Zildairik gabeko ahoa

Hudoa (Mustela furo).
Hudoa (Mustela furo).

Azukrea emendatzen ari da. Goza eta goza ari dira fruituak landareetan: sagarrak, udareak, gaztainak, mahatsak, intsusaleak, zuhandorraleak, udarelatxak, maaltzaleak, maspilak, basakaranak, arantzaleak, gurbitzak... Beren haziak sakabanatuko dituzten animalien aho-sabairako, gutizia tentagarri izateraino ondu behar dira fruituak, eta azukrea da kakoa. Azukreak bere bidea egiten ari dira, ontzen, hobetzen, gozatzen... Azukre findegiak dira fruituak. Fruitu heldu horiek emango duten muztioan azukreak hartzituz ardoak egingo ditugu. Azukreok ahoaren ortzia kitzikatuko duten lurrin konplexuenak, sotilenak, ederrenak bihurtuko dira.  

Etxeko mahastitxotik mahastiak itsaso diren lurretara joana naiz lehengo astean. Animaliak dabiltza, gabiltza mahats mordo artean. Geurean azeria dabil, eta ikusten dudanero, Esopori egozten zaion eta gero Felix Maria Samaniego biasteriarrak XVII. mendean bere erara idatzi zuen Azeria eta mahatsak alegia datorkit gogora. Beste animalia batzuk dabiltza Biasteri aldameneko Villabuenan, panpanoak, zabalik hartu nauen mahasti itsasoan. Untxiak. Eta ehiztariak. Ingurune lehorrean mahatsondoaren panpano oparoak jaki ederra untxi belarjalearentzat. Eta mahastizain ehiztariak ezin untxia bapo berdintzen ikusi. Mahatsaren emana eskastuko denaren ustearekin ehizarako grina pizten zaio; nola piztu gainera! Horrek Samaniegoren beste alegia bat berritzen dit: Ehiztaria eta untxiak, La Fontaineren bat iturri duena. Mahastizain-ehiztari lagunak, hirurogeitamartaka urte ditu eta untxi jauzkarien ehizarako beste animalia baten laguntza behar du. Ez da, ez, txakurra. Hudoa da. Hudo haragijalea untxiaren gordelekuaren labirintoko zuloetan sartu, hura harrapatu eta aitaren batean jango du. Untxia hiltze soilak ez du, ordea, ehiztaria aseko. Hudoak ez, berak jan nahi du untxia. Horretarako hudoak untxia izutu eta uxatu behar du eta zulotik aterarazi, ehiztariak nahierara tirokatzeko. Hortzak ezin erakutsi ditu hudoak. Ahoa itxirik lan egin behar du. Zildaia du ahoan. Ez edonolako zildaia, alajaina! Ehiztari horren ustez, lagun bakar batek egiten omen ditu hudo-zildai horiek, Kanarietan. Tokitan! Etxeko ardo paregabeak bustitako ehiztariaren zildairik gabeko ahoak, lasai asko, harro asko, azaltzen dit bere balentrien berri.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Bestelakoak
2019-05-19 | Jakoba Errekondo
Zaldaleak irabazten

Egunak gauari gaina hartzen dio udaberriko ekinozioarekin. Aurten martxoaren 20an gertatu da, 22:59an, udaberriaren atea irekiz. Eki aurrizkiak gauza bera esan nahi du. Ordura arte gaua luzeagoa zen. Egun hartan egunak eta gauak hamabina ordu izan zituzten. Ordutik eguna... [+]


2019-03-31 | Jakoba Errekondo
Klima aldaketa eta paisaia

Eguraldia aspaldian dugu hizpidean jarria; klimarena, ordea, berri samarra da. Klima aldaketa zer den argitu behar handirik ez dago. Paisaia zer den azaltzea bai, horren premia gorriagoa da. Puri-purian dago klimaren aldaketaz hitzaldi, mahai inguru edota nazioarteko... [+]


2018-09-16 | Jakoba Errekondo
Sagardoaren emakumeak

Fruituak bildu eta dolarerako bidean jartzeko sasoia da. Udarea (Pyrus communis), sagarra (Malus x domestica), mahatsa (Vitis vinifera)... Bide motz eta azkarra dirudi baina makina bat itzulinguru eta hauen saihesbide landu behar dira fruitua muztio eta muztioa edari alkoholdun... [+]


2018-07-22 | Jakoba Errekondo
Alde guztietatik jatea

Euskal Herrian nekazaritza etengabeko kolonizazioaren historia da. Toki guztietan bezala. Lehen lantzen ez zen lurra lugorritu; lehen ereiten ez zen uzta erein; lehen jaten ez zena gozatu. Dena beste nonbaitetik ekarria. Historia horietako asko idatzi dituzte nonahi laboreek;... [+]


2018-04-22 | Jakoba Errekondo
Kurka-kurka

Laboreekin egiten diren ardoetara itzuliz, ezker-aihena (Humulus lupulus) kontserbatzaile eta dasta mikatzaren eransle dute. Laboreak eta ezker-aihena uztartzeak makina bat zurrustada gozo sortua du, kurka-kurka, batik bat garagardoaren herrialdeetan. Lagun batek azaldu berri... [+]


Eguneraketa berriak daude