Plan Estrategikoak ez du aurkaririk
2008ko irailaren 1ean Euskara Zerbitzua jarri zuen abian Arabako Foru Aldundiak. Aurreko bi legegintzaldietan, zortzi urtez, PPk izan zuen agintea, eta herrialdean euskara normalizatzeko plan zehatzik ez zegoen. PPren agintaldiaren ondoren EAJ, EA eta Aralarren arteko hirukoak hartu zuen Foru Aldundiaren gobernua. Kultura, Euskara eta Kirol diputatu izendatu zuten EA alderditik Lorena Lopez de Lacalle. Gasteiztarrak “zortzi urteko desertuko zeharkaldia” deitu zion PPren jardunari.
Urtebetera, lehen aldiz, Euskararen Plan Estrategikoa aurkeztu zuten 2010 eta 2013 urte aldirako. Planak Arabako zazpi kuadrilletan (Agurain, Aiara, Añana, Guardia-Arabako Errioxa, Gasteiz, Kanpezu, Arabako Mendialdea eta Zuia) izango zuen balioa eta baita Trebiñuko Konderrian ere. Hiru jomuga nagusi zituen planak: hizkuntz eskubideak bermatzea, euskararen gizarte erabilera bultzatzea eta koordinazio eta lankidetza ekimenak lantzea. 1.039.978 euroko aurrekontuarekin abiatu zen. Besteak beste, euskara teknikari sarea egituratu eta osatzea lortu zuen Lorena Lopez de Lacalleren Euskara Sailak. Lehen ere hainbat euskara teknikari ari zen lanean udal batzuetan, baina Araba hartuko zuen sarerik ez zegoen. Teknikari sarea osatzea estrategikotzat jo zen EAren agintaldian, eta EAJrenean ere hala izan da.
EAJk EAren ildoa segi du
2010eko azaroan, EAk eta EAJk Foru Aldundirako zuten ezkontza apurtu egin zen, eta ondorioz, EAJk Malentxo Arruabarrena izendatu zuen Kultura, Euskara eta Kirol Saileko diputatu. Asti gutxi izan du EAJk askorik egiteko. PPren agorraldiaren ondoren, EAk hasitako norabideari segi dio EAJk. Sei hilabete hauetan Arabako euskalgintzako eragileekin bilerak egin ditu, bakoitza zertan den eta zer egin litekeen aztertu asmoz. 2013ra arte aurreikusita dagoen Euskararen Plan Estrategikoari baietz esan dio eta Araban euskara teknikarien sarea egituratu eta trinkotzea lehentasunen artean du. Aurrera begirako estrategiei dagokionez, euskara gazteen artean sustatzea du sailak ildo nagusienen artean. Ez da ahaztu behar Araban gazteak direla, inondik ere, euskara gehien ezagutu eta erabiltzen dutenak.
Zer gertatuko litzateke, esaterako, Kultura, Euskara eta Kirol Saila PSEren esku geratuko balitz? Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzan sozialistak dira buru, eta baita Gasteizko Udaleko Euskara Sailean ere. Foru Aldundiko Euskara Saila elkarlanean ari da Gasteizko Udalarekin eta HPSk lana ondo egiten ari dela adierazi dio behin baino gehiagotan Aldundiari. PPk zer egingo lukeen batek daki. Dena dela, ezin pentsa daiteke EAren aurreko zortzi urteko agintaldiko lehortea itzuliko denik. Adibide bat baino ez da, baina Lorena Lopez de Lacallek 2009an Euskararen Plan Estrategikoa aurkeztu zuenean PPk ez zuen aurkakorik esan.
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Abuztuaren 29ko gaueko egitaraua bertan behera utzi dute, iazko jaietan gau horretan izan baitziren indarkeria kasuak: sumisio kimiko bidezko sexu erasoak eta borrokak "nabarmen" areagotu zirela azaldu du Amets Jauregizar herriko alkateak. Abuztuaren 28tik 31ra bitarte... [+]
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Brasilgo Auzitegi Gorenak eman du sententziaren berri, Bolsonaro oraindik Luiz Inazio da Silva Lula Brasilgo egungo presidentea pozoitu eta Alexandre de Moraes epailea hil nahi izateagatik epaitzen ari diren bitartean. Sare sozialik erabili ezin zuenean,... [+]
Bilboko Konpartsen Federazioak 2025eko Aste Nagusirako prestatu duen egitaraua aurkeztu du Arriaga Plazan. Federazioak, konpartsek eta Jai Batzorde Mistoak 600 jarduera baino gehiago prestatu dituzte, "gustu guztientzako ekintzez betetako Aste Nagusiaz gozatzeko".
Hiroshima eta Nagasakiko masakre nuklearren 80. urtemuga heldu zaigu, eta inoiz baino eskasagoak dira itxaropentsu izateko inputak. Hala ere, No More Hibakusha! aldarrikatzen jarraitu beharko dugu... ordukoei ez ezik geure buruari zor diogulako.
Israelgo lehen ministroa Segurtasun Kabinetearekin biltzekoa zen asteartean, "Gaza osorik okupatzeko planaz" eztabaidatzeko eta hori aurrera eramateko; baina atzeratu egin dute bilera. Israelgo armadaren buru Eyal Zamirrek, aldiz, Gazan diharduten lurreko soldaduei... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Pablo Gonzalez Polonian atxilotu zuten 2022an espioitza leporatuta. 2024ko abuztuan aske utzi zuten baina ez zuten bere prozesua itxi. Orain, prozesua berriz ireki eta epaileek 2025eko udazkenean epaitu nahi dute Gonzalez.
Bigarren aldiz da El Salvadorko presidente Bukele, konstituzioak legegintzaldi bat baino gehiagoz presidente izatea debekatzen badu ere. Orain, konstituzioa aldatu eta nahi beste aldiz hautatu dezakete presidentea.