Urtebeteko ibilbidea

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

EDITORIAL bateratua argitaratu genuen duela urtebete euskarazko hedabide ez publikoek, 2011ko otsailaren 1ean: 75etik gora hedabide batu ginen “Beste jauzi baterako ordua” aldarrikapenean. Usaintzen genuen gure ohiko bide estua are eta bidexkago bilakatuko zela bizi dugun krisialdi sakonean. Diru-laguntzak, publizitatea, salmentak… meharrago da dena eta hedabide batzuk hasi dira bidean erortzen.

Elkarrekin hobeto eutsiko geniola pentsatu genuen orduan eta horretan ari gara oraindik ere, ea elkarrekin zer egin emankorrago izateko, ea sektorea egituratzeko gai garen ahaleginean. Bitartean, instituzio eta alderdi politiko ugarirekin izan gara: oro har, ez dut uste ulertzen dutenik azken 30 urteetan euskarazko hedabideen eremuan egindako ahaleginaren zati handi bat kareletik behera joan daitekeela. Uste dut haiek uste dutela ezin dezaketela ezer egin, aurrekontuen hersturaren patuak jota direla; edo dagoeneko asko egiten dutela, gurean %11 bakarrik murriztuz (adibidez Jaurlaritzak). Uste dut gaitza egiten zaiela ulertzea gure sektoreak inbertsio txikiarekin etekin handia lortzen duela eta zerbitzu handia ematen diola gure hiztun komunitate txikiari.

Topaguneko Topaberri barne buletinaren 65. zenbakian urte honetan sektorean emandako urratsez aritu ziren Topagunea, Berria Taldea, Goiena eta Argiako ordezkariak, eta guztiek balorazio oso positiboa egiten zuten emandako urratsez. Gehiago gura, baina egindakoaz pozik, eta kasu batzuetan harrituta, ibilbide hori egiteko gai izango ez ginelakoan. Eta Topaguneak apustu argia egiten zuen buletinaren titulu nagusiarekin: “Euskarazko hedabideak: aliantzen garaia da”. Borondate baten agerle da, gaur gaurkoz badirudi nahiko partekatua sektorean, baina zeren inguruan eta nola aliatu asmatu beharko dugu orain. Eta horretan ari gara.

Badugu zertaz jardun, egituratzeez dauden ikusmolde desberdinak batze aldera, publizitateaz, sektorearen indar eta ahulguneez, aldarrikapenerako bideez… Maldan gorako sasoiak dira, zalantza barik, baina noiz ez? Gure burua lasaitze aldera egindako galdera erretorikoa izan liteke, baina egia borobila ere bai; egia den moduan euskarazko hedabideen burbuilak eztanda egin dezakeela, oparotasunaren burbuilak hala egin duenean.

Asmo eta gogoak ehundu artean, gure agintariei gogorarazi beharko diegu behin eta berriz, zergatik den garrantzitsuagoa AHTren kilometro bat euskarazko hedabideak lau urtez laguntzea baino. Edo, adibidez, zergatik 70 milioi euro gastatzea Tabakalera eraikitzen, hura zertarako izango den batere garbi ez dagoenean; zergatik gastatu dirua –Iruñeko Aranzadiko baratze parkea– natur gune apurrak urbanizatzen edo parke bihurtzen; zergatik gaztelaniazko Nafarroako hiru telebistak 2,5 milioi euroko diru-laguntza duten eta euskarazkoek zero, zergatik… Hara etengabeko lana: ezetz esan behar diegu agintariei, dirua badagoela, nola bideratu, hori dela kontua.

FRANÇOIS HOLLANDE-K –PSko lehendakarigaia da maiatzeko hauteskundeetan– hori esan dio Nicolas Sarcozy-ri, gaizki ari dela gastatzen dirua, baina batez ere diruaren hariak kontrolatu behar dituela, eta berak hori egingo duela lehendakaria denean, egiazko etsai ikusezinaren aurka aritu: eta, erreforma gogorra iragarrita, gerra deklaratu die finantzamerkatuei. “Ordua zen!” esan genezakeen, eta akaso sinetsi, baldin eta Hollande bera PSko idazkari nagusia izan den 1997tik 2008ra, bere alderdiak orain etsai izendatu duen horri alfonbra gorria hedatu izan ez balio.

Rubalcaba-Chacón lasterketari ere usain bera dario: “Tanto monta monta tanto” hura Erdi Arotik egunotara primeran egokitzen da Espainian eta, zoritxarrez, Espainiako ezkerrean ez dago egungo krisiari eta PSOEren eta PPren erreformei erantzun bateraturik eskainiko dien alternatibarik. M-15eko hura da antolatuena, eta burua altxa ezinean dabil, antza oraindik herritarrak gehiegi hondoratu ez direlako. Hori, aurten langabezi tasak seguruenik %25 gaindituko duen gizarte batean. Zer gehiago behar ote da “aski da!” esateko?


Azkenak
Itsaso zakar bat eta bi ahots poetiko

Xak eta Ekiza

Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.

-------------------------------------------------------

Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]


Jaizkibel konpainiak gutuna eman dio alkateari, desfilean: “Estrategia aldatzeko garaia dela adierazi diogu”

Jaizkibel konpainia berdinzaleak bi ekintza berezi egin ditu Hondarribiko alardearen egun honetan. Batetik, urte luzez ukatu zaion eta Alarde Tradizionalak baino erabili ez duen espazio oso sinbolikoa bere egin du; bestetik, gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako... [+]


Gida bat Donostiako Zinemaldiaren atarian

Euskarazko ekoizpenek presentzia nabaria izango dute aurtengo edizioan. Bestelakoen artean, espektatiba handiko lan eta gonbidatuak izango dira Donostian: George Clooney protagonista duen Jay Kelly pelikula; Angelina Jolie ere ikusiko dugu Couture-rekin; Julliete Binoche... [+]


Euskarazko ekoizpen ugari, Zinemaldian

Sail Ofizialean erakutsiko dira hiru: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak. Lehia nagusitik kanpo, zuzendari onenaren saria irabazten ahaleginduko da Irati Gorostidi Aro berria pelikularekin. Beste zenbait lan ere aurkitu ahalko dira.

Zinemaldiaren atariko orokorra beste [+]


ANALISIA
CAFek Israelekin kontratua eteteko asmorik ote du?

Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]


Tunisian dira, abiatu eta astebetera
“Flotillaren aurkako eraso bat Palestinaren aldeko greben pizgarri balitz, ongi etorria izan dadila”

Astebete igaro da Bartzelonako portutik Global Sumud Flotilla ekimeneko lehen ontziak itsasoratu zirenetik, Gaza helburu. Tunisian lurreratu berri erantzun ditu ekimeneko euskal ordezkaritzako kide Itziarrek ARGIAren galderak, igande arratsaldean. Flotillako Tunisiako ontziekin... [+]


Enpatia garaia

Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]


2025-09-08 | Nagore Zaldua
Itsas izar arantzaduna
Izarren hautsa

Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]


2025-09-08 | Jakoba Errekondo
Orria egitera

Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]


2025-09-08 | Garazi Zabaleta
Amama
Lursail bakoitzak bere arnoa

Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]


“Inoizko euskal zinemarik indartsuena” izango da 73. Zinemaldian

Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.


26 herrialde prest dira Ukrainan esku hartzeko, baina Putinek erantzun die helburutzat joko dituela

Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]


Hizkuntza bat gutxiago munduan: azken caddo hiztuna hil da

Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]


Asimilazioaren kontrako topagune izanen da Izpegi irailaren 19 eta 20an

Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.


Eguneraketa berriak daude