"Publikoaren begirada beharrezkoa da dantza-lana erabat osatzeko"
Bruselan bizi da Jorge Jauregi, dantzari gasteiztarra. Beste askok bezala, Euskal Herria utzi behar izan du bere arloan profesionalki aritzeko. Dantza garaikidearen eremuan kokatzen bada ere, beretzat eszenak ez du arau jakinik espresatzeko garaian. The Darling Scenes azken lana aurkeztera itzuli da Bilbora. Errealismo basatia eta abstrakzioa batzen ditu lanak.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Zein izan zen zure lehen kontaktua dantzarekin?
Lehen kontaktua ikusle gisa izan nuen, La Fundicion areto zaharrean egiten ziren dantza garaikideko lanak ikusten ari nintzela. Gasteizen ikasle nintzela klaseak hartzen hasi nintzen. Inprobisazio eta kontaktu tekniketan trebatu nintzen. Sorkuntzarako laguntza batzuk jaso nituen eta berehala pieza txikiak egiten hasi nintzen. Zaletu gisa aritu nintzen pare bat urtez lagunekin, eta 2001ean, Damian Muñozek deitu zidan lan baterako [dantzari gasteiztarra berau ere, Bartzelonan eta Milanen bizi da] eta Bartzelonan geratzea erabaki nuen. Orduan hasi nintzen benetan dantzari lanetan. Azkenean Bruselara joatea erabaki nuen, hango Ultima Vez dantza taldeak interesa piztu zidalako. 2009 arte konpainia horretan lan egin dut eta orain bakarlari gisa aritzen naiz. Datorren urtean beraiekin arituko naiz berriro ere, haien azken lana dela eta, biran.
The Darling Scenes bakarlari gisa aurkeztu duzu. Aurreko lanetan bezala, publikoarekin harreman berezia sortzen duzu. Begiratzen dituzu, seinalatzen dituzu, euren jarrera zeureganatzen duzu. Publikoa probokatzea gustatzen zaizu?
Lotura berezia sortzea maite dut, espazio eszenikotik harago zerbait proiektatzea. Probokatzea baino gehiago, publikoarekin konexioak bilatzen saiatzen naizela esango nuke, ez dut euren presentzia saihesten eta norbait begira badut, jakin behar dut erreala dela. Azken lan honetan bereziki, pertsonaia inguratuta sentitzen da, presentzia hori nabarmena da.
Sor daiteke sortzeagatik ala sorkuntzak beti izan behar du erakusteko xedea?
Beti ari gara sortzen sortzeagatik. Alabaina, batzuetan norabidea edota asmoak argitu behar dituzu, egituratu egin behar duzu egiten ari zarena, baina oinarrian osagai hori dago, sortzea. Erabat baliagarria da sortzea sortzeagatik, azken finean fisikoki lan bera egiten ari zara. Sortzen duzunean sortzeagatik egitea, edo dantzatzen duzunean dantzatzeagatik, erabat zilegi da.
Publikoak beste dimentsio bat ematen dio antzezlanari?
Jakina. Zerbait partekatzea, ikusia izan dadin, horixe da azken helburua. Trukaketa moduko bat sortzen da, eta kanpoko begirada horrek osatuko du egiten ari zarena. Horregatik, garrantzitsua da publikoarekin hitz egitea, haiek gustuko dutena zer den jakitea. Alderik interesgarriena da, kanpoko begirada horrekin antzezlana osatu egiten baita. Sorkuntzaren azken xedea da, egindako lanak bueltan ekarriko duena interesatzen zait bereziki.
The Darling Scenes azken lan honetan, mugimenduaz gain, hitza ere erabiltzen duzu, hainbat joera eszeniko nahasten dituzu.
Bai, lan honetan hainbat erregistro ezberdin dago. Nire ibilbidearen antzekoa da, nahiko heterogeneoa. Azken finean, hori gara, zaku bat, non ibilian ikasitako guztia sartzen duzun, eta dena nahasten duzun. Oso gauza ezberdinak egin ditut, eta hori lan honetan ere islatzen da. Gorputzak, berez, espresiobide gisa ezaugarri asko ditu. Diziplinatan banatu daitezke, antzerki-dantza bezala uler daiteke. Nire ustez, arte eszenikoak dira oro har. Azken finean, ahotsa ere gorputzaren ezaugarrietako bat da, komunikazioa lortzeko bidea. Musika tresna bat afinatzea bezalakoxea da, nora heldu nahi duzun egindako lana komunikatzeko. Azkenean, era naturalean atera zait, baina egia da erregistro asko dituela. Ez dago araurik. Mundu abstraktoa errealismo hutsa bezain baliagarria da, azken lan honetan erakusten den moduan. Unearen eta norberaren beharrizanen araberakoa izan behar du sorkuntzak.
Bruselara joan zinen Euskal Herrian ez dagoelako dantzarientzat lanik?
Ez dago dantzari gisa profesionalki lan egiteko aukerarik. Eta ez dago dantzarientzako lanik, lehenengo eta behin, konpainia iraunkorrik ez dagoelako. Norberak sortzen du berea, eta zorte on! Ez da posible. Karrera profesional bat izateko kanpora joan behar da, lan bat sortu eta hori 100 bider erakusteko aukera izateko. Belgikan dantzariaren lanbidea beste lanbide bat gehiago da. Free lance lana nagusitu da han ere, baina konpainia baterako lan egiteko eta lan kontratu bat izateko aukera ere bada. Languntza iraunkorrak badira eta jendea hortik bizi da, familia osatzen dute, eta gainerakoak. Han hori normalagoa da, hemen bideraezina da.
Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.
Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.
Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan.
Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]
Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute
Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]
Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa.
Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.