Londres, 1527. Sir Henry Norris Ingalaterrako errege Henrike VIII.aren Groom of the Stool izendatu zuten. Norrisek Sir William Compton ordezkatu zuen zeregin horretan, eta hamar urtez eutsi zion tituluari. Ondoren, Sir Thomas Heneagek beste hamar urtez bete zuen zeregina eta, azkenik, Sir Anthony Dennyk urte bakar batez eutsi zion karguari, erregea hil baino lehen. Izenaren aurreko “sir” horrek pertsonaion noblezia adierazten duen arren, Groom of The Stoolen itzulpenak ez du halako kutsurik; “gorozkien zerbitzari” esan nahi du, hau da, aipatutako laukoteak erregearen sabel-husteez arduratzeko ohorea izan zuen.
Gorozkien morroien lanbidea noiz sortu zen garbi ez badago ere, Ingalaterrako gortean mendeetan aritu zirela badakigu. Erregearen zerbitzupean zeuden soilik, eta haien egitekoa agintariari iraizte funtzioan laguntzea eta, ondoren, hondakinak garbitzea zen. Baina erregearengandik hain “hurbil” egoteko aukera ematen zuenez, postuak gero eta garrantzi handiagoa izan zuen. Erregearen konfiantzazkoak ziren eta haren idazkari izatera ere iritsi ziren. Henrike VII.aren (1457-1509) agintaldian zergak ezartzeko eskumena lortu zuten ipurdi garbitzaileek. Horrenbestez, ingeles nobleziako familia nagusien artean hain kargu ohoragarria lortzeko lehia gatazkatsuak izan ziren.
Baina ofizioaren hurbiltasunak, pribilejioez gain, arriskuak ere bazituen. Aipatutako Sir Henry Norrisi Anne Boleynekin sexu harremanak izatea egotzi zioten, eta Henrike VIII.ak lepoa moztea erabaki zuen, geroxeago Anne berarekin egingo zuen bezalaxe. Horrela eskertu zion erregeak Norrisek urtetan eskainitako zerbitzu berezia.
Gorozkien zerbitzarien tradizioak ez zuen luze iraun. 1558an, Elisabet I.ak koroa jantzi zuenean, lehenengoz emakume bati egokitu zitzaion zeregina. Baina hurrengo urtean erreginak kargua bertan behera uztea erabaki zuen. Dena den, agintariei ipurdia garbitzeko ohitura, literalki ez bada ere, bizirik dago oraindik.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
2015ean hasitako joerari jarraiki, immigrazioari buruzko iritzi eta jarrera positiboak sendotu egin dira Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako gizartean. Hala berretsi du Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak aurkeztu duen 2018ko Barometroak.
Osasunbideko deialdietan, lehiaketaldian 40 puntutik euskarak 4’29 puntu eman beharko lituzke eremu euskaldunean, eta 2’73 puntu eremu mistoan. Baina euskararik jakin gabe ere 39 puntu lortu daitezke, beste merezimendu batzuekin. Beraz, praktikan, ez da betetzen euskarari buruzko foru dekretu berriak dioena.
Euskal Herriko Eskubde Sozialen Kartak pobrezia eta gizarte-bazterketaren kontrako herri-ekimen legegilea butzatzeko beharrezkoak diren sinadurak entregatu ditu.
Urriaren 17tik 19ra eginen ditu Espainiako Armadak maniobrak, beste behin. Tiro Poligonoaren Aurkako Taldeak salatu du "Parke Naturalean gailentzen dela maniobra horiek egiteagatik Armadak ordaintzen duen kanona segurtasuna eta ingurumenaren gainetik".
Pinuen gaitzari aurre egiteko Jaurlaritzak eta EAEko hiru foru aldundiek aurkeztu duten plana gogor kritikatu du Naturkon kolektiboak, besteak beste gaitzari aurre egiteko erakundeek proposatu duten oxido kuprosoa toxikoa baita: “Azalduko al digute gure ordezkariek nola pentsatu duten ziurtatzea gure ibaiak edo edaten dugun ura ez direla pozoituko gure mendietako 124.000 hektarea fumigatzen badira?”.
Maravillas, Errotxapea eta Lizarrako gaztetxeen aurkako prozesu judizialak irekita daude eta epe motzean kaleratuak izateko arriskuan daudela ohartarazi dute manifestazioa deitu dutenek.
Etxerat euskal presoen senide eta lagunen elkarteak Hernanin duen bulegoan egiten du lan Karlos Apeztegiak. Asteartean bertatik atera zenean atxilotu zuen Guardia Zibilak eta asteazken goizean, espetxeratzeko agindua eman du Espainiako Auzitegi Nazionaleko epaileak, "erakunde terroristako kide" izatea leporatuta.
Hipotesi hori darabil gertakaria ikertzen diharduen Espainiako Poliziak. Hala bada, ikerketa bere gain hartu zuen instrukzio epaileak Emakumeen aurkako indarkeriaren arloko epaitegira bideratuko du kasua.
Asteazken honetan jakinarazi dituzte literaturako Euskadi Sarietan falta ziren kategorietako irabazleak: Eider Rodriguezek aurtengo bigarren saria eskuratu du, oraingoan haur eta gazte literaturari eskainitako kategorian, Santa familia liburuari esker.
Ostegun honetan zenbatuko dira Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan zenbat pertsona bizi diren kalean. Erakunde publikoak konprometitu ziren etxegabeen kopurua %20 jaistera, baina errefuxiatuen krisiari emandako erantzun eskasa ikusita, zaila dirudi aurreikuspena betetzea. Bilboko kasuari erreparatu diogu.
.jpg)
