain ezagutzen duenez.

Londresen hainbat musikarirekin lan egiten du egun. Horietako bat Annabel Lee abeslaria (Ninja Tunes musika taldea) dugu. “Bere abestietako baten orkestrarako moldaketa egiten ari gara orain” azaldu dit Asierrek, partiturak eskuan. Orkestazio lan honetan ere, Mikel Andonegi piano-jotzaile donostiarrak parte hartu du. Egun Singapurren, baina denbora luzez Londresen bizi izan da Mikel Andonegi ere (M-ak, Four Brothers and a Ghost), eta harreman estua dute biek.

Suren Seneviratnerekin (My Panda Shall Fly musika elektronikoko taldea) batera egindako bi urteko lanak orain ikusi du argia Soundway Records diskoetxe ezagunaren eskutik. Tropical izeneko diskoa sortu du Surenek, eta Asierrek, diskoa ekoizteaz gain, esku-hartze zuzena izan du sorkuntzan. Musika elektronikoa egiterakoan, soinu ekoizpenak garrantzi handia du eta soinu ingeniariak disko honetan egindako lana goraipatu egin du kritika britainiarrak.

Suren Sebeviratne Sri Lankakoa da jatorriz, baina txikitatik bizi da Londresen. “Bera ikus-entzunezko sortzailea da, baina musikari ekin dio orain. 32 abesti sortu eta hauen remixak ere egin ditugu elkarrekin”. Surenek sortutako demoekin egin dute lan sortzaileak eta ekoizleak, zenbait abesti aukeratu eta elkarrekin garatu dituzte. Paisaia eta une ikusezinak ekartzen ditu gogora Tropical diskoak. “Kontzeptu horren gainean egin dugu lan. Irudimenaren bidaia, toki urrunak, magikoak eta exotikoak iradokitzen dituena”. Suren 12 urte zituela heldu zen Londresera Sri Lankatik bere familiarekin, eta “bere haurtzaroko Sri Lankako etxeko irudietan, oroimen magiko horren inguruan murgiltzen da” azaldu du Leatxek.

Euskal Herrira itzuliz, “talentu handia dago Euskal Herrian, baina ez dut izan lan egiteko aukera handirik. Belako bezalako taldeak gauza interesanteak egiten ari dira”. Tropical biniloaren masterizazioa egin du Garate estudioan. “Kaki Arkarazorekin lan egitea ohore handia izan da niretzat, aspalditik ezagutzen bainuen bere ibilbidea, gazte garaietatik”.


Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude