Krisiak jauzi kualitatibo handia ematera bultzatu zuen Saure argitaletxea, duela hiru urte. Paperezko albumak alde batera utzi eta digitalaren munduan sartu ziren buru-belarri, streaming formatua hobetsita. Kultura, bakea eta ekologia dituzte ardatzak, eta kalitatezko jendarteak umorez islatzea, betiereko asmoa. Hurrengo erronka: esperantoa.
Zein da zuen hizkuntza politika?
Tokian tokikoa egin behar da. Hartu zaituen herrira egokitu beharra daukazu. Euskarazko liburuetatik abiatu nintzen, gaztelaniari heldu genion gero. Halaber, frantsesera ere itzultzen dugu dena, nire hizkuntza den aldetik, eta baita ingelesera ere, lingua franca izaki. Orain portugesari heldu diogu, hizkuntza interesgarria delako, Brasilera begira. Gure lan hizkuntzak bost horiek dira oraingoz, eta potentziatu nahi genituzke, hizkuntzen aniztasunean denek dutelako ekarpena. Arazo bakarra ikusten diot, hizkuntza asko denean, norbere hizkuntzaren esentzia galtzen dela, eta ingelesa ez da soluzio egokia. Gizaki guztiek hizkuntza osagarria izatea nahi badugu, zalantzan jarri beharko genuke hizkuntza osagarri horrek ingelesa izan behar duenik. Gaur badelako, baina hemendik zenbait urtera txinera ere izan litekeelako, adibidez.
Baina munduak ingelesaren alde egin du garbi.
Norantza bakarrean doala dirudi, baina gerta liteke zenbait urteren bueltan joera aldatzea, arrazoi bat edo beste tarteko. Ingelesa oso zaila da, ez beharbada gramatika, baina ulermen oso zailekoa dugu, ez da hizkuntza argia, errazago konprenitzen da ingelesez ari den italiarra, ingelesez ari den ingelesa baino. Bost lan hizkuntza ditugu, eta zenbat eta gehiagorekin aritu, orduan eta behar handiagoa dut hizkuntza neutro bati heltzeko. Erronka ere bada.
Esperantoari helduko diozu?
Hain zuzen, horixe izango da nire hurrengo ahalegina, esperantoa ere kontuan hartzea hurrengo lanetan. Aldarrikatzen dena fisikoki demostratzea ere komenigarria baita. 2014rako finkatu dugu esperantoz plazaratzeko epea. Nire ustez, esperantoa indartu beharko genuke zuzenean, hizkuntza osagarri horrek neutroa behar duelako izan. Zibilizazio bati lotutako hizkuntza, osagai propioak dituena, ezin da inposatu, ez da ona, hizkuntzaren osagai horiek ere partekatu behar direlako. Instituzioek ere lagundu beharko lukete hizkuntza neutro hori indartzen.
Zein aurreikuspen duzue salmenta aldetik?
Epe motzean saldu beharretik abiatzen bagara jai dugu, ezer ez baita errentagarria. Argitaldarien eta arlo horretan diharduten enpresarien lana, besteak beste, inbertsioak egitea da, eta bidearen zati bat partekatuko duten erakundeak erakartzea. Oso positiboa da hori eta horretan ari gara, bestela denak desagertuko baikara.
Argitaratzaile bezala gidoiak hartzen ditut, eta narrazio motarekin bat etorriko diren marrazkilariak bilatzen ditut. Ondoren koloristak heltzen dira eta atzetik itzultzaileak. Halaxe sortzen da liburua. Gero hedapena dator, etengabe aldatzen ari den arlo hori. Jada ez dugu paperik, digitalak dira gure liburuak, eta zenbait plataformatara heldu beharra dugu. Azken aldi honetan hezkuntza plataformak hartu ditugu kontuan, eta liburuaren maileguan oinarritzen direnak, gurpil modukoak.
Zer-nolako lana izan da digitalera pasatzea?
Papereko ia gehiena pasatzea lortu dugu. Autoreen %20ak ez du formatu berrira pasatu nahi izan, baina %80ak bai. Baimena eman diguten horiena ari gara digitalera pasatzen.
Lan moldea aldatu duzue?
Ez. Lehen bezala ari gara funtsean. Autoreari aurrerapena ematen zaio. Saldutako aleek aurreratu dugun diru-kopurua gainditzen dutenerako pare bat urte iragango dira. Hauxe da, nolabait, argitaldariak eskaintzen duen bermea. Autoreak berak ere igo dezake egin duen lana plataformara, baina ez du argitaldariak ematen dion aurrerapena izango. Eta baliteke bi liburu besterik ez saltzea. Bestalde, gu plataforma ugaritara heltzen ari gara eta akordioak etengabe hitzartzen ditugu. Gure lanak bilaketa, ikerketa, eta plataforma nahiz hizkuntzekiko kongruentzia ere hartzen ditu bere baitan.
Editorea, bestalde, dinamizatzailea da. Nire kasuan, gainera, bildumak sortzen ditudalako, eta autoreak, bilduma bati lotzen zaionean, liburu bat baino gehiago egingo duelako. Esate baterako, ekologian, Txani Rodriguez laudiotarra dugu egilea. Azken hiru liburuak, 10-12 urteko gaztetxoei zuzenduak, Zeharkaldi urdina, Tulmesera itzuli eta Uretarrak ditugu. Komiki gehienek kontuan dute heziketa, ez lezioak erakusteko, giza kalitatezko mundu batean kokatzeko baizik.
Promozioari dagokionez, kaleko presentziarik ez izateak aldatuko zizueten funtzionatzeko modua.
Paperean ginenean errazagoa zen. Tailerrak antolatzen genituen eskoletan, liburu azokak ere baziren, Getxokoa, Durangokoa, editoreen gremioarekin Donostiara edo Zarautza joaten ginen udan... Orain kolaborazioak bilatzen ditugu. Frantsesez argitaratutako albumak sustatzeko, esaterako, Madrileko Institutu Frantsesarekin egin dugu hitzarmena. Euskaraz, bestalde, Azkue fundazioarekin dihardugu. Iaz Antso Jakituna Fundazioarekin batera ilustrazio lehiaketa antolatu genuen, zuzenean. Ilustrazioak enkantean saldu genituen gero, eta dirua Intermon-Oxfam erakundeari helarazi zitzaion Mauritaniako proiektu baterako.
Oraintsu, e-comic-experience.com proiektuari heldu diozue, zenbait komikitxo berri ipini dituzue doan.
Bizitzaren Zientziak deituriko atalean daude aipatu dituzun horiek, baliabide pedagogikoetan, eta zehazki ekologian. Iñigo Sarasolarenak dira, euskaraz sortuak. Ez da erraza internet munduan sartzea eta hastapenetik pagatzen hastea. Pedagogia pixka bat behar da. Hauxe da gure planteamentua: tori hau doan, zenbait galdera egiten dira, kasu honetan naturari buruz; gustatu bazaizu, eta gehiago jakin nahi baduzu, jar zaitez argitaletxearekin harremanetan, eta ikusi zer duen. Pirateoaren aurka babesteko eta aldi berean hezteko saioa ere bada.
Bakea, ekologia eta kultura dituzue ardatzak.
Ez dugu alde komertziala bilatzen. Superheroiek badituzte euren plataformak. Sentsibilitate jakin bateko autoreen arteko ekimena eta elkar ulertzea bilatzen dut. Eta umorea present dugu beti, bestela testu-liburuak egitea bezalatsu bailitzateke.
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]