Garai berriez
Otsailaren 7an aldi berri baten atea ireki zen Euskalduna Jauregian, eta aro berri orori dagokion moduan, irakurketek, balorazioek eta sentimenduek kolore anitzak dituzte. Alderdien Legeak, besteak beste, eta sortutako jurisprudentziak, Estrasburgoko Giza Eskubideen Auzitegiarenak bereziki, Ezker Abertzalearen estrategiaren birplanteamendu bat ekarri du. Pragmatismo ariketa argi bat ikusi ahal izan zen Iñigo Iruinek alderdi berriaren Estatutuen nondik norakoak azaldu zituenean.
Ildo honetan, izan ahal diren desadostasun eta kritikatik harago, Ezker Abertzalearen proiektu berriak eta Estatutuen formulazioak, derrigorrez, aipaturiko ebazpen judizialak erreferentziatzat izan behar zituela adierazi zuen. Zutik Euskal Herriaren erreflexio estrategikoaren ingurumarian emandako aldaketak, hausturak eta errefuxapenak Ezker Abertzaleak hauteskunde nahiz instituzioetan egoteko behar eta nahia bidezkotu zituzten. Aurretik mezua zabaltzen hasia zen, abenduan bertan Arnaldo Otegik Ezker Abertzalea ez zela erresistitzeko jaio, irabazteko baizik zioenean.
Ezker Abertzalearen alderdi berriaren plazaratzeak, denetariko erreakzioak sortu ditu, barruan eta kanpoan. Kanpoan batzuei oina aldatuta harrapatu dietela pentsa daiteke, baina barruan ere. Emanen du baten batzuek saldu nahi izan duten Espainiako Gobernuaren ahultasuna ez zela hainbesterakoa eta Ezker Abertzalek legeak obeditzeaz gain, urte askotan abangoardia izan dena errefusatzen ikusi dugu. Iraganarekiko haustura bat dela dio Sortuk. Kontuak honela, sentimen nahasiak egon daitezke, beste aukerarik ez zegoenarena ala urrunegi iritsi direnarena. Finean, legeztatze prozesuak bidean utzi dezakeenaren handiestea edota txikiagotzea.
Atzera begiratzeko tentazioa duen edonori esango zaio aurrera begiratzeko garaia dela baina horrek pedagogia eta denbora eskatzen du. Epe motzean ekintza eta adierazpen beretsuak semantikoki zenbat aldatu diren ikusiko zuen norbaitek eta helburu zehatz batzuen lorpenerako “etsaia”ren legeetaz baliatzea onargarritzat jotzen dela testuinguru batzuetan. Ez dirudi hautsak gehiegi harrotu direnik eta garai berrian, publikoki behintzat, pozik agertu dira asko, etorkizun itxaropentsu baten ilusioz, amnesia eta etsimen kristau zantzuren bat bada ere. Horrelakoak izaten dira izaera honetako gatazken amaiera edo amaiera hasierak.
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]
1985. NATOn mantentzearen kontrako manifestazioak egin ziren Hego Euskal Herriko hiriburuetan azaroaren 10ean, tartean Donostian. Milaka lagun irten ziren kalera Koordinadora Antimilitaristaren deiari erantzunez, orduko agintariak karikaturizatzen zituzten mozorroekin. Kanpaina... [+]
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
Urtemugak hausnarketarako parada izaten dira. Atzera begira jarri, egindako bideari begiratu eta, oraina ulertuta, geroa pentsatzeko. 2025 honetan, urtemuga biribila bete dugu: Gipuzkoa izenaren idatzizko lehen aipamenetik mila urte bete dira, eta aukera ezin hobea iruditu zaigu... [+]
Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]