Uharte, Artium, Tabakalera...

Xabier Mendiguren Elizegi
Xabier Mendiguren ElizegiDani BLanco
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Txiripa historikoek arrisku handi bat dute: errepikatzeko modukoak direla iruditzen zaigula denoi, ohartu gabe hainbat kasualitateren elkartze zorizkoak funtzionatu zuela behin, eta hurrengoan ez dela berdin izango. Horra, adibide bat ematearren, Guggenheim Bilbao museoa: kultur ereduaren aldetik izan daitezkeen desadostasunak alde batera utzita, argi dago ikuspegi ekonomiko hutsetik arrakastatsua izan zela apostua, inork uste zuena baino hobea.

Horrek ekarri du, hain zuzen, errepikatzeko tentaldia, eta hortxe ditugu kultura berez bost axola zaien agintariak arte modernoarekin txora-txora eginda, museo batean sartutako diru-parrasta turistak erakartzeko makina hutsezina bihurtuko delakoan, automatikoki. Jose Luis Bilbao bera dugu esperimentua berriro martxan ipini nahi duen lehena, Urdaibaiko Guggenheimarekin, eta krisialdiak proiektua itzalpean baldin badauka ere, ez dut uste baztertuta izango dutenik, txikizioak txikizio.

Mimesiak indar handia du ordea. Nafarroan, Altzuzako Oteiza museoaren ondoan, arte garaikideko zentro bat eraiki zuten Uharten, ez dakit zehazki noren ekimenez, eta gero udalak zioen berak bakarrik ezin ziola aurre egin horrek zekarren gastuari, eta ea Gobernuak lagunduko zion. Ixteko aukera aipatu zen garai batean, baina oraingoz behintzat zabalik jarraitzen du.

Gasteizen, Komunitateko beste probintziak baino gutxiago ez izateko beren konplexu horrekin, ekin eta ekin jardun zuten arte modernoko museo bat eduki arte (Arte Ederreko beren museo klasiko eta polita nahiko ahazturik bazuten ere). Artium eraiki zuten azkenean, eta programazio interesgarria eduki arren jendez urri egoten da beti. Sarrerarik ez kobratzea erabaki zuten orain dela urte bat edo bi, baina ez dirudi gauzak aldatu direnik. Orain aldi baterako itxiko omen dute, eta itxiera luzerako izan litekeela ere entzuten da han-hemen. Desastrea litzateke, egindako inbertsioa egin ondoren.

Rekalde aretoko istiluak alde batera utziko ditut, espazio faltaz. Eta Tabakalera? Odon Elorzaren obsesio berria (orain ez du San Telmo aipatu ere egiten). Espazio huts bat berez, edozerez bete litekeena, eta kulturaren biziberritzearen sinbolotzat saldu nahi digutena. Gero hondamendia baletor, beste alde batera begiratuko dute erantzuleek, beren arduretatik ihesi, proiektu kultural-espekulaziozko berriei begira beti...

Azkenak
‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Epai euskarafoboen gainetik, euskaraz jarraituko dutela jakinarazi eta protestara deitu du UEMAk

​UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]


2025-07-17 | ARGIA
EH Bildu: “Ez da nahikoa salaketa, hizkuntza politika ausartak behar dira”

Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko". 


2025-07-17 | ARGIA
Jaurlaritzak esan du ez duela bat egiten Auzitegi Gorenaren erabakiarekin

Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.


2025-07-17 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


Tortura argitara atera ezinik oraindik Euskal Herrian

Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]


Langile bat hil da Gasteizen, altueratik erori eta gero

Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.


Israelek Damasko bonbardatu du, eta Siriako armada su-eten akordio batera heldu da milizia drusoekin

Israelen bonbardaketek Siriako Defentsa Ministerioa eta presidentearen egoitzaren ingurua izan dituzte jo-puntuan. Asteburuan tribu beduinoen eta milizia drusoen artean piztutako liskarrek gutxienez 300 hildako eragin dituzte As-Suwayda hirian. Israelen erasoen ondoren, Siriako... [+]


Baionako eguneko harrera zentroa itxi dute higiene baldintza txarrak direla eta

Atherbea elkarteak Baionako eguneko harrera zentroa ixtea erabaki du higiene falta dela eta. Egunero 100 pertsona ingururi ematen zien dutxa hartzeko eta gosaltzeko aukera, baina lokalean labezomorro eta arratoi asko daudenez, itxi egin behar izan dute. 


Eguneraketa berriak daude