Oporrik gabe
Beñat zure nobelan hiltzaile izateko ohorea ematen badidazu, arren, izan dezala ausardia aski detektibeak –Jose Luis– zerbeza batetara gonbidatzeko, pare bat behintzat beharko baitugu. Badira bi aste bere maiteminaz pentsatzen ari naizela, Alaitz eta Maiderrekikoa, bai, (gai serioetara itzuli beharko genuke, ez baitakit Jose Luis, kontu arinokin gure buruari fabore egiten diogun, oso Erasmus, bokazio komertziala leporatuko digute) eta ez zait kasualitatea iruditzen nire nerabezaroko maitasun platonikoa Jon Sarasua izatea, gaur egun Argiako bideoetan ikusi eta bere paleta zanpatuekin hipnotizaturik geratzeraino. Diot, ez dela kasualitatea, zureek eta nireek badutelako kastitate katolikotik gertu dabilen irudi onbera, eta zure trikitixarainoko zirrara horrek ez zirudien teologiaz hitz egiteko gogoa... zein morbo gaiztok mugitzen gaitu?
Gainera Beñat, beroa erotikoa izateaz gain, edo hargatik, hiltzaile senen pizgarri ere izan liteke; sargoriak hiria hartzen duenean Faulkner edo McCarthyk idatzi gabe baina imajinaturik utzi zituzten krimen guztien susmoa sortzen zait, Lizarralderen ipuinetako orrialdeetan egin gabe utzi nituenak; hiltzaile papera egin nezake beraz nahiko egoki. Ez dakit zein hiltzaile mota nahi nukeen izan ordea.
Orain iraultzak baketsuak direnean (beharbada horregatik ari da hainbeste atzeratzen) ezin naiz bankariak hiltzen hasi. Zalantza sortzen zait gainera, erabaki ekonomikoen ondorioz krimenak eginez hasiko banintz, laster bihurtuko nintzateke nahiko espainolista, izan ere, ni Madrilen bainaiz langile, PNVri orain hainbeste molestatzen dion Espainia pobre horretakoa, eta noski, beraien kontra egin beharko nuke lan erreformaren kontura, aurrekontuen kontura, beti noski nazio trapitxeoen aitzakiaz, mesedez, PPk hauteskundeak irabaztean egingo dituztenengatik, Sarrionandiak aldizkari honetan utzi zuen esaldiaren kontra, euskaldunak bankariago baikara senegaldar etorkin baino, dirudienez (zin dagit, ez dugu etorkin senegaldarren antzik, eta beraien egoerarekiko errespetuz diot); ez da egokia klase kontuez nazio kontzeptu bidez hitz egitea, zehazgabe eta injustua izaten da.
Madrilen duela egun gutxi Vallecasko taberna batean gertaturiko bahiketaz oheratu ginen, ezer lapurtu nahi ez zuen gizon baten eskutik. “Depresioa dela eta tratamenduan zegoen” hasten ziren berriak hurrengo egunean. Elkarri begiratu genion lagunak eta nik: “Aizu, gogoa ematen du zerbait egiteko, ez gara tratamenduan alferrik egongo”. Beñat, bolondres bat gehiago hiltzaile izateko, bikotea ginateke, bat tratamenduan, bestea tratamenduan izana, titularretarako balio izaten du, behin psikiatratik pasa bazara, psikiatratik pasa direnen perfil bihurtzen baitzara, eta hilketaren bat egiten baduzu, zer esanik ez.
Arriskutsuak gara oporretan ez gauden guztiok; lanean ari garelako, langabe gaudelako, edo deprimiturik. PNVri espainiar pobreek sortzen dioten disgustua kontuan izanik, hirugarren mundu izaten hasita, gero eta gehiago hobe orain Palestinar bokazioa utzi eta alemaniartzen ari den Euskal Herriarentzat, patronala berdin gogaitzen dugu, alegia, pobreak, genetikoki pobreak, gero eta urrunago mantentzeko hartuko diren neurrien ondoren, askoz gehiago izango gara etorkizuneko abuztuetan Madrilen itzulika ibiliko garen sistemaz kanpoko depresiboak, oporretatik bueltatu direnen arropatan itsaso bila usnaka. Hiltzaile ere izan gaitezke, hartara jarrita, aukeratzeko izango duzu Beñat; denbora librea oso txarra da oporrik gabe.
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.