Hau beste gauza bat da!
Topic txotxongilo zentroan emanaldi on bat gozatzea baino askoz plan hoberik ez da egongo, neguko arratsalde baterako. Sartu gara urtarrilaren 29an, bi heldu eta lau umeak. Antzezlana frantsesa omen da, Théâtre pour deux mains taldearena, baina lasai, Poligoniara bidaia honetan ez omen dute asko hitz egiten. “Hobe, belarri pixka bat egin dezatela”.
Egurrezko oholtza pitzatu bat besterik ez eszenan. Grisez jantzitako gizon bat atera da. Ixiltasuna. Mantso mantso doa oholtzara. Pausa. Lurretik arotzen metro horietako bati tira dio, ahal duen goraino, besoa luza-luzatuta, eta bat-batean askatu du (sustoa). Pausa luuuze bat... Hesteak harri ditugu lagunak eta biok (lau piztiak aspertzen badira akabo!). Katxiporretekin ohitutako haurren erantzunak beste aukera bat eman dio artistari. “Noraino iristen dira zinta horiek?” “Zergatik ateratzen dute soinua?” “Zer egin nahi du horiekin?” “Niri beldurra ematen dit / ba niri ez!”. Oholtzako egurrezko pieza bat altxatu du, eta irudi jokoa hasi da. Begiak dituzten lauki batzuk marmarrean hasi dira. Haurrak barre eskandalosoan lehertu dira, ordurarteko tentsioa hausteko “nola hitz egingo du ba horrek! Lauki bat da eta!”. Lauki marmarti denen artean bat bultzatu dute (lauki “oso” izateko puska bat falta duena) eta taldetik erori da. Laguna eta biontzat magia da, nola arraio mugitzen dira zurezko lauki horren begiak, nola uztartzen oholean proiektatutako irudiak objektu errealekin? Haurrentzat ere badute indarrik bai eroritako lauki horrek, bai gainerako pertsonaiek: denak dira geometrikoak, eta irudimenaren esku geratzen da bakoitza zer den asmatzea. Bi hankako makila luze bat “jirafa dela!” dio batek, “zaldia!” ondokoak. Urpean dabilena, berriz, buzealaria da edo txipiroia edo txitxarea (bakoitzaren begien arabera). Hainbat abenturaren ostean, zirkoko eszenak publikoa bero bero dela amaituko du obra: aurkezle berritsuaren esanetara, akrobatak lurretik ateratako zinta horietan behera dilindan jaitsiko dira (“eroriko da edo ez?”), eta musikaren erritmora txaloka ari gara denok. Lau kakanarruek saio osoa pasa dute “niri ez zait gustatzen... bai, bai, orain gustatzen zait” kritika eginez.
Irtetean pentsatu dut zerbait desberdina jaso dugula gaur. Haurrentzako obra gutxik jartzen gaitu publiko osoa buru-lanean, imaginazioa astinduz, interpretazio zehatzetatik libre, sentsazioei adi. Haurrengan estimatzen ditugun gaitasun horiek aktibatuta. Artelan ederra izan da, bai irudiz, musikaz, ideiaz... Gaur dauden aukerekin, zer kultur eskaintza ematen diegu txikitatik?
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]