Bizitza nomadak
Hirurogeita bigarren eguna da gaurkoa, etxe-istripu batek zenbait astetarako geldi-geldi egotera behartu ninduenetik. Liburuz eta ordenadorez inguratua, ohea egokitu nuen oinarrizko nire premia fisiologikoetara eta logelako leihoa izan dut behatoki aparta, gora eta behera paseatzen ari direnen zelatari ezkutu bihurtuta. Nire aurrean, seguru asko ibilbide berdina milaka urtez egin duen ibaiaren urak abiadura biziagoa hartzeko esperoan daude, itsasertzerako noiz helduko irrikan, nonbait.
Ibaiak pertsonaren bizitzaren misterioa ekartzen dit gogora. Bi ertzetatik doaz eta datozen gizon-emakume horien ilusio eta ametsak agertzen zaizkit, baita zoritxarrak ere, pertsonaien izenak ezagutzen ez ditudan arren. Baina beraiekin batera nabil ni ere, gora eta behera, jaiotzatik bertatik bide bertsua gainditzen ahalegindu baikara: osasuna, ongizatea, bakea, betierekotasuna... pobrezia, biluztasuna, zalantza, heriotza! Inongo ziurtasun arrazoitu eta egiatasun sistematizatu ez dator dependentziaren sentimendua arintzera, ezgaitasunaren zentzu infinitoa mugatzera. Eskuetatik bakarrik ez, baizik geure ahalmen finitoetatik ihes egiten digun sentsazio itogarriak patuaren aurrean jartzen gaitu, preso bezala.
Ibaiaren sinbolismoa, bere ur txiki zein handiekin, zirraragarri bihurtzen da, korrontez gora abiatu nahi dutenentzat. Eroen lantegia litzateke iturbururantz itzultzea. Ur tantak beherantz –itsasoaren zabaltasunerantz– doazen moduan, gu –bizitzaren ibiltari garenok– zerumuga berriak aurkitu beharrean gaude, non eta itsasoaren sakontasun mugagabean ezkutatzen diren bazterretan edota desertuko hondarretan barrena. Horietara helduz gero, gutariko bakoitzak irakurriko ditu bere baitan berari dagozkion zeinuzko xehetasunak. Eta haiek non dauden aldez aurretik ez dakigulako bihurtzen zaigu bilaketa eternala.
Gure mendebal zibilizazioak aspaldi okerrarazi zuen gizakiaren adimena, horren aurrean berezkoak ez zitzaizkion balioak ipinita. Dena dago prestatuta zentzuak lokarrarazteko eta arrazionalismoarekin zigortzen gaitu, adimenaren askatasunik txikiena ere arbuiatzen delarik. Bizitzaren misterioa ezabatu egin da gure eguneroko menuetatik. Ez zaio interesatzen sistemari. Sirian lehergailu batek berrogei lagun hil dituela da zerbitzatzen zaigun albistea. Edota gure auzoan emakume bat gazte batzuek bortxatua izan dela. Eta azalean geratzen gara. Beldur diogu horren guztiaren azpian zer dagoen ikertzeari. Badirudi ez garela gai “nahikoa da!” ozen bat oihukatu eta aurrera pausu bat emateko. Zerbaitek tiratzen gaitu atzerantz, arrazionalismo itogarriari galderak planteatzeak zailtasunak besterik ez digula ekarriko abisatu nahi baligu bezala.
Baina konbentzituta nago nomadak izatea dagokigula, bihar kanpamendua non edukiko dudan ezezagun. Bizitza-egonkortasunak mugak markatzen dizkigu, eta gurea bakarrik ez den espazio baten jabe garela sinestarazten digu. Eta, azkenik, baita horren defentsan bizitza bera alferrik galtzera ere eramaten gaitu. Nomadak izatea, hain zuzen, inongo egiaren jaun garenik pentsa ez dezagun. Nomadak, gure hutsen erantzule azkarrak izan gaitezen. Nomadak, azken finean, gure eguneroko egitaraua etengabe errebisa dezagun. Ez da hizki bat ere betikoa ongi idatzia dagoenik. Horregatik, arretaz eta zentzu osoz erreparatu behar zaio bizitza-literaturari.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]