Gutarrismotik kamikazismora eta buelta


2011ko uztailaren 20an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Euskal Herria dugu, Euskal Harria baita ere, Euskal-tel, Euskal Pizza, Euskal Bideo, Euskal Kebab... Baina Euskal Bihotzik ez, antza. Ezagutzen dut proposamen bat baino gehiago –Kaixo, Holaxe...– buruan duenik, baina momentuz egitasmoak baino ez dira. Euskal Brangelina, Euskal Belen Esteban eta enparauei buruz ariko litzatekeen aldizkari edo dena delakoa dugula faltan, alegia. Halakotan besteren kontuekin asetzen da norberaren morbo beharra, eta akaso, Uxuek iradokitzen zuen gisara, euskaldunok gure artean ezin halakorik egin, gure besteak urrutiago daudelako beti. Euskal Herritik kanpo baino ezin ditugu besteak aurkitu ahal, eta horregatik ezin gure famatuen inguruko txutxu-mutxuka ibili, publikoki bederen. Bortitzegia litzateke.

Esana dut hemen bertan eta ez dut kontuaren gainean sobera tematu nahi, baina nabaria da atzerriko artista kaskar baten lepotik trufatzea naturala eta kasik osasuntsua dela, eta gure arteko bati buruz gauza bera egitea –arrazoiak berdin-berdinak izanik ere– ordea, gauza lohi eta laineza. Gutarrismoaren autokontsumorako joera-edo.

Ez dugu laidoztatzeko sortu den figura publikorik, beraz, bai ordea souvenir dendetan saltzeko moduko hamaika pertsonaia sinboliko eta mitifikatu. Ezbairik gabe, beharrezko dira mitoak. Gorrotagarriak dira sasi guztien gainetik ibiltzen diren pertsona inpartzial, hotz, ultrarrazional, ultrailustratu eta handiusteak, (ustez) mito oro mespretxatzen dutenak. Baiki, gutarron arteko gutarrismo goragutagutarra bezain gorrotagarria. Mitoak behar ditugu, egia da, baina ahal dela kafeina gabeak eta sakarinarekin, arren. Eta horixe da, hain justu, pop kulturaren ezaugarrietako bat: mitoak sortzen ditu baina serioskiegi hartu gabe. Erabili ostean zakarretara botatzeko moduko mito merkeak. Hamazazpi urterekin Morriseyren kamiseta eraman dezakezu, hogeita birekin Morrisey madarikatu eta berrogeita bostekin haren itzulera-kontzertu batera joan zaitezke bion tripatzarraren tamaina erkatzera. Horregatik, ez dakit Euskal Bihotza dugun faltan, baina bai behintzat Euskal Popa, askok adierazi izan duten bezala.

Honakoa dut denboraldi honetako azkeneko ttakuna. Aurtengoari so azkarra egin eta erraz ohartu naiz dexente izan direla buruz eta kaskorik gabe sartu naizen nahaspila, istilu eta abarrak. Lokatz-nahastetatik matazetara ibili naizela maiz. Hain zuzen, ziur aski, besteak gutarron artean bilatzen ahalegintzearren. Horren ondoriozko kalteak ere ez dira makalak izan: lau ezker crochet, eskuineko bi, bost uppercut, orotara zazpi zuzeneko ukaldi... kanpaiak salbatu nau anitzetan. Maite omen nautenek esan didate badela garaia kamikazismo eta mohikanokeria honi amaiera emateko. Uzteko baratzaren buztina eta joateko lorategiko lili, arrosa eta mitxoletetara. Uzteko gizon-kontu hauek eta hasteko behingoz literatura egiten. Ez dakit jabetzen diren askoz ere okerrago izan daitekeela hori, baina haatik, behingoagatik, jaramon egiten ahaleginduko naiz. Gainera, egungo literaturako joeretako bat han-hemenkako norberaren testuak –hitzaldiak, zutabeak...– nobeletan berrerabiltzekoa da. J. M. Coetzee eta Enrique Vila-Matasek egin izan dute halakorik. Bada, nire xumean gauza bera egiten saiatuko naiz hurrengo denboraldian. Literatura egiten. Balizko nobela batean berrerabiltzeko moduko ttakunak idazten. Aurreratuko dizuet: Uxue izango da hiltzailea eta Jose Luis, berriz, detektibea.


Azkenak
Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


2025-06-20 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Langileen eskubideek okerrera jo dute azken hamarkadan, bereziki Europan eta Ameriketan

Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
 


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Prostituzioa debekatzeko lege proposamena aurkeztuko du Espainiako Berdintasun ministroak irailean

Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.


BVE talde parapolizialak gutxienez 40 lagun hil zituen 1975 eta 1983 artean, Iñaki Egañaren arabera

Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]


Teresa Zavaleta 
“Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen”

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


Eguneraketa berriak daude