Eta zuk galdetzen didazu?

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Ene!, zelako itxura ona hartzen ari den nobela. Eta zer, eta nobelako pertsonaia bati esker, Ander Blackberry-ri esker, –nobela molde berri bat asmatu ote dugu?–. Berak eman dizkigu-eta hainbat gako ezinbesteko. Batez ere, ezein nobelatan hain garrantzitsua den narratzailearenak.
Bagenituen bi pertsonaia nagusiak, Uxue hiltzailea eta Ander detektibea. Lehenengoa, honezkero ez badakizue, Madrilen bizi da. Jon Sarasuaren argazkiez forratzen zituen ikastolako koadernoak eta nahiago luke, norbait hiltzekotan, motiborik gabe erahil (ulertu egidazue ondo, inoiz ez dago motiborik inor hiltzeko, giza eskubideak dira lehenengo... eta gauza horiek). Etorriko dira gero psikoanalistak esatera Ttakun batean tratamenduan egon izana aitortzen zuela, baina benetan, ezereza da bere joera hiltzaileen iturri. Asasino nihilista moderno bat beraz, Albert Camusen ildokoa. Amy Winehouse zenaren orrazkera eramaten du eta baita kamiseta beltz bat, “I ♥ Madrid” jartzen duena zuri eta gorriz.

Detektibea, Ander Blackberry, polizia da, bai, baina ezagun du bizitzaren alde humanoa ere. Dotorea da janzkeraz, antigoaleko bizikleta beltzaz da higitzen alde batetik bestera, tarte txikiena duenean poema-liburuak irakurtzen ditu. Egiazki, Mallarmé eta Valéry-ren hermetismoa deszifratzen zailduta lortu du kasu korapilatsuenak ere ebazteko abilezia berezia. Juan Ramón Jiménez, Pablo Neruda eta Gustavo Adolfo Bécquer aldean eraman ohi ditu halaber. “¿Y tú me lo preguntas? Asesino eres tú” gustatzen zaio esatea susmagarria atzematen duenean. Ez du Jimmy McNulty-ren arrakasta emakumeekin, baina McNulty ez bezala, kaballero bat da, edonork bere alabarentzat (edo semearentzat) nahiko lukeen senar horietako bat. Liburu bat jaso berri du opari, Beñat Sarasolak eskainia, Roberto Bolañorena, azkenekoa, hil ostean argitaratu ziotena: Los sinsabores del verdadero policía.

Eta azkenik, Beñat Sarasola egile-narratzailea, autofikzionala, egungo eleberrigintzako avant-gardeak exijitzen duen moduan. Nobela bikainenetan bezala (Céline, Genet...), tipo gorrotagarri bat, putaseme bat. Hurkoa zanpatzeko aukerarik galtzen ez duena, laineza, antipatikoa, hotza, tontolapikoa, idiota, Real Madrilen jarraitzailea eta azken hauteskundeetan Hamaikabat-i bozka eman diona. Hura izango da, halaber, guztion zorionerako, hildakoa (tira, ulertu egidazue ondo, ez da inoiz poztu behar inoren heriotzarengatik, giza eskubideak dira lehenengo... eta gauza horiek). Ez du lan oso konplikatua Blackberry jaunak, hasi baino lehen baitakizki zein den hildakoa zein hiltzailea, baina badakizue, nobela onenetan hori gutxienekoa da, bidean gertatzen dena baita funtsezkoena. Esaterako, Bihotz Bin lehenengo esaldian ematen zaigu aditzera zein izango den amaiera, haatik, aurrera ekiten dugu atseginez. Bada, hemen ere berdin. Nobelaren izenburua jakin beharko zenukete honezkero, ez da Blackberry izan behar asmatzeko.

Nobelan oinarritutako telesailean detektibeak Kandido Urangaren ahotsa edukiko du. Uxueri Kontxu Odriozolarena ipiniko diogu eta Sarasola baboari, Marino Lejarretarena. Hala, ia osatua dugu nobelaren bizkarrezurra. Kontua borobiltzeko zer edo zer falta zaigu oraindik, beste pertsonaia gatz eta piperdunen bat-edo. Kontakizunari bizitasun eta morbo apur bat gehituko diona. Gay edo beltz bat ondo etorriko litzaiguke. Uxue, Madril eta halako lekuetan ibilita, ezagutuko duzu halakorik ezta?


Azkenak
Pantailen gehiegizko erabilera, desinformazioa eta indarkeria praktikak identifikatu ditu adingabeen artean Macsonrisas-ek

Ikasleek pantailekin duten harremana aztertu eta "Heziketa digitala LH eta DBH" izeneko txostenean jaso dituzte ondorioak Macsonrisas-eko kideek.


Kaleratze kolektiboa ezarri nahi dute Maderas de Llodion

Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.  


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


2025-09-05 | Gedar
Gaztetxea lortu dute Etxaurin

"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".


“Hondarribiko alardearen bi aldeak parez pare jartzea da zilegitasun bera ematea zapaltzaileari eta zapalduari”

Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]


Gipuzkoako Aldundiko zaintzaileek ez dute euskara jakin beharrik, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren arabera

Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


2025-09-04 | Karlos Zurutuza
Hizkuntzen museo txiki bat dago Parisen

Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.


Magda Oranich i Solagran
“Ezin ahaztu dut Txiki azkenekoz besarkatu nuen momentu hura”

50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]


María Chivite lehendakaria:
“Poliziaren abusuak eskala handikoak izan ziren eta garai batean baino gehiagotan gertatu ziren”

UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Erresuma Batuan 700 lagun atxilotu dituzte jadanik, Palestine Action taldeari babesa adierazteagatik

Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]


Mirentxu Loyarte hil da, euskal zinemagile aitzindaria

Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Hizkuntza politika “ausart eta berrituaz” eztabaidatuko dute TMeLaborategiaren udako eskoletan

Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
“Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu”

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Eguneraketa berriak daude