Zer gertatu zen Loiolan?

Dani Blanco
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Atrebentzia guztiarekin, propaganda egitera nator gaur. Izan ere, egundoko liburuak suertatzen zaizkigu batzuetan esku artean, editore-lanbide honetan. Espainiako kultura ministro batek bere oroitzapenetan kontatu zuen, bere karguaren pribilegioez baliatu zela behin, Granadako Alhambra jauregia itxita zegoela, berak bakarka bisitatzeko. Era berean, gure ofizio xumeak horixe du ederrena: beste inork baino lehenago edukitzea begien aurrean egiazko harribitxiak.

Adibidez, gogoratzen naiz Azurmendik Espainolak eta euskaldunak tituluko paper-totxoa ekarri zidanean, esanez seguru asko ez zitzaiola inori interesatuko baina... eta zer-nolako emozioz irakurriz nindoan makinaz jotako orri horitu haiek. Edo Hnuy illa nyha majah yahoo bilduma miragarri hura iritsi zitzaidanean, Kiromantzidxa poema irakurtzean sentituriko zirrara, pentsatuz hura aurretik ia beste inork ez zuela ikusi, eta agian nire zuzenketa-proposamen batek testua hobetzen lagundu zezakeela. Edo autore ezezagun baten lehen testuan barneratzean, Elorriagaren SPrako tranbian esaterako, deskubrimendu harrigarri bat egiteak ematen duen ezusteko poza...

Askoz gehiago luzatu nezake zerrenda, baina bere horretan utziko dut, gaur dakarkizuedan lana aipatzeko: Loiolako hegiak, Imanol Muruarena. Aurrekoak ez bezala, hau ez da literatura, primeran idatzia dagoen arren; kronika xehe bat da, 2006ko udazkenean Jesulagunen basilikan EAJ, PSE-EE eta Batasunako ordezkariek egin zituzten elkarrizketei buruz, baita aurretik eta ondotik ETAren eta Espainiako Gobernuaren artean izandako hartu-eman eta gorabeherei buruz ere.

Muruaren berri dakiena ez da harrituko liburu izugarria dela esaten badut: Palestina eta Belfasti buruzko erreportajeetan agerian utzi zuen gatazkei seriotasunez eta gizatasunez heltzeko trebetasuna; urtetan bere prentsako lanak segitu ditugunok badakigu kazetari bikaina dela, elkarrizketatzaile fina eta analista zorrotza. Liburu hau apartekoa da, ordea, orain arte oso jende gutxik zekiena kontatzen baitu. Urkullu, Egiguren eta Otegirekin izandako solasaldi luzeetan oinarrituta, eta hainbat iturritatik osatuta, azken bake-prozesuaren erretratu zehatza egin du, erdi ezkutuan zeuden edo guztiz ezezagunak ziren datu ugari plazaratuz. Guztiok zipriztintzen gaituen egoera politiko petral honekin interesatutako edonorentzat ezinbesteko dokumentua.

Ondorioak ateratzea norberaren esku utziko dugu. Baita hurrengo saialdirako ikasgaia ateratzea ere.

Azkenak
Kneecap, Last Tour eta protestaren merkatua

Kneecap taldea BBK Liven egoteak eztabaida piztu du makrofestibalek protesta politikoaz egiten duten instrumentalizazioaz eta kultura-eredu nagusiaren kontraesanei buruz.


Baionako fiskaltzak ikerketa abiatu du Ane Lindanek EHZn egindako emanaldiaren harira

Espainiako Abokatu Kristauen Fundazioak Bilboko artista salatu du arrazoi beragatik, “eskarnio delitua” egin duela argudiatuta. EHZk barkamena eskatu die artistaren emanaldiak mindu dituenei, baina egoera gorrotoa sustatzeko baliatu dutenengandik “urrun”... [+]


Munduan 220 milioi tona plastiko sortu eta %10a baino ez dira birziklatzen urtero

220 milioi tona plastiko sortzen dira munduan eta %10a soilik birziklatzen da, zifra hori hamar urtez mantendu da bere horretan. Hainbat talde ekologistek salatu dute egoera uztailaren 3an, plastikozko poltsarik gabeko nazioarteko egunean.


Amnistia Internazionalak exijitu dio CAFi Jerusalemgo tranbiaren proiektua bertan behera uzteko

NBEren txosten batek azaldu du Beasaingo enpresak lagundu egiten duela Israelgo legez kanpoko kolonien hedapenean. Amnistia Internazionalek deialdia egin die gobernuei “urgentziaz” esku hartu dezaten txostenaren ondorioekiko.


2025-07-04 | ARGIA
TindEHEr egitasmoa: gazte-taldeen arteko ‘matxak’ euskaratik eta euskaraz

Oraingoz hamabi gazte-taldek eman dute izena. Taldeen arteko bikoteak osatuko dituzte, eta haien arteko harreman informalak euskaratik eta euskaraz garatuko dituzte. Helburua da kontzientzia linguistikoa berpiztea. Euskal Herrian Euskarazek eta Gazte Euskaltzaleon Sareak abian... [+]


Foruzaingoak taser pistolak eskura izango ditu 2026tik aurrera

Nafarroako Barne Sailak araudia aldatu du Foruzaingoak taser pistolak erabiltzen hasteko hurrengo urtean. Pistola elektrikoen erabilera poliziek daramatzaten kamerek kontrolatuko dute.


Lurramak “Bihar ere laborari” lelopean ospatuko du 20. urteurrena

Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.


Hau altxorra, geure geurea!

-Kax, kax, kax.

-Aurrera!

Maratila kirrikariari buelta eman eta barrura.

Hor zaude zure Donostiako Ibaetako EHUko bulegoan, eserita, lanean, aurrean mahaia bete irakurgai. Hor daude zure poltsatxo beltza lurrean, zure erlojua, ohiko legez, eskumuturrean beherantz buelta... [+]


Tomasita Quiala, munduko “bertsolari” txapelduna

Ekainaren 12an, 64 urte zituela hil zen Tomasita Quiala Kubako izar handia. Azkeneko aldiz, 2018an etorri zen Tomasita Quiala repentista Euskal Herrira, Bertsozale Elkarteak antolatutako inprobisazioaren nazioarteko topaketa batzuen bidez. Dena hartzen zuen gogoan eta denari... [+]


Leire Martinez, Equala berdintasun aholkularitza
“Zaila egiten zaio gizarteari onartzea albokoa izan daitekeela erasotzailea”

Erasoen aurrean jarduteko protokoloaren garrantziaz mintzatu da Equala berdintasun aholkularitza zerbitzuko Leire Martinez. Eraso baten aurrean zer egin, nora deitu eta nola babestu jakiteko balio du. Iruñeko Peñen Federazioarekin aritu dira elkarlanean aurten ere.


Amurrioko Correoseko langileek mobilizazio gehiago egingo dituzte, zuzendaritzak ez baitu kontrataziorik egin gainkarga konpontzeko

Hiru eguneko greba egin zuten ekainean eta enpresak ez ditu bete adierazitako konpromisoak. Horien artean zegoen udako oporren hutsuneak betetzea, CCOO sindikatuak azaldu duenez.


Eguneraketa berriak daude