Gatzaren zaporea

  • Amaia Lasa ::Itsasoko izaki

    Maiatz

    prezioa ::12€

amaia lasa
Amaia LasaDani Blanco
Leun eta babesturik sartzen da bat altzo formako liburu gozo honetara, kontuak entzutera. Lurdes Muñozen marrazki borobilduek apaindua, Jose Luis Padronek labur eta ondo hitzaurretua, Kattin eta Mikel seme alabei eta “nire anaiei ere” dedikatua, Itsasoko izaki aspaldiko liburu baten fruitu berria dela ematen du. Aurrez argitaratutako poemak ere badaude bertan, eten ez den kate horren adibide, baina era berean Amaia Lasak zer edo zer berria kausitu duela dio:

zu zeunden
hondoan
bakar bakarrik
behargorri
biluzik
negarrez
maitasun eske
edozein emakume bezala
”.

Denborak astiro ondua (Zoriaren hegadak, 65. orrialdea), apur bat atzokotua eta sano orekatua da Itsasoko izaki. Bizitzari buruz bozkarioz hitz egiten duen liburu bitalista horietakoa da, eta era berean pausatua. Lehenaldia, orainaldia eta etorkizuna agertzen dira plano berean. Hirurak batzen diren puntuan, gainera, Amaia Lasaren paradisu paganoa dago:
Bada kosmo oparoan
itsasoa
lurra eta ni
besarkatzen garen
une bat
” (69. orrialdea).

Emakume ezpain gorri freskoekin eta talaiako ikuspegi zabalarekin idazten du getariarrak. Igartzen da edertasunarekin batera esperientzia eta jakituria, denak biltzen diren bizitzako arotik idazten digula Amaia Lasa lasaiago batek, nire belaunaldikook ezagutu ez genuen beste Amaia Lasa haren jarraipen eta ukapen, Geroaren aurpegia (EHU, 2000) lanaren ildotik aurrera doanak.
Politikaz eta heriotzaz dihardu, maitasunaz eta bakardadeaz, norberarena eta kolektiboa bereiztu barik, emakumea eta mundua bereiztu barik. Biografia eta historia askotan nahasten dira Itsasoko izaki honetan –
 “aingura astun baten
burnizko hariak hautsiz
ozeano urdinaren ur sakonetan
emeki-emeki murgildurik…
”–.

 Liburuaren gatz zaporeak lurrarekin eta ugalkortasunarekin identifikatzen den emakume-ahotsa urarekin nahasten du. Amaia Lasaren itsasoa, finean, liburu honetako pertsonaia nagusia da, ez soilik markoa. Itsasoa da askatasuna eta lasaitasuna, itsasoa da abentura. Itsasoa da, edozelan ere, gure gainetik dagoen zerbait, denok itzuliko garen sabela:

Zaldi urdinen zurda zuri gainean
arrazoi hutsaren bide hotzetan
galdurik
olatu handietako aparretan
leherturik
arrazoi ezaren
lurraldeetan murgiltzen
”.

Itsasoaren maila irudimenaren maila da liburu honetan: gero eta sakonago, gero eta inkontziente eta askeagoak dira Lasaren konposizioak, itsasgora eta itsasbeheren pentzura dabiltzanak, apur bat urrunago iristearen pozean beti.

Azkenak
Lan banaketak

Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi.


2024-05-06 | Nagore Zaldua
Arrosarioa, sexu-estrategia aurrerakoiaren adierazle

Itsaso zabalean bada izaki lirdingatsu bat, gorputz gardenekoa, bitxi bezain ezezaguna. Aitzitik, ezin esan genezake ezohikoa denik, haren banaketan munduko itsaso gehienetara zabaltzen baita, Kantauri itsasoa barne. Batzuetan bakarka topatu daitezke, besteetan aldiz lepoko edo... [+]


2024-05-06 | Jakoba Errekondo
Intsusa lore edariak

Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.


2024-05-06 | Garazi Zabaleta
Erlauntzako airea arnastearen onurak

Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]


Adimen artifizialaren esku utzi du palestinarren hilketa Israelek

Titularra irakurri eta baten batek pentsatuko du esajerazio bat dela, neurriz kanpoko orokortze bat egin duela kazetariak. Israelgo informazio zerbitzuetako sei langile ohien lekukotasunetan oinarrituriko 'Lavender': The AI machine directing Israel's bombing spree in... [+]


Eguneraketa berriak daude