Galtzagorri elkartearen harribitxia itxuraldatuta heldu zen abenduan. Hizki bidezko sailkapena onenak emanda zegoela eta, zenbakiz jarraituko dio ordenari aurrerantzean, 28.etik hasita. Sepia kolorearen elegantzia eta liburu moldeko koadernaketa atzean utzi ditu, gorde behar den gutiziaren zentzua gaindi zezan, egunerokoan erabilgarriagoa izan dadin.
Hamalau urte zeramatzan Behinola Haur eta Gazte Literatura aldizkariak taxukera bertsuan, 1998an estreinakoz plazaratu zenetik, hain zuzen. Diseinu moldeak aldatu egin dira geroztik, eboluzionatu egin dute, eta erredakzio batzordeko kideei joera berrietara moldatzeko premia ari zitzaien nagusitzen. Hausnarketa txiki baten ondotik etorri zen aurpegi berritzea, Lore Agirrezabal koordinatzaileak argitu digunez. Aitziber Alonso ilustratzaileak, esate batera, behin eta berriz hartzeko moduko argitalpena nahi zuen, “eskuratu, ikusi eta, zerbait gustatuz gero, ebakitzeko beldurrik emango ez lukeena”. Liburu iruzkinen atalak –seguruen gehien baliatzen dena, erabiltzaileek iritzi eta argibide bila jotzen baitute bertara–, orrialdeak ertzetik ebakitzeko gomendioa dakar orain, aldizkaritik aparte, bere horretan, nahieran erabiltzeko eta gura den tokian paratzeko.
Azaletik bertatik hasita, Behinola aldizkariago da orain. Irizpide periodistikoek garrantzi handiagoa hartu dute hala atalak asmatzerakoan nola berauek ilustratu eta estilora moldatzeko eran. “Hitzontzi, Hitz eta pitz eta hitzarekin sortutako gainerako izenak atzean utzi ditugu, aldizkaria hasieratik jarraitzen ez zuenak zaila baitzuen atal bakoitzean zetorrena harrapatzea”, azaldu digu Agirrezabalek. Ildo beretik dator ilustrazioez eginiko hausnarketa ere: “Lehen ilustratzaile bakar batek hartzen zuen aldizkari osoko irudigintza bere gain. Ilustratzailearen plaza bilakatzen zen aldizkaria, nolabait esanda, baina arriskuak ere bazituen, irudi horiek ez baitzuten inolako loturarik izaten lantzen ziren edukiekin, eta zenbaitetan nahasgarri ere bazen”. Behinola berriak argazkiz osatzen ditu zenbait artikulu, eta baliatzen diren ilustrazioak ez dute zertan egile bakarrarenak izanik. Bestalde, edukiarekin bat datoz.
Erabat sorkuntzari emandako gehigarri batek hartzen ditu erdiko orrialdeak. Ilustratzaileak eta idazleak bikoteka agertuko zaizkigu bertan. “Elkarrekin inoiz lan egin ez duten pareak osatzea da gure asmoa. Haien esku uzten dugu bietatik zeinek hasi behar duen erabakitzea. Alegia, zerk izan behar duen lehenago, hitzak ala irudiak”, argitu digu Agirrezabalek. Pello Añorga eta Leire Urbeltzek urratu dute bidea eta kasu honetan Añorgaren poemak hartu dituzte lanean hasteko abiapuntutzat. Ilustratzaileari eskatzen zaion beste lanetako bat, azala eta kontrazala diseinatzea da. 28. zenbakian, biak bakar bat balira bezala datoz, bakarren batek grapetatik askatu eta poster modura balia dezakeelakoan.
Itxuraz antzematen ez bada ere, iruzkinen atala ere aldatu da apur bat. Bistan denez, urtean argitaratzen diren bi zenbakietara ez dago euskarazko produkzio osoa ekartzerik. Horietan agertu beharreko liburuen hautaketa burutsuagoa da azken aldian, kontzienteagoa, zorrotzagoa. Galtzagorri elkarteak duen Irakurketa Mintegia baliatzen da horretarako. “Irailetik ekainera hilean behin egiten dira bilerak. Horietan, ikasturtean produzitu dena irakurri eta aztertu egiten da, bereziki haur literatura, 0-10 urte bitartekoei zuzendua. Liburuei fitxa eta iruzkina egiten zaie, eta bahe hori pasatzen dutenak heltzen dira Behinolara”, Agirrezabalen hitzetan.
Azken atalak eman digu arreta. Bi orrialdetan, zenbaki jakin horretan esku hartu duten kolaboratzaileen gaineko informazioa ematen da motzean. Hartutako lanengatik eskerrak emateko modu polita, dudarik gabe.
Ahalegin handia ikusten da zuen produktuan. Proportzionala al da haur literaturak gure haurrengan duen tokiarekin konparatuta?
Galtzagorrik Bularretik Mintzora egitasmoaren bitartez harreman zuzena izan du zenbait herritako familia, guraso, ikastetxe eta liburuzainekin, eta haien arteko sarea sortzea da giltzarria, liburua ikastetxean edo liburutegian soilik ez uztea, ez isolatzea, elkarren laguntza behar baitute. Gurasoekin lan handia dago. Ikerketek frogatu dutenez, zaletasuna ez da hutsetik sortzen. Haurtzarotik etxean dagoen zerbait baldin bada literatura, gerora ere hor gelditzen da, eta haurtzaroan egon ez bada nekez helduko zaio gerora. Gurasoen inplikazioa, gurasoek haurrekin irakurtzea, partekatua izatea, hortan egiten da ahalegina eta emaitzak oso positiboak dira, Bularretik Mintzora programan ikusten denez.
Zein da zuen erronka nagusia aldizkari gisa?
Batetik, aurrera jarraitzea. Z-ra iristean, gelditzea izan genuen arriskuetako bat, batez ere egungo murrizketa giroa kontuan hartuta, baina 28.a ere osatzeko aukera ere sortu zen, eta hortik aurrera, kasik infinituraino heltzea nahi genukeela esango nuke.
Bestetik, Haur eta Gazte literaturaren gaineko hausnarketek leku bat eta zabalkundea izan dezatela desio dugu, eta irakurketa sustatzeko ahaleginak ere balora daitezen. Zentzu horretan, ikastetxe, ludoteka edo dena dealakoak, edonork, irakurketa sustatzeko esperientziaren bat baldin badu, gustatuko litzaiguke gurekin partekatzea. Geu ere saiatuko gara esperientzia berriak bilatzen, horretarako sortu dugun atalera ekarri eta oihartzuna izan dezaten; norbaitek eredugarri dela uste badu kopiatu dezan edo antzekoa egin dezan. Lehen zenbakian Xabier Olasok landu du gaia eta Armentiako ikastolaz mintzo zaigu, irakurzaletasuna sustatzeko duten urte osoko programaz.
Galtzagorrin zer diote aldaketaz?
Sorpresa polita izan da, gehienen gustukoa. Bazkideen artean erantzun positiboak izan dira jasotako guztiak.
2025. urtean konkistatzaile baten omenezko monumentu bat egitea "lekuz kanpo" dagoela adierazi dute oposizioko kideek.
Irungo Udalak isilarena ematen duen bitartean, asteburuero hiriko kaleen segurtasuna zaintzeko aitzakiapean "Patrullas Vecinales" antolatu duten herritarren taldea ugaritzen doa. Ertzaintzak sare sozialetan ikusi dituztela aitortu du, baina Andoni Urdangarin Irungo... [+]
Hainbat urtetan jarduera hezitzaileak gazteleraz jaso ostean, bi urte direla Zabalgana ikastetxeak euskara hutsean ematea eskatu zion auzoko osasun zentroari. Osasun zentroko arduradunek diote ez dutela horretarako baliabiderik. Osakidetzak egoera ikasturte honetan... [+]
Ustez lasaiak diren espazioetan ere hau sinatzen duenak jasotakoak dira hurrengoak: ekotaliban, NIMBY, bobo, kolapsista, negazionista, ekozekena, belarjale... Denek partekatzen dute eremu semantikoa: ekologismoa. Ekologismoaren baitako zenbait pertsonari edo mugimenduri deitzeko... [+]
Ipurdia belztu egiten zaio. Tomate (Solanum lycopersicum) alea sano-sano ikusten da, landarean zintzilik, goitik behera begiratzen baitiogu. Buruz behera edo hankaz gora jarriz gero ipurdia beltz-beltz azalduko du. Ipurdian txanpon baten antzeko beltzune borobila, oso beltza eta... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Egiptoko Poliziak militante ugari atxilotu ditu ostiralean, eta hainbat zauritu eragin, protesta oztopatzeko saiakeratan. Nazioarteko martxaren antolatzaileek adierazi dute aurrera jarraituko dutela, eta datozen orduetan erabakiko dituzte hurrengo pauso zehatzak.
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Auzo elkarteak, herri mugimenduak eta ekologistak batu ziren asteazkeneko kontzentrazioan. Lantegien jardueraren amaiera itxaroten ari dira duela hamar urte.
Nafarroako landa gune asko daude despopulazio arrisku larrian eta horietako bat da Urraul Goiti Pirinioaurreko bailara. Hango Adoain herrian biztanle bakarra bizi da iraunkorki eta 93 urte ditu. Han da ere Perotx oinetxe zaharra eta berau birgaitzeko herri ekimena abiarazi dute.
Asteartean pasa zuten Tunisia eta Libiaren arteko muga, ondotik Egiptora sartu eta bertatik Gazara heltzeko asmoz. Berez, Libiako autoritateen babesa jasota du ekimenak, eta jarrera horri segika bidea berriz irekitzea galdetu diete poliziei antolatzaileek.
Israelek Iranen aurka orain arte egindako aire eraso gogorrena egin du ostiral goizaldean, Leon operazioa-rekin. Erasoan, Israelgo Armadako 200 bat gerra hegazkinek hartu dute parte eta kalte handiak eragin dituzte Iraneko nuklear programa garatzeko eta misil balistikoak... [+]