Apatiaz
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Elhuyar Hiztegiak apatia definitzeko orduan: axolagabekeria, arduragabekeria, laxokeria, zabarkeria hitzak erabiltzen ditu. Bizitzako edozein esparrutan, dela bikotea, dela lana, dela komunitatearekiko konpromisoa... ez da apatia baino jarrera edo aldarte okerragorik. Motibazioak edo barru-barrutik sortzen zaigun bulkadak aktibatu egiten gaitu, geure hori aurrera ateratzera bultzatzen gaitu, egoera zailenetatik irteten laguntzen digu, erresistentzia gaitasuna ematen digu.
Motibazioa lausotzeak berriz, apatian murgiltzen gaitu. Inguruarekiko interakzioak (lagunarteak, arduradunak, politikariak...) aktiba gaitzakeen moduan, era progresiboan, motelduz ere joan gaitezke, motibaziotik motibaziorik ez-era. Bere bidea egin nahi duen taldetik esaneko artaldera.
Lehenengo begiratuan pentsa daitekeenaren aurka, gizarte motibatua ez da antza interes publikokoa. Gurean badira apatiari aurre egin eta esnatu diren hamaika adibide. Erakunde publikoen boterearen erabilera okerrak batzuei apatia eragiten die eta beste batzuk esnatu egiten ditu, aktibatu, mobilizatu.
Mobilizazio horren adibide garbia zen Kukutzaren kontra agintariak burututako eraso desproportzionatuak, hiritarrak esnatu ditu oraingoan. Autoeraketaren suari haizea eman diote eta garra zabaldu egin da. Kukutza gizarte zibilaren autoeraketa gaitasunaren adierazle bikaina izan da eta botere publikoak Kukutza desprestigiatzea bilatu du lehenengo eta indar erabilera desproportzionatuaren bidez, eraikina suntsitzea lortu du ondoren. Eraikina bota dute, baina espiritua, sena, inoiz baino biziago agertu da.
Nola liteke gizarte zibilaren protagonismo eta parte-hartzea ipar izan beharko lituzkeen gizarte proiektu batean, horren adierazle diren adibideak isilarazi eta desagerrarazi nahi izatea? Botereak gizarte erreakzioaren kontra gogor jotzeak ez du motibaziorik sortzen, amorrua edo apatia eragin ditzake; lehenengoa hobe bigarrena baino. Ordena publikoa ezartzea helburu duen botereak, desordena lortzen du modu honetan, eta hala hobe, horren aurrean isiltzen den gizartea apatian murgildu den seinale baita.
Zein interes dute politikariek apatia bultzatzeko? Lehenago ere, krisiak gogor jotako herrietan autoeraketak herritarrak politikarien aurretik jarri ditu. Agintariek ematen ez ziena, edo emateko gai ez zirena, herritarrek euren kabuz lortu zuten (Kukutza horren adibide garbia). Lau urtean behin ahalmen delegazioa egiten dugu hiritarrok. Herriak nahi duena emateko gai ez denak, gutxienez herriak lortu duena errespeta beza. Ala, apatia beharrean amorruaren bila ari al gara?
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Txinako Qinghai enpresak atzera egin eta ez ditu 257 milioi euro inbertituko potasa meategi proiektuan. Finantzaketarik gabe ez ezik, Muga meategia ustiatzeko lizentzia ere ez du proiektuak, 2024ko urrian Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi... [+]
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]
Bilboko Udaltzaingoak kale saltzaileak Bilboko Gas plazatik kanporatu ditu, bertan bizi baitira kale egoeran Aste Nagusian salmentak handitzeko asmoarekin. Bilboko Konpartsek eraso arrazisten kontrako protokoloa aktibatu, eta elkarretaratzea egin dute.
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
85 urteko gizonak bere emaztea hil zuen uztailean, eta Poliziaren ikerketaren ondoren behin-behineko espetxealdian zegoen. Orain, Nafarroako Auzitegiko Bigarren Atalak esan du gizonak "ageriko narriadura kognitiboa" daukala eta "zaurgarria" dela.
Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]
Plantillak astelehenean ekin dio grebari, kaleratzeei ezetz esateko. Espedientearen kontsulta-aldia abuztuan hasi izana salatu du Hego Uribeko LASek, enpresaren asmoa "langileen mobilizazioa eta erantzuna oztopatzea" izan delakoan.
Komunikazio ministro eta gobernuaren bozeramaileak iragarri du neurria. Berehala galdetu diote ea mehatxuren batek bultzatu duen erabakia, eta horri erantzun dio "mehatxua Israelgo eskuin muturretik" datorrela.
Abuztuaren 13an, 54 urteko Nafarroako garraiolari bat hil zen Bartzelonan deskarga lanak egiten zituen bitartean. Hurrengo egunean, Errenteriako Merkaoiartzunen 58 urteko langilea hil zen istripu ez-traumatiko baten ondorioz.