Lerroen arteko solasak
Behin nire logelan, eroso jarrita, liburu berri bat lehenengoz irekitzearen erantzukizun ia erotikoaz lotsaturik, leitu dut: “Hastio ditut bidaiak eta esploratzaileak”. Ordubetera iritsi ez den saioaren ondoren, orrialdeak itxi eta liburua apalategian utzi dut, arreta gabe bezala, baina berariaz harentzat prestatu dudan toki batean. Louis-Ferdinand Célineren Gauaren muturrerainoko bidaiaren ondotxoan.
Nobela horren hasmentan oso bestelako hitzak ageri zaizkigu: “Bidaiatzea oso da probetxuzko gauza, irudimenari eragiten dio. Gainontzeko guzia desilusio eta neke hutsa”. 1992tik euskaraz daude, Matías Múgicak itzulita. Lévi-Straussen bidaiarekiko hastioaren zain zeudela iruditzen zait, bi liburuak XX. mendeko 50ko hamarkada hasieran –hiru urteko aldearekin– argitaratu zirenetik, hizkuntzatik hizkuntzara luzatu duten eztabaida gurean ere segitu ahal izateko.
Tentatuta egon naiz bidaiaren alde edo kontrako gerran muturra sartzeko eta gelditzen zaidan tartea kontu hari buruzko nire iritziarekin betetzeko, bidaietako literatura auzian sartuta. Zorionez erreflexu onak izan ditut eta ez naiz hortik irristatu. Lévi-Straussen eta Célineren adibideak beste norabait eraman nahi ditut, liburuek beraien artean duten ezusteko solasetara, hain zuzen.
Lan egun arrunt eta astun baten ostean, Dantek aitortzen digu, hildako lagun onekin hitz aspertu goxo bat egitea atsegin zuela. Esan izan da irakurtzea gure aitzindariekin solastatzea dela. Quevedok ere diosku, begiekin entzun ahal ditugula hildakoak. Kulturak gu –gure bakardadean– lehenagokoarekin lotzen gintueneko garai bateko lekukotasunak dira. Ni bestelako ohituretara emanagoa naiz. Liburu paseatzaile definitu dut inoiz nire burua, literatur lan bakoitzak eskatzen duen topografia, marrazten duen nondik norakoa, oinekin bilatzen baitut –Quevedorena orekatzeko, bere etsaiaren hitzetan adieraziz: “Liburu libro (libro, alegia, zentsuretatik) gutxi batzuekin pasatu eta paseatu ohi naiz”.
Ariketa honi beste bat gehitu diot: liburuak euren artean hitz eginaraztea. Elkarren berri ez duten bi adiskideak aurkeztea bezain laketgarria izan daiteke.
Nire apalategian, Céline eta Lévi-Strauss bezala, elkarren ondoan dira aspalditik Kavafis eta Joachim du Bellay poetak, bidaiez mintzo hauek ere. Lehenak irakatsi zigun inportantea ez dela inora iristea, bidea bera baizik: “Itakara itzultzeko bidaian abiatzen zarenean, / egizu otoitz bidea luze izan dadin, / menturez betea, ezagutzez betea”. Erantzunezina lirudike, nik neuk hala sinetsi dut luzaro, baina Bellayk aurka eginez erantzuten dio XVI. mendetik: “Zoriontsua, Ulisesek bezala, bidaia luzea egin duena / eta, hark bezala, urrezko ardi larrua lortu / eta, menturez, ezagutzez betea, etxeratu egin dena gero”. Du Bellayren Les Regretsetako 83. sonetoak eta Kavafisen Barbaroen zain poemak ere orduak –urteak– eman dituzte gure inperio honen suntsipen salbatzailea eztabaidagai.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]