A gripea eta osasun publikoa

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Aurtengo martxoaren 29an ezagutu zen A gripearen edo “gripe berriaren” lehenengo kasua. Ordutik hona, eta etenik gabe, asko hitz egin eta idatzi da gai honi buruz, baina objektibotasunik gabe gehienetan.

Lehenengo kasuak eman zirenean, Mexikon eta AEBetan hasieran, eta handik Europara jauzi egin zuenean, bazirudien izurrite berri bat zetorrela, eta biztanleriaren zati handi batek hil behar zuela. Ondorenean, eta hainbesterainokoa ez dela ikusi ostean, asko izan dira negozioa egiteko edo bestelako gauzak ezkutatzeko erabili dela diotenak. Gauzak pixka bat argitzen saiatuko naiz beraz.

Gripearen birusak bere ezaugarriak aldatzeko gaitasun izugarria du, eta lehendik ere gripea jasan duena berriz infektatu dezake. Aldaketa hauek txikiak dira gehienetan, eta urteroko gripe epidemia eragiten dute. Baina aldaketa handia denean, kasu honetan esaterako, bere kutsakortasuna asko hazten da, eta biztanleriaren zati handi bati eragiten dio. Gaitza agertu eta gero, mundu guztian nola barreiatu den ikus dezakegu. Medikuon ikuspegitik, aukera berezia da gaitz hau, hilabete gutxiko epearekin epidemia bati aurre egiteko erronka iritsi zaigulako.

Osasunerako Munduko Erakundeak pandemia izendatu zuen ekainaren 11n, munduko bi eremu ezberdini eragiten ari zela alegia, eta Europara udazkenean iritsiko zitzaigula esan. Gobernuek, eta Osasun Publikoak beraz, lau hilabeteko tartea izan dute prestatzeko. Zer egin une horretan, epidemiaren benetako eraginak zeintzuk diren ziur jakin gabe? Neurriak gutxiegizkoak badira, beti izango dira nora begira zeuden esango dutenak; eta gehiegizkoak badira berriz, diru xahuketa eta alarmismoa izan dela diotenak. Zaila zen asmatzen beraz, edozein berri eta besteren jarduerak epaitzeko joera dugun egunotan.

Orain dakigunez, A gripearen birusa oso kutsakorra da, eta biztanleriaren %25ak jasango du. Baina ez da gaixotasun larria, eta bere hilkortasuna ospitalean ingresaturikoen %4 ingurukoa da. Gaixo kroniko askoren desoreka ekarriko du ordea, eta haien ospitaleratzea asko igoko da. Zenbat baliabide bideratu behar ziren beraz? Edo bestela esanda, zenbat balio du heriotza bat ekiditeak? Nire iritziz, txertoaren garapena derrigorrezkoa zen, eta txertaketa kanpaina ere bai. Nik hartuko dut behintzat. Eta olsetamivir edo “Tamiflu” botika eskura izatea ere bai, kasurik larrienak tratatzeko aukera izan dezagun. Horretaz gain, ahalegin berezia egin da osasun baliabideak aurreikusiak izan daitezen. Ez dakit azkenean asmatuko den, pasa eta gero hitz egitea erraza delako. Baina badakit neurri hauek gabe hildakoak ehundaka izango zirela, 1.000 inguru Euskal Herrian. Hemendik aurrera, zuena da hitza.

Azkenak
2024-11-08 | Egurra Ta Kandela
Eusko Jaurlaritzaren ildo estrategikoak

Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]


Volkswagen: Alemaniako itxierek kezka barreiatu dute Nafarroan

María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.


2024-11-08 | ARGIA
Sindikatuek Confebaski egotzi diote absentismoa arazotzat hartzen duen kanpaina egitea

Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.


2024-11-08 | Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”

Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]


Oasi bat hiri erdian

Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.

---------------------------------------------

Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


2024-11-08 | Leire Ibar
Farmazia enpresen erdiak baino gehiagok adimen artifiziala erabiltzen du

Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-11-08 | Euskal Irratiak
AirBnb motako epe laburreko alokairuen abantaila fiskala murriztu dute Ipar Euskal Herrian

Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.


2024-11-08 | Irutxuloko Hitza
KASen kontrako elkarretaratze berria egingo du LQNTCDD taldeak datorren astelehenean Donostian

Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]


2024-11-08 | Hala Bedi
Errota Zaharra auzo elkartea
“Arrazoi eta interes askok eraman gaituzte oraingo egoerara, baina kaltetuak bizilagun guztiak gara”

Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.


“Atera ala hil”, Gaza iparralderako Jeneralen doktrina

Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]


Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute

Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.


Eguneraketa berriak daude