Zipriztinak

Euskaldunok infernura. Aurreko batean Bartzelonako lagun bat etorri zen Gasteiza bere amarekin. 90 urteko amona xarmanta zen eta oso sinpatikoa. Gustura egon nintzen beraiekin hiriko eta probintziako bazterrak erakusten; halako batean, baina, kotxea gidatzen ari nintzela amonatxoak bota zidan: “Euskaldun guztiok infernura joango zarete”. Ni zur eta lur geratu nintzen, ikaratuta. Orduan amonak jarraitu zuen gure paisaiei begira: “Paradisua ezagutu duzue”.

Goxokiak.
Mahai baten inguruan gaude, bazkaltzen, lasai asko, herrialde ezberdinetako pertsonak kongresu baten aitzakian bilduak. Nire ezkerrean katalan bat dago eta eskuinean galiziar bat. Aurre-aurrean emakume musulmana dugu, zapiaz estaltzen du ilea eta mahai gaineko ardoa baztertuz laranja zukua eskatu du. Euskaldun batekin ari da hizketan eta bazkari bukaeran irribarrez mahai azpitik kutxa bat atera eta goxokiak eskaintzen dizkigu guztioi. Pozik dago bart bukatu da ramadana eta gurekin ospatu nahi du. “Oso eskuzabalak dira, beti dute detailetxoren bat besteekin” entzuten dut nire ondoan.

Burka. Burka eramatea debekatu omen dute hainbat lekutan. Noiz debekatuko diete prozesioetan bizkarra zauritzen dutenei kolpeak ematea? Noiz kenduko dituzte gurutzeak gure mendi tontorretatik? Noiz esango diete mojei ilea erakusteko? Besteen erlijioaren ezaugarriak ikusten ditugu etengabe baina kristau erlijioa ikusezina zaigu, naturala.

Heriotzaren aurrean.
Txilen jasoa, iragan urte hasierako lurrikaran. Hotel batean dago koadrila handi bat. Herrialde eta adin ezberdinetakoak dira. Goizeko lauretan lurra mugitu eta eraikina belarra haize egun batean bezala mugitzen da. Behera jaitsi behar da, irten hoteletik, arriskua dago eta.

Heriotzaren aurrean badira beldur direnak… batzuk galtzontzilotan jaisten dira –toalla txiki batekin–, emakume bi nahiko dotore –pijama, bata eta lepoko zapia ere jantzi dute “hotz egiten du ordu hauetan”–, bada pijama plantxaturik duena ere, baina guztiak zur eta lur geratzen dira emakume bat ikustean, altxatu, aldameneko gelan dutxatu –“nirea hondakinez betea baitzegoen”– eta jantzi ondoren jaitsi da. Nolako patxada izan duen aipatzen diote, bere erantzuna bestelakoa da: “Ez pentsa, ilea lehortu gabe jaitsi naiz”.

Ba al da bizitzarik?
Zerua eta infernuaz hitz egiten da, heriotzaren ondorengo bizitzaz, han sufritu edo jasango duguna. Hinduek hurrengo bizitzan hobeto egotea honetan sufritu ohi dute, kristauek zerua irabazteko, Mikel Laboaren kantan aipatzen zen bezala, baina testuinguru honetan hona hemen Galiziako herri bateko paretan aurkitutako pintada bitxia: “Ba al da bizitzarik heriotzaren aurretik?”.

Azkenak
Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


2011 eta 2023 arteko epealdia
Amnistia Legea aplikatzea eskatu dezakete Kataluniako prozesuarekin lotuta zigortutako euskal herritarrek

Bizkaiko Probintzia Auzitegiak amnistia aplikatu die Kataluniako prozesu independentistarekin lotutako mobilizazio batengatik kondenatutako lau gazteri. Kataluniarekin elkartasun ekimenengatik herritar gehiago ere zigortu zituzten Euskal Herrian 2011 eta 2023 artean, bide... [+]


2024-09-19 | Nicolas Goñi
Saguzarren osasunak gure osasuna babesten du, ezusteko moduan

Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]


2024-09-19 | Ahotsa.info
Mintzapraktika egitasmoetan izena emateko epea zabalik dago

“Eta euskaraz egiten badugu?” lelopean, hasi da dagoeneko, Mintzapraktikako izen-emate kanpaina Euskal Herriko hainbat herri eta hiritan. Beraz, ikasturte osoan zehar, zaletasun ezberdinen bueltan euskara praktikatzeko aukera izango dute parte-hartzaileek.


2024-09-19 | Axier Lopez
Inoiz ikusi gabeko atentatuak Libanon. Nola eta zergatik?

12 hildako –tartean bi adingabe– eta 3.000 zauritu inguru, asteartean. 26 ordu geroago, beste 20 hildako eta 450 zauritu baino gehiago, Libanoko Osasun Ministerioaren arabera. Bi leherketa masibo eta koordinatu izan dira, lehena milaka pertsona-bilagailutan eta... [+]


2024-09-19 | Bertsozale.eus
Lazkaon eta Elgoibarren izango dira hurrengo saioak, irailaren 21ean eta 22an

Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako lehen asteburua jokatuta, Lazkaoko eta Elgoibarko saioen txanda da orain. Irailaren 21ean izango da lehenengoa, eta 22an bigarrena. Sarrerak eskuragai daude bertsosarrerak.eus atarian.


2024-09-19 | ARGIA
Euskal preso politiko bati langabezia jasotzeko eskubidea aitortu dio EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi du hirugarren graduan dagoen presoak eskubidea duela langabezia jasotzeko. LAB sindikatuak aurrekari gisa ikusi du epaia eta urrats bat dela dio "presoen oinarrizko eskubideak aitortzera bidean".


Arabako Aldundiak Solariaren hiru parke fotovoltaikoren aurkako alegazioak aurkeztu ditu

Solaria enpresaren Zierbena 2, 3 eta 4 proiektuak lurraldean luketen eragina “onartezina” dela diote aldundiaren txostenek. Jaurlaritzak hartuko du azken erabakia, behin alegazio epea amaituta. Solariak gutxienez 25 parke fotovoltaiko ezarri nahi ditu Araban. Urrian... [+]


Sara Ruilope eta Urko Blanco, Osakidetzako administraria eta medikua
“Ezin duzu osasun zentro bat izan pertsonal egokirik gabe, horretarako hobe genuke pertsiana ixtea”

Osakidetzako administraria eta ZIU mugikorreko medikua dira Sara Ruilope eta Uruko Blanco, hurrenez hurren. Osakidetzako Larrialdi Zerbitzuen egoeraren inguruan hausnartu dute Aiaraldea Komunikabidearekin.


2024-09-19 | ARGIA
Hizkuntz eskubide urraketen aurrean “desadostasuna agertzeko” elkarretaratzea deitu dute Kontseiluak eta Bagerak Donostian

Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]


Jaurlaritzak ez du Zubietako erraustegia zigortuko Artaxoara lixibiatuak eramateagatik

Mikel Jauregi sailburuaren esanetan Eusko Jaurlaritzak ez du "inolako arau hausterik atzeman" Ekondakinek Zubietako erraustegitik Artaxoako zabortegira bidalitako lixibiatuetan. Hala, ez du sozietate publikoa zigortuko, Nafarroako Gobernuak eskatu bezala.


Eguneraketa berriak daude