Londres, 1527. Sir Henry Norris Ingalaterrako errege Henrike VIII.aren Groom of the Stool izendatu zuten. Norrisek Sir William Compton ordezkatu zuen zeregin horretan, eta hamar urtez eutsi zion tituluari. Ondoren, Sir Thomas Heneagek beste hamar urtez bete zuen zeregina eta, azkenik, Sir Anthony Dennyk urte bakar batez eutsi zion karguari, erregea hil baino lehen. Izenaren aurreko “sir” horrek pertsonaion noblezia adierazten duen arren, Groom of The Stoolen itzulpenak ez du halako kutsurik; “gorozkien zerbitzari” esan nahi du, hau da, aipatutako laukoteak erregearen sabel-husteez arduratzeko ohorea izan zuen.
Gorozkien morroien lanbidea noiz sortu zen garbi ez badago ere, Ingalaterrako gortean mendeetan aritu zirela badakigu. Erregearen zerbitzupean zeuden soilik, eta haien egitekoa agintariari iraizte funtzioan laguntzea eta, ondoren, hondakinak garbitzea zen. Baina erregearengandik hain “hurbil” egoteko aukera ematen zuenez, postuak gero eta garrantzi handiagoa izan zuen. Erregearen konfiantzazkoak ziren eta haren idazkari izatera ere iritsi ziren. Henrike VII.aren (1457-1509) agintaldian zergak ezartzeko eskumena lortu zuten ipurdi garbitzaileek. Horrenbestez, ingeles nobleziako familia nagusien artean hain kargu ohoragarria lortzeko lehia gatazkatsuak izan ziren.
Baina ofizioaren hurbiltasunak, pribilejioez gain, arriskuak ere bazituen. Aipatutako Sir Henry Norrisi Anne Boleynekin sexu harremanak izatea egotzi zioten, eta Henrike VIII.ak lepoa moztea erabaki zuen, geroxeago Anne berarekin egingo zuen bezalaxe. Horrela eskertu zion erregeak Norrisek urtetan eskainitako zerbitzu berezia.
Gorozkien zerbitzarien tradizioak ez zuen luze iraun. 1558an, Elisabet I.ak koroa jantzi zuenean, lehenengoz emakume bati egokitu zitzaion zeregina. Baina hurrengo urtean erreginak kargua bertan behera uztea erabaki zuen. Dena den, agintariei ipurdia garbitzeko ohitura, literalki ez bada ere, bizirik dago oraindik.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
2019ko otsailaren 14an, Xamarrek Donapaleun aurkeztu zuen bere belaunaldiaren ibilbidea biltzen duen liburua: Etxera bidean. Nola belaunaldi akulturatuak, bere buruaz 'beste' egitera dedikatu dutenak, nerabe garaian deskubritu zuen bere muineko izatea gorderik eta estalirik atxiki zaion euskara eta euskal kultura dela. Aitzinera so den itzulera bidai bat.
Adin txikiko batek oztoporik gabe herriko apustu etxe batean nola jokatu dezakeen grabatu du Azpeitiako (Gipuzkoa) Ernaik. Ekintzaren bideoarekin batera idatzi bat egin dute publiko, Uztarria.com-ek argitaratu duena.
Apirilaren 22tik 27ra egingo da Aulestin (Bizkaia) Artedrama Euskal Laborategia (ADEL) 14. aldiz. Euskal antzerkiarentzat erreferentziazkoa bihurtu den zitaren aurtengo nobedade nagusia genero-ikuspegian emandako urratsa izango da: ikastaroetako irakasle guztiak emakumeak izango dira.
Villabonan (Gipuzkoa) izango da eztabaida, asteazkenean, 19:00etan Subijana Etxean.
Joan den asteazkenean ezohiko epaiketa bat izan da Donostian, Gipuzkoako Lurralde Auzitegian. Akusatuen aulkian bi ertzain, legez kanpoko bi atxiloketa egin izana egotzita. Akusatzaileak berriz, orain hiru udaberri Donostiako Gipuzkoa plazan erraustegiaren aurka abiatutako kanpaldian parte hartu zuten bi kide. 2016ko ekainaren 2an atxilotu zituzten, euren burua ez identifikatzeagatik. Bi agenteen gainean Damoklesen ezpata: bost urteko espetxe zigorra eta seiko inhabilitazio eskaera.
Fiskaltzak hamalau eguneko kartzela zigorra eskatzen zuen, baina epaitegiak 3.000 koroako (286 euro) isuna jarri dio.
Diario de Noticias egunkariak aurreratu ditu Nafarroako Kutxa ikertzen duen batzordeko ondorioak. Alderdiek diote CANek aurrera segitu ahal izanen zukeela bere bidea bakardadean eta ondarearen hondatzea txikiagoa litzatekeela.
Hamaika kategoriatan filtrazioak egon direla, eta azterketak prestatzeko zein epaimahaia osatzeko jendea irizpide objektiboen bidez aukeratu ez dela jakinarazi dute.
Auzitegi Nazionaleko apelazio aretoko magistratuek erabakia hartu dute.
Donald Trump AEBetako presidentea Nobel saria irabazteko hautagaia dela baieztatu dute. Norvegiako parlamentuko bi diputatu kontserbadorek aurkeztu dute haren hautagaitza eta beste 303 lagunekin lehiatuko da Trump.
.jpg)
