Idiazabalgo herriak eman duen fruiturik bikainenetakoa izango da Gazta zati bat filma. Herri baten nahia –zer eta nolakoa izan nahi duen erabakitzeko eskubidea–, oinarrizko eskubidea bestalde, da film honen leitmotiva. Horren inguruan biraka dabil film osoa, baina a zer-nolako ibilbidea jorratu behar izan duen gaztaren herriak. Angel Oiarbide da ideia hori izan eta bultzatzen aritu dena. Lehenbizi herri mailan indarrak biltzen ahalegindu zen erabakitzeko eskubidearen aldeko kanpaina horretan, ideologia politiko desberdinetako jendea elkartuz. Eta herrian fruituak eman zituen egitasmo horrek: erabakitzeko eskubidea defendatzen zuten beste herrialdeen jokabidea aztertu zuten (Quebec eta Eskozia), bereziki azken honetakoa. Gero, bideak ireki zituzten Eskoziako politikariekin eta herritarrekin elkarretaratzeak egiteko. Ondorioz, Idiazabalgo talde handi bat, laurogei bat lagun, Eskoziara joan zen eta izugarrizko ekitaldia eta festa antolatu zuen politikariak eta herritarrak uztartuz. Gero, Eskoziako talde handi bat Euskal Herrira ekarri zuten jaialdi erraldoia antolatuz, herriaren eta politikarien presentziarekin hemen ere. Eta ederrena, bi herri zahar hauek beren folklorea, herri kirolak, musika, elkartasuna eta bizinahia azaldu zuten modu baketsu bezain ludikoan. Hunkigarria da Europako bi herri zahar hauen bizinahia eta euren tradizioak eta bizimoldeak gordetzeko egiten duten ahalegina.

Film xumea da, handiusterik gabea, autentikoa, eta autentikoen artean benetakoena Luis artzaina. Artzainaren pertsonaiak film xume hau handi egiten du, pertsonaia sotil eta tolesdurarik gabeek denok txunditzeko duten ahalmenarekin. Azkenean, Luis artzainaren gazta zatia Nazio Batuen Erakunderaino iritsiko da, gure herriak erakunde horretan herri libre gisa egon nahi duela aldarrikatuz.

Egitasmo honi Nazioen Mundua deitu diote eta dagoeneko Goierrira zabaldu da. Idiazabalgo herriak eredu bikaina eskaini digu guztioi konturatzeko herri proiektu jator bat dagoenean, lehenbizi sinetsi egin behar dugula horretan, gero indarrak bildu norberaren ideologia eta aukera politikoen gainetik eta, batez ere, Angel bezalako gidari kementsu eta argiak jarri horrelako ekimen baten gidaritzan.

Filmak barru-barruko fibrak astintzen dizkizu eta bukaeran aho-zapore gozo bat uzten dizu, “hau dena posible da, borondatea behar aurrera eramateko” pentsamenduarekin batera.